مجموعه «هنک سگ گاوچران»
نویسنده: جان آر اریکسون
تصویرگر: جرالد ال هولمز
مترجم: فرزاد فربد
ناشر: چشمه، چاپ اول 1398
***
مجموعه کتابهای «هنک سگ گاوچران» یکی از آن آثاری است که برای مخاطب کودک و نوجوان نوشته شده است، اما خواندن آن، بیشتر از بچه‌ها برای بزرگترها می‌تواند سرگرم کننده و لذت بخش باشد. این نه فقط به خاطر آن است که با بردن بزگتر ها به دنیای کودکانه و قواعد دلپذیر حاکم بر آن حسی نوستالژیک و لذت بخش را تداعی می کند. بلکه مهمتر از آن به دلیل ریزه کاری های داستانی و روایت جذاب و طنز شیرینی‌ست که ظرافت‌های آن برای بزرگترها بیشتر از مخاطبان کودک و نوجوان قابل درک می‌نماید. از این نقطه نظر مجموعه هنک سگ گاوچران نمونه بارز کتابهایی است که مخاطبانی از طیف های مختلف، اندازه ارتباطی که با آن برقرار کرده و درکی که نسبت به ظرافت‌های کار نویسنده اش دارند از آن می‌توانند لذت ببرند.
داستانهای کتاب به شیوه اول شخص و از دید سگی به نام هنک روایت می شوند که خود را فرمانده حفاظت مزرعه تصور می‌کند. جغرافیای این داستانها مزرعه‌ای در منطقه غرب امریکاست و مترجم نوع گویش شخصیت‌ها را نزدیک به زبان عامیانه مردم منطقه غرب امریکا انتخاب کرده که از جذابیت های این داستانهاست که از ترجمه بسیار خوبی برخوردارند.
فرزاد فربد اگر چه اخیرا با ترجمه مجموعه آثار بکت وجوه تازه ای از توانایی های خود را در ترجمه در معرض دید مخاطبان قرار داده، اما پیش از این به عنوان مترجمی حرفه ای و نسبتا پرکار در حوزه کتاب کودک و نوجوان شناخته می‌شد که ترجمه‌هایش با موفقیت‌های زیادی روبه‌رو شده و مورد تحسین قرارگرفته بودند.
انتشار مجموعه هنک سگ گاوچران اوایل دهه هشتاد شروع شد خیلی زود به موفقیت رسید و جوایز بسیاری دریافت کرد؛ استقبال از آن به حدی بود که بیش از هشت میلیون نسخه از آن در سراسر دنیا به فروش رفته است. جان آر اریکسون زاده تگزاس است، در همین ایالت زندگی کرده و بیشتر عمر خود را در مزرعه گذرانده، هم به عنوان گاوچران و هم مدیر مزرعه کارکرده و استعداد عجیبی در داستان سرایی دارد. تجربیات زندگی خود در مزرعه را دستمایه نوشتن کتابهایی کرده که اگرچه شخصیت های اصلی آن حیوانات هستند و از زبان یک سگ روایت می شود، اما عمیقا بازتاب دهنده‌ی واقعیت های زندگی مردم در این منطقه هستند که در قالب داستانهایی سرگرم کننده و طنز آمیز روایت می شوند.
اگرچه شیوه روایت نویسنده به گونه‌ای است که متن داستانها چیزی کم و کسر ندارند، اما تصاویری نیز به هر داستان ضمیمه شده که بیشتر از آنکه به نیت خلق جذابیت عامه پسندانه باشند، به شکلی هنرمندانه در خدمت درک بهتر حال و هوای این داستانها هستند. جرالد ال هولمز تصویرگر این مجموعه که در سال 2019 در گذشت بیش از هشتاد جلد از کتابهای این مجموعه جذاب را تصویر سازی کرده و نقش بسزایی در آشنایی مخاطبان با حال و هوای قصه ها و شمایل شخصیت های جذاب این داستانها داشته اند.
غیر از هنک، یک سگ قهوه‌ای رنگ و بوگندو و به خیال خود همه چیز دان که فرماندهی حفاظت از مزرعه را برعهده دارد. دراور، یک سگ سفید و ترسو رفیق فابریک! هنک در داستانها حضور دارد که عملا هروقت به او نیازی هست، جیم می شود.
لوپر وهمسرش سالی می صاحبان هنک هستند و او را هیچوقت درست و حسابی درک نمی کنند، بخصوص سالی می که معتقد است هرگاه دردسری هست پای هنک درمیان است. بیولا، سگ ماده‌ای است که از شخصیت های جالب این داستانهاست. هنک که همواره خواب دلبری های او را می بیند در حالی که بیولا عاشق سگی علاف و کفتر باز است. جذابیت های این عشق افلاطونی یکی از آن بخشهای رمان است که برای بزرگترها بیشتر مجذوب کننده است تا بچه‌ها شاید خیلی‌ها از این مثلث عاشقانه سر در نیاورند. اما به هر حال در این مزرعه هم شخصیتهای جالب دیگری هستند و هم اتفاقات ریز و درشتی که نویسنده به خوبی بلد است با آنها داستان سرایی کند.
از این مجموعه ی پرو پیمان و خواندنی نشر چشمه فعلا پنج تای آنها را با نامهای: ماجراهای دست اول، دیدار با جغد جادوگر، زندگی سگی، قتل در چرا گاه و عشق رنگ و رو رفته به بازار فرستاده و دیگر کتابها نیز به تدریج در حال انتشارند. این را هم فراموش نکنیم که مجموعه هنک سگ گاوچران با ترجمه فرزاد فربد یک دهه پیش توسط ناشر دیگری منتشر شده بود، اما نشر چشمه این مجموعه را با کتاب پردازی بهتری دوباره به بازار فرستاده که امیدواریم این همکاری که سرو شکل حرفه ای بهتری دارد به انتشار کل کتابهای مجموعه به زبان فارسی بینجامد.