به گزارش الف، همزمان با اقدام جنگنده های آمریکایی در ایجاد مزاحمت برای یک فروند هواپیمای مسافربری خطوط هوایی ماهان بر فراز حریم هوایی سوریه، بسیاری از جریان های سیاسی و رسانه ای در جهان، مانور گسترده ای را در این رابطه به راه انداخته و از ابعاد و زوایای گوناگونی به این مساله پرداختند.

برخی رسانه های مخالف با جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ادعای تکراری حمل سلاح توسط هواپیمایی ماهان و لزوم برخورد با این شرکت هواپیمایی، سعی داشتند تصویری سیاه و غیرواقعی از فعالیت های هواپیمایی ماهان ارائه کرده و از این رهگذر، اقدام جنگنده های ارتش آمریکا در ایجاد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری ایران و ایجاد ترس و وحشت برای مسافران این پرواز غیرنظامی را با تاکید بر به اصطلاح خطر و تهدید ایران برای صلح و ثبات منطقه­ای توجیه کنند.

این جریان های سیاسی و رسانه ای به طور خاص سعی داشته اند نیروی هوایی ارتش آمریکا را در منطقه، نیروی حافظ صلح و امنیت توصیف کنند و از این رهگذر، در جبهه مقابل، پروازهای هواپیمایی ماهان را تهدیدی جدی بر علیه صلح و امنیت تصویر کنند و اقدام اخیر نیروهای آمریکایی را مشروعیت بخشند.

با این همه، آنچه در این میان مهم است اشاره به این واقعیت است که این اقدام جنگنده های آمریکایی در ایجاد مزاحمت هوایی برای هواپیمای مسافربری ایران، در نوع خود اتفاقی نادر در عرصه هوانوردی بین المللی است و فضایی را برای توجیه تراشی از سوی مقام های آمریکایی جهت مشروعیت بخشی به اقدام غیرقانونی جنگنده های ارتش این کشور در ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافربری خطوط هوایی ماهان، باقی نمی گذارد. 

در این راستا، سازمان بین المللی هواپیمائی ایکائو در اساسنامه خود به صراحت قید می کند: "دولت های متعاهد تعهد می کنند که هنگام وضع مقررات در مورد هواپیماهای کشوری خود، شدیدا به امنیت هواپیماهای غیرنظامی توجه داشته باشند. هواپیماهای کشوری در چهارچوب این تعریف هواپیماهای نظامی، گمرکی، و انتظامی هستند و کشورهای عضو مکلفند نسبت به مساله امنیت هواپیماهای مسافربری که در واقع هواپیماهای غیرنظامی هستند، حساس بوده و از تمامی ظرفیت های خود در این رابطه استفاده کنند. 

با توجه به تعریف بالا، آنچه که بیش از همه و در همان نگاه اول خود را به وضوح نشان می دهد این نکته است که اساسا جنگنده های آمریکایی در اقدام خود در ایجاد تنش برای هواپیمای خطوط هوایی ماهان، الفبای قانونی در زمینه احترام به امنیت هواپیماهای مسافربری را نقض کرده اند و این خود یک تخلف واضح از جانب این کشور است که نمی توان آن را به هیچ نحو توجیه نمود. از سویی اقدام جنگنده های آمریکایی را بایستی مصداق بارز نقض حقوق بشر بین المللی نیز دانست. حق آزادی تردد افراد یکی از بنیادی ترین اصول مندرج در اغلب کنوانسیون های مرتبط با حقوق بشر است و بر طبق آن، هیچ دولتی حق ایجاد مانع و مشکل برای تردد آزادانه افراد را ندارد. مساله ای که در قضیه اقدام جنگنده های آمریکایی بر علیه هواپیمای ماهان، به وضوح نقض شده است. 

 آمریکایی ها بارها و بارها نسبت به اقدامات جنگنده های قدرت های خارجی نظیر جنگنده های روس، بر علیه جنگنده های نظامی و پرنده های نظامی خود شکایت کرده و خواستار اجماع جامعه بین المللی در برخورد با حوادثی از این دست شده اند و آن ها را تهدیدی جدی بر علیه صلح و امنیت بین المللی قلمداد کرده اند. در این زمینه می توان به دو نمونه تاریخی  اشاره کرد:

1: در ماه آپریل سال 2020، ارتش آمریکا اعلام کرد که یک جنگنده روسی، با ارتفاع بسیار پایین و در نزدیکی یک جنگنده آمریکایی اقدام به مانور هوایی کرده است. چند روز قبل نیز یک جنگنده روسی دیگر، اقدام مشابهی را انجام داده بود. مقام های آمریکایی تاکید کرده اند که اقدام جنگنده روس، تهدیدی جدی بر علیه ناو ارتش آمریکا و جنگنده هایی بوده که بر روی آن قرار داشته اند. در حین این اقدام، چند جنگنده آمریکایی نیز در آسمان بوده اند که برای آن ها نیز ایجاد خطر شده است. ارتش آمریکا اقدام جنگنده های ارتش روسیه دراین باره را غیرمسوولانه خوانده و خواستار اجماع سازی بین المللی جهت برخورد با این دست از رفتارهای مسکو شده است. 

2: در سپتامبر سال 2015، جنگنده های چینی اقدام به مانور هوایی در نزدیکی یک فروند هواپیمای جاسوسی آمریکا کردند. اقدامی که از سوی مقام های آمریکایی بسیار خطرناک توصیف شده و تنا اندکی قبل از سفر شی جینپینگ رئیس جمهور چین به ایالات متحده آمریکا انجام شده است. این حادثه بر فراز دریای زرد و در شرایط صورت گرفته که دو جنگنده چینی به فاصله نزدیک از یک هواپیمای جاسوسی RC 135 آمریکا پرواز کردند. مقام های آمریکایی گفته اند که هواپیمای کشورشان در حال انجام فعالیت های عادی خود بوده اما اقدام جنگنده های چینی کاملا خطرناک و غیرقانونی بوده است.

این حوادث همانگونه که پیش از این اشاره شد، در مورد اهداف نظامی ایالات متحده آمریکا اتفاق افتاده اند و واکنش جدی آن را به همراه داشته اند. درست بر همین اساس و فارغ از همه کنوانسیون های بین المللی می توان اینگونه استدلال کرد که بر اساس منطق خودِ آمریکا نیز، اقدام جنگنده های این کشور بر علیه یک فروند هواپیمای غیرنظامی کشورمان، کاملا محکوم است و فضایی برای توجیه تراشی ندارد.