به گزارش فارس محسن بهاروند، معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه طی یادداشتی در روزنامه اعتماد به ابعاد حقوقی تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران پرداخته است.
در بخشهایی از این یادداشت آمده است: وقتی در کالج روابط بینالملل درس میخواندیم اساتید در میان درسهای معمول جملاتی نیز به ما میگفتند که در ذهنهای جوان ما در آن زمان حک میشد. مثلا میگفتند در تعامل دیپلماتیک همیشه میزانی از عقلانیت نیاز است. یا میگفتند همواره درصدی از هوش برای طرف مقابل خود قایل باشید. جملاتی از این دست ورد زبان ما بود. اما اکنون با مشاهده رفتار دولتمردان فعلی امریکا در صحت آن گزارهها که مفروض ما بود شک کردهام. نه حداقلی از عقلانیت در رفتار مسوولان سیاست خارجی امریکا دیده میشود و نه آنها درصدی از هوش برای باقی ساکنان کره زمین قائل هستند.
اصطلاحی در بین حقوقدانان وجود دارد به این مضمون که بین حقوقخوان و حقوقدان تفاوت وجود دارد. کارکنان وزارت امور خارجه امریکا در این رابطه مصداق خوبی از حقوقخوان هستند که فقط به ظواهر و پوسته متون نگاه میکنند. شاید فکر میکنند که صرف قید نام امریکا در اسناد برجام به آنها این مجوز را میدهد که هر استفاده خودسرانهای از آن بکنند. این در حالی است که اعلام امریکا مبنی بر خروج یا عدم پایبندی به برجام برابر پاک شدن نام آنها از این توافق است و آنها به سادگی و بدون جبران خطای خود نمیتوانند از آن استفاده دیگری بکنند.
گذشته از مسائل حقوقی، دولت امریکا از نظر سیاسی نیز راه خطا و اشتباه در پیش گرفته است. دولت امریکا قادر به درک گذشت زمان نیست. متاسفانه لیبرالترین سیاستمدار امریکا هم فکر میکند در دنیای امروز و در تمام موارد با زورگویی میتوان به مقاصد خود رسید. درست است که معادله قدرت در روابط بینالملل هنوز کارکرد دارد اما این نظر نمیتواند مطلق باشد و نمیتواند در همه زمانها و مکانها پاسخ یکسانی به بار آورد.
ایران منطق زورگویی و قلدرمآبی را به چالش میکشد. مشکل اصلی امریکا این است که با موجودیت کشوری به نام ایران مشکل دارد. آنها نمیخواهند بپذیرند که ایران کشور مقتدری در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه است که بهطور طبیعی منافع سیاسی، امنیتی، اقتصادی و استراتژیک در محیط پیرامون خود دارد. بدون شناسایی چنین قدرتی و منافع ایران، همزیستی با آن و نتیجهگیری از توسل به روشهای خودسرانه و زورمدارانه در رابطه با ایران امری محال خواهد بود.
ایران نه بهدنبال توسعهطلبی است نه علاقهای به تنازع دارد. تعامل با ایران مستلزم شناسایی او، قدرتش و منافعش در محیط طبیعی زیست او در منطقه غرب آسیا است. تا این شناسایی صورت نگیرد همه اقدامات ایذایی که علیه کشور ما میشود مثل دست و پا زدن در باتلاق است که هر چه بیشتر دست و پا بزنید بیش از پیش در آن فرو خواهید رفت. کاش دولتمردان امریکایی میتوانستند نگاهی متفاوت به دنیا داشته و جرات پذیرفتن واقعیات را داشتند تا موجب ریختن اعتبار و آبروی خود در انظار جهانی نشوند.