به گزارش الف، بنابر اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، از ساعت صفر روز ۲۴ ماه آبان سهمیه بندی بنزین برای تمام وسایل نقلیه بنزین سوز آغاز شد و همزمان دولت اعلام کرد برای جلوگیری از فشار اقتصادی به مردم، علاوه بر یارانه نقدی، مبلغ ۵۵ تا ۲۰۰ هزار تومان به خانواده های ۱ تا ۵ نفره پرداخت خواهد کرد. این تصمیم دولت موجب شد تا از روز جمعه تجمع‌های اعتراضی در برخی شهرهای ایران نسبت به افزایش قیمت بنزین برگزار شود که این اعتراض ها از روز شنبه ۲۵ آبان نیز ادامه و موجب سوءاستفاده افراد اغتشاشگر و ضد انقلاب از اعتراضات مردمی شد.
گسترده شدن دامنه اعتراضات و ابهام های موجود درباره نحوه استفاده از حق مدنی اعتراض و تجمعات اعتراضی نکته ای است که در چند روز گذشته مورد توجه تحلیلگران سیاسی قرار گرفته است.
محمد سعید احدیان، مدیر مسئول روزنامه خراسان و کارشناس مسایل سیاسی، در این باره به الف، گفت: در همه جوامع دموکراتیک، افراد می‌توانند اعتراضات خود را در انتخابات و با نوع انتخاب خود نشان دهند. لذا انتخابات مهم‌ترین جایی است که به صورت عملی اعتراض و خروجی مردم دیده می‌شود. در واقع هم شرکت افراد در انتخابات و هم اینکه چه گزینه‌هایی را وارد عرصه قدرت میکنند، انتخاب و انتقاد مردم را نشان می‌د‌هد.
وی تصریح کرد: در ایران ما هر یکسال و نیم یکبار با انتخابات مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری و شورای شهر مواجه هستیم لذا به طور طبیعی این فرصت خوبی است که مردم اعتراض خود را در با انتخاب خود نشان داده و به گونه ای عملی به نتیجه برسانند.
مدیرمسئول روزنامه خراسان ادامه داد: راه دیگر نیز رسانه است، رسانه‌های رسمی و شبکه‌های اجتماعی، به فرصت‌هایی تبدیل شدند که اعلام اعتراض از طریق آنها جدی شده است. در فضای توییتری و شبکه‌های اجتماعی، فضا نسبتا باز است ولی ما همچنان با فضایی که باید وجود داشته باشد، فاصله داریم. ولی در حال حاضر نیز فضای رسانه‌ها به قدری باز شده است که امکان اعتراض نیز وجود دارد.
احدیان افزود: راه سومی هم وجود دارد، ولی در حال حاضر به دلیل داشتن دشمن، نمی توانیم از آن خوب استفاده کنیم. در قانون اساسی، حق اعتراضات مردمی مسالمت‌آمیز وجود دارد، اما به این دلیل که ما دشمن داریم و دشمنان هم از هر تجمعی سوءاستفاده میکنند، این راه عملا بسیار پر ریسک شده است، مشکلی که وجود دارد این است که وزارت کشور هم از مجوز دادن به اعتراضات واهمه دارد چراکه نگران سوء استفاده دشمن از این موضوع است لذا مردم به صورت غیرقانونی تجمع برگزار میکنند و دشمن هم بر این اعتراضات سوار شده و به سمت مطالبات خود این اعتراضات را پیگیری میکنند. این راه سوم در ساختار جمهوری اسلامی وجود دارد ولی در عمل، به دلیل وجود دشمن، عملا قابل استفاده نشده است. لذا مسوولین باید برای این موضوع تدابیری اتخاذ کنند تا راهکار قانون اساسی برای مردم باز شود تا مردم بتوانند به صورت منطقی اعتراضات خود را بیان کنند.
وی در مورد تفکیک اعتراضات مدنی و اغتشاشات می‌گوید: واقعیت این است که تفکیک این دو موضوع زمانیکه دشمن وارد می‌شود، کار سختی است، مردم زمانیکه می‌خواهند اعتراض خود را به صورت مدنی بیان کنند، دشمن بر این اعتراضات سوار می‌شود و مردم نمی‌تونند به راحتی این کار را انجام دهند چراکه این اعتراضات از دست آنها خارج می‌شود. در اغتشاشات اخیر ، در ابتدا اعتراضات مردم خیلی عادی و مدنی بود ولی زمانیکه دشمن و آشوبگرها وارد شدند، مردم مجبور شدند به خانه‌ها بازگردند. واقعیت امر این است که در شرایط فعلی نمی‌توان این مرز را ایجاد کرد.
مدیر مسوول روزنامه خراسان در مورد نقش احزاب در کنترل و هدایت اعتراضات مردم اینطور گفت: در ایران احزاب جایگاه ضعیفی دارند، اگر احزاب به طور جدی فعال بودند، راه خوبی برای اعتراضات مدنی وجود داشت اما در ایران، احزاب به طور جدی فعالیت ندارند. طبیعتا از این جهت راه برای مردم باز نیست و آنها نمی‌توانند در قالب احزاب اعتراضات خود را مطرح کنند.
وی در مورد استفاده از تجربه سایر کشورها در این زمینه گفت: تجربه ما منحصر به فرد است و نمی‌توانیم از تجربه کشورهای دیگر در این زمینه استفاده کنیم. چراکه در هیچ کشوری همانند ما دشمن وجود ندارد که بخواهد برای برندازی نظام از هر ابزاری استفاده کند. در فرانسه نزدیک به یک سال و نیم است تجمع برگزار می‌شود اما اعتراضی است و به این دلیل که دشمنی وجود ندارد، می‌توانند هر هفته اعتراض کنند، اما در ایران مشکلی که وجود دارد این است که عده‌ای زیادی دنبال سوء استفاده هستند لذا ما باید تجربه خودمان را حفظ کنیم و تجربه سایر کشورها برای ما قابل استفاده نیست.