به گزارش میزان، سید عباس عراقچی با حضور در برنامه صبح بخیر ایران شبکه یک سیما به تبیین آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی پرداخت.

معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان در ابتدا در تشریح جزئیات سفر خود به چهار کشور همسایه برای حل مناقشه قره باغ و نتیجه رایزنی ها گفت: بحران قره باغ در مرزهای شمالی ایران موجبات نگرانی های بسیاری را برای ما فراهم کرده بود.

وی افزود: ما هم با جمهوری آذربایجان و هم با ارمنستان روابط دوستانه تاریخی گرمی را داشته و داریم؛ با آذربایجان به دلیل هموطنان آذری زبان خودمان ارتباطات عمیق‌تر بوده و با ارمنستان هم باز به دلیل هم وطنان ارمنی خود ارتباط خوبی داشتیم، این درگیری در مرزهای ما باعث نگرانی‌هایی شد و حتی در برخی مواقع خساراتی را در مرزهای ما به بار آورد و پس از آن نگرانی‌های دیگری پدید آمد که اقتضا می‌کرد این درگیری سریعتر خاتمه پیدا کند.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان با بیان اینکه جنگ در همسایگی ما و بین دو کشوری که ما رابطه خوبی با آن‌ها داریم قطعا امر ناپسندی بود، گفت: ریشه جنگ در یک درگیری تاریخی است که از گذشته در بین ارامنه و آذری ها وجود داشت.
 
عراقچی با بیان اینکه اقتضا می‌کرد جمهوری اسلامی ایران در کاهش و پایان این درگیری نقش خود را ایفا کند، افزود: براین اساس یک طرح پیشنهادی را با مشورت طرف‌های این درگیری آماده کردیم که قرار شد بنده این طرح را در سفری که به منطقه می‌روم معرفی کنم و هم تلاش کنیم که در مورد اصول این طرح اجماعی حاصل شود ضمن اینکه نگرانی‌های جمهوری اسلامی ایران را به این کشورها منتقل کنیم تا آنها نیز از نگرانی های کشور ما مطلع شوند.
 
وی ادامه داد: خوشبختانه اصول و چارچوبی که ما برای یک آتش بس و شروع مذاکرات معرفی کردیم جای خود را به خوبی باز کرد و توافقی که نهایتا دو شب گذشته بین ارمنستان و آذربایجان با وساطت روسیه صورت گرفت در همان چارچوب طرح پیشنهادی ما بود.
 
عراقچی اضافه کرد: مهمترین اصل، آزادسازی مناطق اشغالی آذربایجان بود؛ موضع جمهوری اسلامی ایران از ابتدای درگیری‌ها در اوایل دهه 90 میلادی علی رغم روابط خوبی که با هر دو کشور داشتیم مخالفت با اشغال بوده است  و ما همواره خواهان آزادسازی مناطق اشغالی آذربایجان توسط ارمنستان بوده‌ایم و این موضع را حفظ کردیم و در طول سی سال گذشته هم تلاش کردیم در این جهت کمک کنیم.
 
وی با بیان اینکه ارمنستان و آذربایجان ترجیح دادند که امور از طریق گروه مینسک دنبال شود، گفت: این گروه در طول سی سال گذشته نتوانسته بود به نتیجه خاصی برسد و بحران را حل و فصل کند و نهایتا هربار به درگیری منجر می شد و این باعث شد که ایران با طرح خود مجددا وارد میدان شود و بیشتر از گذشته جای خود را باز کند.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه با بیان اینکه هم اکنون آتش بسی طبق طرحی که ما پیشنهاد داده ایم برقرار شده است، گفت: مقرر شده براساس یک جدول زمانی ارمنستان از سرزمین های اشغالی آذربایجان خارج، حقوق و امنیت ارامنه تضمین، بازگشت آوارگان و تبادل اسرا و اجساد پیش بینی شده شده است.
 
