سوت زني و زيرآب زني دو رفتار نسبتا رايج در سازمان است. اين دو رفتار از لحاظ هدف و نتيجه مي‌توانند در مقابل هم قرار گيرند. براي درك بهتر و بيشتر از تفاوت اين دو رفتار مي‌بايست آشنايي اندكي با هر يك از آنها پيدا كنيم.
سوت زنی
تاريخچه:
اين اصطلاح برگرفته از رفتار پليس‌هاي گشتي انگلستان است كه در هنگام مشاهده جرم براي اطلاع ديگر افسران پليس از مكان وقوع جرم سوت مي‌زنند. امروزه نيز اين اصطلاح بر عليه مفاسد اقتصادي، دولتي، سياسي و ... به كار برده مي‌شود وسبب افزايش كارايي و كارآمدي و تحقق اهداف مي‌گردد.
اهميت:
از آنجايي سوت زني و گزارش فساد در سازمان سبب مي‌شود از فسادهاي مالي از قبيل اختلاس جلوگيري شود، اين رفتار اخلاق مدار مي‌توانند موانع و يا معضلات افزايش بهره‌وري و كارايي سازمان را از بين ببرد و سبب افزايش چشمگير اين دو عامل مهم در بقاي سازمان گردد.
محافظت از سوت زنان:
يكي از اساسي‌ترين مسائل براي رواج اين فعاليت اخلاقي و مؤثر بر كارايي سازمان‌ها، محافظت از سوت زنان است. سوت زني در جهان در 176 كشور فعال بوده است. براي رواج هرچه بيشتر اين رفتار اخلاقي مي‌بايست در كشورها قوانين مستحكمي براي حفاظت از جان، مال و موقعيت شغلي سوت زنان تدوين گردد. به عنوان مثال در ايالات متحده آمريكا قانوني تحت عنوان { اصلاح وال استريت و حفاظت از مصرف كننده } در سال 2010 به تصويب رسيد كه طبق آن مشوق ها و محافظت‌هايي براي سوت زنان در حوزه اوراق بهادار آمريكا تدوين گرديد. در انگلستان نيز قانوني با عنوان {قانون افشاي نفع عمومي} در سال 1998 تصويب شد كه طي آن چارچوبي قانوني براي محافظت از سوت زنان فراهم گرديد. در ايران نيز طي سال‌هاي اخير مبحث سوت زني در مجلس شوراي اسلامي مطرح گرديده است و مجلس يازدهم نيز قصد تويب قانوني براي حمايت و تشويق از سوت زني را دارد. اما متاسفانه امروزه ايران در رتبه 130 از 176 كشور قرار دارد كه اين بيانگر اين نكته است كه مي‌بايست تدابير ويژه و مؤثري براي تسهيل و رواج هرچه بيشتر اين امر مهم در كشور تدوين و اجرا گردد.
سازمان بين المللي ACFE (Association of Certfied Fraud Examiners ):
سازمان بين‌المللي ACFE بزرگترين نهاد بين المللي مبارزه با فساد است كه در سال 1998 تأسيس و تاكنون 75000 عضو دارد و در 150 كشور فعاليت دارد. اين نهاد هر دوسال يكبار از سال 1996 تا 2010 اقدام به انتشار گزارش‌هاي ضدفساد كرده است. تا كنون 2690 پرونده در 125 كشور و در 23 دسته شغلي در اين نهاد بررسي و تعيين تكليف شده است كه اين پرونده ها 7 ميليارد دلار خسارت به بار آورده اند. طي گزارش هاي بيان شده در سال هاي 2014 و 2016 بيشتر سوت زني ها و گزارش فساد توسط كارمندان صورت گرفته است.
زيرآب زني
تاريخچه:
به كاربردن اين تركيب رايج به كمتر از يك قرن گذشته بر مي‌گردد. زماني كه مردم براي برطرف كردن نياز به آب آشاميدني، آب هاي تميز و زلال را در حوض‌هايي كه زيرآبي را در انتها براي تخليه آلودگي‌ها دارا بود، نگهداري و ذخيره مي‌كردند. در اين دوران يكي از روش‌هاي رايج براي ضربه و انتقام از دشمنان برداشتن زيرآب حوض آنها بود تا تمام آب زلال و ذخيره شده آنها هدر رود. با توجه به تاريخچه اين واژه درك خواهيم كرد كه مفهوم و هدف اين واژه طي ساليان هيچگونه تغييري نكرده است.
علل و عوامل زيرآب زني در سازمان:
اين رفتار كه غالبا دلايلي شخصي، مالي و ... دارد ماهيتي غيراخلاقي دارد. البته گاهي ممكن است اين رفتار سبب حذف و يا سلب قدرت از شخص مفسد در سازمان گردد كه در اين صورت بسيار به سوت زني نزديك مي‌گردد اما اين هدف، هدف اصلي اين رفتار نيست. به طور كلي مي‌توان گفت عدم توانايي و كارآمدي مديريت موقعيت‌هاي متفاوت و رقابت سازنده با ديگران سبب وقوع اين پديده نوظهور و غير اخلاقي در سازمان شده است.
هدف:
همانطور كه در تاريخچه گفته شد هدف اصلي اين رفتار ضربه و صدمه به دشمنان است كه ريشه دشمني ها در سازمان مي تواند مالي باشد.
با توجه به نکات بیان شده اکنون می‌توان گفت که تفاوت اصلی این دو رفتار هدف و نتیجه است. در زیرآب زنی هدف تنها تصفیه حساب با دشمن است و در اکثر مواقع نتیجه ی مطلوبی که سبب بهبود در سازمان گردد را ندارد و گاها نیز سبب صدمه به سازمان نیز می‌شود اما در سوت زنی شخص یا اشخاص برای جلوگیری از صدمه دیدن سازمان و با هدف ترویج اخلاق مداری در سازمان اقدام به گزارش دهی فساد می‌کنند و سبب بهبود عملکرد و کارایی در سازمان می‌گردند.