خطر تعطیلیِ جایگاه های مردمی شارژ سیلندر گاز مایع 

مجید مزجی*،   3980801158
 خطر تعطیلیِ جایگاه های مردمی شارژ سیلندر گاز مایع 

به مجموعه اقدامات غیر مسلحانه ای که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت های ضروری، ارتقاء پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدها و اقدامات نظامی دشمن می شود، پدافند غیرعامل گفته می شود.

کاملاً محرز است که وجود سبدی از انواع انرژی ها، می تواند در راستای پدافند غیرعامل تعریف گردد. 

بسیار واضح است، کشور ما که از جانب استعمار جهانی مورد انواع تهدیدها قرار دارد نباید فرصت ها و جایگزین ها، حتی جایگزین های احتمالی را حذف نماید.

چند سال قبل که کشور ترکمنستان تحت فشار آمریکا، در سرمای زمستان، صادرات گاز شهری را به بهانه افزایش قیمت، قطع نمود، در شهرهای شمالی کشور دچار مشکلات زیادی و حتی بحران شدیم. گاز مایع که توسط جایگاه های مردمی توزیع می شود، بخشی از آن مشکل را مرتفع نمود.

اگر نبودند جایگاه های مردمی گاز مایع، بحران جدّی تری را در آن مقطع تجربه می کردیم و اگر حمایت های دولت از جایگاه های مردمی بود و برنامه ریزی درستی از طرف مسئولین داشتیم، شرایط آن زمان می توانست به راحتی توسط گاز مایع و جایگاه های مردمی مدیریت شود. 

در زمان بلایای طبیعی نیز، جایگاه های مردمی نقش بسیار موثری داشتند و خواهند داشت. 

آیا احتمال تکرار آن شرایط و بدتر از آن شرایط در کشور وجود ندارد؟ 

علاوه بر مصرف خانگی، نود درصد نیروگاههای تولید برق کشور نیز از گاز طبیعی استفاده میکنند. واضح است در صورت بروز اتفاقاتی برای "تولید، تزریق و انتقال گاز طبیعی"، دو منبع انرژی، یعنی گاز طبیعی و برق با چالش جدی مواجه میشود. لذا نگهداریِ پتانسیلی چابک و فراگیر در کشور، جهت توزیع گاز مایع و نفت سفید، برای شرایط اضطرار، لازم به نظر می رسد.

سبدی از انرژی ها، به کشور ما قدرت مقابله با تهاجم نرم افزاری و سخت افزاری دشمن را می دهد. جایگاه های مردمی شارژ گاز مایع، با پراکندگی در اقصی نقاط کشور، شناخت و تسلط اطلاعاتی بر حوزه ی کاری خود، تجربه و ظرفیت قابل توجه ذخیره سازی گاز مایع، حلقه ای از تنوع سبد انرژی در کشور هستند و پتانسیل بسیار بالایی جهت قرار گرفتن در تعریف پدافند غیرعامل را دارند که باید جدی گرفته شود.

 

متأسفانه برخی شرکت های موزّع گاز مایع - با ارتباطات نادرست ایجاد انحصار  بلایی بر سر این جایگاه ها آورده اند که با ادامه این روند، در آینده بسیار نزدیک، همه جایگاه های مردمی محکوم به تعطیلی خواهند بود. 

تعطیلی جایگاه های مردمی، یعنی از بین رفتن پتانسیل این جایگاه ها در اجرای پدافند غیر عامل.

در زیر شیوه ی برخورد شرکت های موزّع با جایگاه های مردمی به اختصار می آید:

شرکت های موزّع، گاز مایع را کیلویی 230 تومان از پالایشگاه ها – یعنی از دولت - می خرند. این شرکت ها تنها برای انتقال گاز مایع از پالایشگاه ها به جایگاه های مردمی ۱۵۰درصد سود دریافت می کنند. به عبارتی با یک تماس تلفنی، گاز مایع را کیلویی 230 تومان از پالایشگاه خریده و بصورت عمده کیلویی 570 تومان به جایگاه های مردمی می فروشند. 