عراقچی با تاکید براینکه یک سری اصول و مبانی بین‌المللی از نظر ما تغییر ناپذیر هستند، گفت: مهمترین آن‌ها حذف تمامیت ارضی همه کشور‌های منطقه، احترام به حاکمیت این کشور‌ها، تغییرناپذیری مرز‌های بین المللی و حفظ ژئوپلیتیک منطقه و مرز‌های سیاسی کشور‌ها است که که ما این نگرانی‌ها را به طرف‌های درگیری منتقل کرده‌ایم.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان افزود: علاوه بر این نگرانی‌ها یک سری نگرانی‌ها داشتیم که به طرف‌های درگیر منتقل کردیم که یکی از آنها حضور نیرو‌های تکفیری در منطقه است، وجود آن‌ها قطعا خطراتی را برای آینده و امنیت منطقه بدنبال خواهد داشت ضمن اینکه حضور آن‌ها در این بحران کاملا غیر ضروری بوده و هم اکنون که آتش بس برقرار شده آن‌ها بایذ از منطقه خارج شوند و باتوجه به فرمایشات رهبری ما به هیج وجه حضور نیرو‌های تکفیری در نزدیکی در نزدیکی مرز‌های خود را تحمل نخواهیم کرد و هر اقدام مورد نیاز را اتخاذ می‌کنیم.
 
وی افزود: نقش مشکوک و توطئه آمیز رژیم صهیونیستی در این درگیری کاملا مشهود است که موجب نگرانی‌هایی برای آینده منطقه خواهد شد و این موضوع نیز از دیگر نکاتی بود که ما در این سفر‌ها به طرف‌های مقابل تذکر و هشدار دادیم که نباید اجازه دهند این رژیم بتواند در منطقه جای پایی به دست آورد و نقطه‌ای برای تنش و بحران دائمی در منطقه ایجاد کند.
 
عراقچی ادامه داد: قطعا آن‌ها هیچ گاه نیت خیری در کمک به کشور‌های منطقه به جز پیگیری سیاست‌های خباثت‌آمیز خود ندارند.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه خاطر نشان کرد: گمان می‌کنم در مجموع سفری که انجام شد هم به لحاظ کمک به خاتمه درگیری و هم به لحاظ انتقال نگرانی‌ها و ایجاد اشتراکات فکری در منطقه بسیار مفید و لازم بود.
 
وی با تاکید بر اینکه هر اقدامی جهت برخورد با گروه‌های تکفیری را ولو به صورت مستقل انجام خواهیم داد، بیان داشت: نگرانی‌ها در حال رفع شدن است، کشور‌های منطقه به ما اطمینان دادند که حضور این افراد موقتی خواهد بود و آن‌ها خارج خواهند شد که امیدواریم این امر زودتر محقق شود.
 
عراقچی در تشریح سفر خود به مناطق مرزی کشورمانن به منظور برآورد میزان خسارات وارده به این مناطق و چگونگی جبران این خسارات بیان داشت: خوشبختانه تلفات انسانی نداشتیم، خساراتی که به بعضی از روستا‌ها و منازل وارد شده بود هم خیلی گسترده نبود، ما هم این موارد را در زمان خود ثبت کردیم.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان با اعلام اینکه همه مواردی که به آن اشاره شد، ثبت و در زمان خود به آن‌ها اعتراض شده است، اظهار داشت: از وزارت کشور و ستاد کل خواستیم که جمع‌بندی خسارات را به ما اعلام کنند که ما آن را برای طلب خسارات وارده از دو کشور پیگیری کنیم که ان شاءالله انجام خواهد شد.
 
وی افزود: یک سری خسارات نیز وجود دارد که ربطی به درگیری اخیر نداشته، اما متاثر از استمرار درگیری‌ها طی سی سال گذشته بوده است؛ به عنوان مثال سد «خداآفرین» با هزینه جمهوری اسلامی ایران و توسط متخصصین ما در توافق ما با آذربایجان ساخته شده، اما قریب به ده سال است که این سد آماده بهره برداری است که به دلیل درگیری‌ها و عدم امکان حضور طرف آذری در سد و ساخت نیروگاهی که سمت آن‌ها است به بهره برداری کامل نرسیده است، لذا چنین خساراتی نیز به ما وارد شده است که امیدواریم با بازگشت سرزمین‌های اشتغال شده به آذربایجان و با صلحی که در منطقه برقرار می‌شود هم مناطق مرزی ما در آرامش بیشتری قرار گیرد و هم امکان بهره برداری از این سد و از سرگیری تبادلات اقتصادی بین دو طرف مرز مهیا شود.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه درباره پیش بینی از رفتار آمریکا در دو ماه آینده و احتمال وقوع سیلاب تحریم‌ها در این مدت گفت: این روز‌ها حدس و گمان‌هایی در سطح بین الملل و در مورد ایران درباره اینکه ترامپ در دو ماه آینده چه اقداماتی انجام خواهد داد، مطرح است، ترامپ نشان داده به هیچ چیز پایبند نیست و ممکن است هر کاری انجام دهد.
 
