حذف دختران از نقاشی روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان در چند روز اخیر در رسانه‌ها و فضای مجازی مورد اعتراض بحث و گفت‌وگو قرار گرفت. در این زمینه چند نکته به نظر می‌رسد:
*ابتدا باید اشاره کنیم که با مروری بر جلد بقیه کتاب‌های سال سوم دبستان به این نتیجه می‌رسیم که موضوع حذف دختران تصمیمی سیستماتیک در راه کم‌کردن نقش زنان در جامعه نبوده است و پرداختن به آن در این سطح جای بررسی بیشتر دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
*همانگونه که این مورد باعث اعتراض طیف‌هایی از جامعه در فضای مجازی شد، چند وقت پیش بخش دیگری از کاربران به جایگزین‌کردن گلدان به جای قرآن در یک نقاشی دیگر در کتاب‌های درسی اعتراض کرده بودند. ایشان آن اتفاق را نشانه‌ای بر تلاش برای تضعیف فرهنگ دینی دانستند.
آنچه در این میان قابل توجه و نقد است، توجه طیف‌های مختلف اجتماعی به مسائل سطحی است. نقاشی روی جلد یا نقاشی یکی از درس‌های کتاب درسی تا چه میزان موثر است؟ نظام آموزشی کشور ما از مشکلات عمیق و ریشه‌ای رنج می‌برد و که به عمده آنها هیچ توجهی در افکارعمومی نمی‌شود.
همین الان اگر از دست‌اندرکاران آموزش و پرورش بپرسیم و به خروجی‌های آموزش و پرورش نگاه کنیم متوجه می‌شویم که در سیستم آموزش و پرورش دانش‌آموزان و معلمان ناراضی هستند و خروجی هم هیچ نسبتی با اهداف تعیین‌شده ندارد.
آمارهای عجیبی که هر از گاهی توسط مسئولین آموزش و پرورش اعلام می‌شود نیاز به تامل و حساسیت بیشتری دارد. مثلا معاون وزیر آموزش و پرورش در مردادماه امسال اعلام کرد ۸۰۰ هزار نفر از دانش آموزان دوره ابتدایی از ورود به دوره متوسطه محروم مانده‌اند. یا معاون دیگر این وزارتخانه گفته است ۳.۲ میلیون دانش‌آموز به‌دلیل عدم دسترسی به تبلت یا گوشی هوشنمد از شبکه شاد استفاده نمی‌کنند.
با نگاه به این آمارها متوجه می‌شویم که آموزش و پرورش ما با مشکلاتی بسیار عمیق‌تر از حذف چند نقاشی از جلد یکی از کتاب‌های درسی دبستان است. از مشکلات کنونی در زمینه عدالت آموزشی گرفته تا مشکلات عمیق ساختار نظام آموزش و پرورش.
*مسائل و مشکلات بسیار زیادی درباره حقوق زنان در کشور روی زمین مانده که بسیار بیشتر از یک نقاشی اهمیت دارند. چرا کسی تاکنون درباره شرایط کارگران زن اعتراضی نکرده است؟ چرا کسی به الزامات تحقیرکننده برخی کارفرمایان بخش خصوصی به زنان کاری ندارد؟
متاسفانه نگاه به حقوق زنان در کشور ما تابع فانتزی‌های فمینیستی است و پرداختن به حقوق واقعی زنان همواره مغفول مانده است.
*چه عاملی باعث می‌شود یک طرح جلد کتاب دبستان بدون بررسی به تلاش سیستم برای حذف زنان از جامعه تعبیر شود؟ در حالت عادی اگر خبری مانند این منتشر می‌شد شنوندگان می‌بایست درباره آن تحقیق کنند و اگر در این زمینه یک روند مشاهده شد به آن اعتراض کنند. اما با انتشار این خبر به‌راحتی در شبکه‌های اجتماعی موج به راه می‌افتد.
علت این مسئله را باید در تصمیم‌گیری‌های غلط در این حوزه جست‌وجو کرد. مثلا وقتی افراد شاهد این مسئله هستند که بنا به یک استناد قانونی ضعیف، برای زنان در کشور گواهینامه موتورسیکلت صادر نمی‌شود و کسی هم در ساختار حکومت به‌دنبال رفع این تبعیض نیست طبیعتا ذهنشان به این سمت متمایل می‌شود که در سیستم در تلاش است حضور زنان در جامعه را کمرنگ کند. درحالی‌که به نظر می‌رسد چنین عزمی در کلیت نظام وجود ندارد. نگاهی به آمار ورودی دانشجویان دختر به دانشگاه‌ها یکی از چند نمونه‌ای است که نبود تصمیم سیستماتیک برای این موضوع را نشان می‌دهد. اما با همه این احوال برخی از تصمیمات غلط و بعضا عجیب باعث می‌شود واقعیت‌های این حوزه از چشم افکارعمومی دور بماند.