علاوه بر آن، برای هر کیلو گرم گاز مایع، مبلغ 25 تومان از دولت می گیرند به این شرط که این مبلغ را هزینه تعمیر و تعویض سیلندرهای موجود در چرخه توزیع گاز مایع نمایند. با یک بررسی میدانی مشخص می شود که اکثر سیلندر ها در سطح کشور فرسوده است. 

بنابراین علاوه بر سود سرشار فوق، حتی وظیفه خود در تعمیر و نوسازی سیلندرهای موجود در چرخه توزیع گاز مایع در کشور را نیز انجام نمی دهند.

مرجع تصمیم گیری در خصوص قیمت گذاریِ فروش گاز مایع توسط شرکت های موزّع به جایگاه های مردمی، انجمن صنفی گاز مایع است. که برخی اعضای این انجمن، خو از صاحبان شرکت های موزّع هستند پُرواضح است که نتیجه تصمیمات این انجمن چیست.

متأسفانه با اتخاذ تصمیمات انجمن صنفی گاز مایع، جایگاه های مردمی از بابت فروش هر سیلندر 11 کیلویی، حداقل دویست تومان ضرر قطعی می برند. با توجه باینکه جایگاه های مردمی بصورت خصوصی اداره می شوند، عدم کسب سود - که در مورد اخیر ضرر است - باعث نابودی جایگاه های مردمی خواهد شد.

تصمیم حاکمیت در حال حاضر دادن سوبسید به حامل های انرژی از جمله گاز مایع است. 

خدمات رسانی و عرضه گاز مایع به مصرف کنندگان توسط سه بخش اصلی شامل: شرکت های موزّع، جایگاه های مردمی شارژ سیلندر گاز مایع، حمل سیلندر گاز مایع به محل مصرف کننده و تحویل سیلندر گاز مایع به مصرف کننده.

شرکت های موزّع برای اولین قسمت کار که بسیار آسان و کم هزینه و بی دردسر است، یعنی حمل گاز مایع از پالایشگاه به جایگاه های مردمی توسط تانکر و تحویل بصورت فله ای به جایگاه های مردمی، که در دست خودشان است و منفعت آن به شرکت های موزّع می رسد، 150% سود در نظر گرفته اند. در مقابل به جایگاه های مردمی که شارژ کپسول و حمل کپسول تا مصرف کننده را عهده دار هستند، اصلاً توجهی نکرده اند به ترتیبی که جایگاه های مردمی دچار زیان می شوند.

لازم است باستحضار عزیزان برسد که 74 شرکت موزّع داریم که بنابر گزارش های واصله، طی سال 1393 حدود 2 میلیون تن گاز مایع توسط شرکت های موزّع توزیع شده است که 4/78 % آن توسط 11 شرکت موزّع شده است. 

آمار دقیقی برای سال های اخیر نداریم ولی احتمالاً به همین صورت باشد.

متأسفانه، دولت، بابت گاز مایع، به شرکت های موزّع از مردم بیشتر سوبسید می دهد!

البته صاحبان شرکت های موزّع به سودهای حاصل از انحصار در فروش گاز مایع راضی نبوده و اخیراً با حربه ی برندینگ در حال ورود به انحصار فروش حامل های انرژی در پمپ بنزین ها هستند.

بهرحال درخواست جایگاه های مردمی گاز مایع، توجه مسئولین به مشکلات آنها و خارج کردن فروش گاز مایع از دست چند شرکت موزّع است.

سئوال آخر: چرا جایگاه های مردمی شارژ سیلندر گاز مایع نباید بتوانند بصورت مستقیم از پایشگاه ها گاز مایع خرید کنند؟ 

 *نائب رئیس شرکت تعاونی فجر(جایگاه مردمی روستایی شارژ سیلندر گاز مایع). استان گلستان.