وی افزود: نکته دوم این است که هرکاری هم که انجام دهد نتیجه‌ای نخواهد گرفت، چهارسال است که هرکاری را که خواسته انجام داده و به تعبیر خودش در دو، سه هفته پیش، تحریمی نمانده که به تحریم‌های ما اضافه کند و حالا از سیلاب تحریم‌های جدید صحبت می‌کند.
 
عراقچی با تاکید براینکه ترامپ بیشتر قصد دارد با فضای روانی ما بازی کند و می‌خواهد فضای روانی جامعه را نسبت به آینده نگران و ناامید کند افزود: این سیاست در ادامه سیاست فشار حداکثری آمریکاست که به غیر از تحریم‌هایی که در عرصه میدانی به ما تحمیل کرده به لحاظ فکری و ذهنی نیز خیلی تلاش کرده تا مقاومت مردم را بشکند، ولی ناموفق بوده است.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه با بیان اینکه امروز دنیا پذیرفته سیاست فشار حداکثری شکست خورده و به هیچ یک از اهداف خود نرسیده است، اظهار داشت: نمی‌گویم برای ما هزینه و سختی نداشته، ولی سیاست ما مقاومت بوده و ما این مقاومت را به بهترین وجه پیش بردیم.
 
وی ادامه داد: تا دو ماه آینده ممکن است ابعاد جدیدی به این فشار‌ها اضافه شود و برخی‌ها معتقدند ترامپ قرار است زمین سوخته تحویل دولت بعدی بدهد، ولی به اعتقاد بنده کاری بیشتر از این که تا الان کرده را نمی‌تواند انجام دهد.
 
عراقچی با تاکید براینکه در مقابل فشار چاره‌ای جز ایستادگی نداریم، گفت: هر کشوری که بخواهد با رویکرد فشار با جمهوری اسلامی ایران تعامل کند جوابی جز مقاومت نخواهد گرفت، ولی اگر رویکرد‌ها عوض شود، طبیعی است که باتوجه به شرایط نسبت به منافع ملی خود تصمیم خواهیم گرفت.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه در خصوص آینده برجام نیز اظهار داشت: ما نه از ماندن ترامپ وحشت زده می‌شویم و نه از آمدن بایدن ذوق زده و براساس منافع خود تصمیم گیری و رفتار می‌کنیم.
 
وی با بیان اینکه آقای بایدن و حزب سیاسی خود در مانیفست سیاسی خود قبل از انتخابات اعلام کردند که قصد بازگشت به برجام را دارند گفت: میز مذاکرات برجام را ما ترک نکردیم و آن‌ها بودند که این میز را ترک کردند، ولی می‌توانند دوباره به آن برگردند.
 
عراقچی با تاکید براینکه چالش‌هایی ممکن است در مسیر این بازگشت وجود داشته باشد، گفت: در چهار سال گذشته یکسری واقعیات اتفاق افتاده و یکسری تحولات در عرصه سیاسی رخ داده که باید مدنظر قرار گیرد و در مورد آن‌ها صحبت شود و تفاهمی صورت گیرد، اینطور نیست که برجام دروازه‌ای باشد که هر کس هر وقت دلش خواست بیرون بیرود و هر وقت خواست برگردد.
 
وی با بیان اینکه راه بازگشت باز است، اظهار داشت: همانطور که رهبری فرمودند ما با آمریکا هیچ مذاکره‌ای نداریم مگر بر سر میز ۵+۱ لذا اگر می‌خواهند مذاکره کنند باید به پشت این میز برگردند و در چارچوب ۵+۱ قرار گیرند و نه به صورت دو جانبه؛ و آن زمان است که ما با آن‌ها برای منافع خودمان گفتگو خواهیم کرد.
 
معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه اظهار داشت: بنابراین منتظر می‌مانیم که ببینیم اولا بایدن سر کار می‌آید، دوما لابی‌های مختلف صهیونیستی و غیر صهیونیستی اجازه می‌دهند آمریکا سیاست‌های خود را عوض کنند و ثانیا با چه رویکردی وارد خواهد شد و آن وقت نیز ما نیز براساس منافع خودمان تصمیم می‌گیریم که آیا با تقاضای آمریکا برای ورود مجدد به برجام چگونه برخورد کنیم.
 
وی خاطرنشان کرد: طبیعتا ورود به این موضوع نیاز به یکسری مقدمه دارد تا چگونه به یک توافق برسیم.