به گزارش الف به نوشته نشریه فارین پالیسی، آنتونیو گوترش به اهمال کاری در برخورد با نقض حقوق بشر در کشورهای قدرتمند عضو این سازمان روبرو است. مشاوران سابق گوترش می گویند، قدرت های بزرگ عضو سازمان ملل از مقوله حقوق بشر سوء استفاده می کنند و آمریکا نه تنها نسبت به این مساله بی تفاوت است، بلکه خود در میان سوء استفاده کنندگان قرار دارد. با این وجود گوترش – نخست وزیر سابق پرتغال و دبیر کل سازمان ملل – ترجیح می دهد در قبال این مساله واکنش چندانی نشان ندهد.
فارین پالیسی افزود مدافعین سابق امور حقوق بشر در سازمان ملل معتقدند گوترش در سه سال نخست دبیر کلی خود، در قبال نقض آشکار حقوق بشر در کشورهایی مانند چین، عربستان سعودی و آمریکا، بارها "دیپلماسی سکوت" اختیار کرده و از محکوم کردن صریح و آشکار این موارد خودداری می کند. در این گزارش به بازداشت گسترده مخالفان و ترور مخالفان سیاسی و نظامی، به عنوان موارد نقض حقوق بشر در این کشورها یاد شده است.
"زید رعد الحسین" از مقامات سابق امور حقوق بشری سازمان ملل، به نشریه فارین پالیسی گفت << اطمینان داردم که دبیر کل خود را متقاعد کرده است که با اتخاذ سکوت، عملکرد دقیقی دارد. اما فکر می کنم مورخان در آینده از این مساله به عنوان دقت یاد نخواهند کرد، بلکه آن را نقطه ضعف خواهند دید.>>
"اندرو گیلمور" که اخیرا از سمت خود به عنوان دستیار دبیر کل سازمان ملل در امور آوارگان استعفا کرده است، با ابراز نگرانی از این وضعیت می گوید دبیر کل در مقوله حقوق بشر در حال عقب نشینی است، و این امر در قالب بخشی از برنامه گسترده تر برای کنار گذاشتن ارزش های اصلی قید شده در منشور سازمان ملل است، که اقتدار اخلاقی این نهاد را دائما تضعیف می کند.
گیلمور در ای میل خداحافظی به "ولکر ترک" دستیار دبیر کل سازمان ملل در امور هماهنگی های استراتژیک، از دبیرخانه این سازمان به خاطر "بی تفاوتی آشکار آن، به بهای حمایت از منافع کشورهای مقتدر سازمان ملل" انتقاد کرد و آن را مایه شرم این سازمان خواند. این ای میل به رویت فارین پالیسی رسیده است.
به نوشته فارین پالیسی، گوترش – که زمانی در راس امور آوارگان سازمان ملل قرار داشت – تنها چند هفته پیش از زمانی به سمت دبیر کلی سازمان ملل انتخاب شد که "دونالد ترامپ" رئیس جمهور آمریکا در برنامه های تبلیغات انتخاباتی اش از شکنجه دفاع می کرد؛ و "رکس تیلرسون" وزیر خارجه سابقش، مساله حقوق بشر را در دیپلماسی بین المللی کم اهمیت می دانست. و در همین حال کشورهای قدرتمند دیگر نیز مانند چین، روسیه، عربستان سعودی و ترکیه، از پذیرش انتقاد بابت سوابق حقوق بشری خود، به شدت پرهیز می کردند.
<< گوترش از بیم مقابله آشکار آمریکا، چین و سایر قدرت های بزرگ با سازمان ملل، قویا تلاش کرده است این موارد را نادیده بگیرد. وی نگران بوده است این کشورها به تعهدات مالی خود عمل نکرده و در ماموریت های سازمان ملل اختلال ایجاد کنند... وی همچنین از اختیار تام خود برای رسیدگی به پرونده قتل "جمال خاشقجی" ناراضی سعودی و ستون نویس واشنتگتن پست، خودداری کرده است.>>
در این گزارش از نقض حقوق بشر در عربستان، ترکیه، چین، مصر و آمریکا به عنوان مواردی از نقض قوانین بین المللی یاد شده و آمده است بی تفاوتی دبیر کل انتقادات گسترده ای را در جوامع حقوق بشری برانگیخته است.
زید، کمیسیونر سابق سازمان ملل در امور حقوق بشر می گوید، بسیاری از جمله شخص گوترش در این سازمان معتقدند، تقابل آشکار با رهبران جهان که مسئول خشونت ها هستند، فرصت های دیپلماتیک را برای تعدیل رفتارشان از بین می برد و نهایتا به قربانی شدن بیشتر انسان ها منجر خواهد شد، اما <<این برداشت منطقی نیست>>.
به نوشته فارین پالیسی، گوترش با این وجود علیه بحران های حقوق بشری در برخی موارد موضع گیری کرده است. مثلا اذعان به این که دولت میانمار حقوق اقلیت مسلمانان روهینگیا را نقض می کند. وی در 4 فوریه از عملکرد خود در امور حقوق بشر دفاع کرده بود. "ولکر ترک" دستیار دبیر کل سازمان ملل در امور هماهنگی های استراتژیک می گوید : << ما از ساز و کار دقیقی پیروی می کنیم که این دبیر کل ایجاد کرده است. و باید از تمام ابزارهای موجود استفاده کنیم. این ابزارها صرفا حمایت های علنی از دیگران نیست.>>