در گفت و گوی مشروح الف با دکتر حسن سبحانی مطرح شد: انتقاد صریح دکتر حسن سبحانی از بی توجهی به اقتصاد اسلامی، قانون اساسی و نحوه اجرای بانکداری بدون ربا 

گروه اقتصادی الف،   3980725121 ۶۶ نظر، ۰ در صف انتشار و ۲۰ تکراری یا غیرقابل انتشار
انتقاد صریح دکتر حسن سبحانی از بی توجهی به اقتصاد اسلامی، قانون اساسی و نحوه اجرای بانکداری بدون ربا 

دکتر حسن سبحانی استاد تمام اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده دوره‌های پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی است که به عنوان فعالترین نماینده مجالس پس از انقلاب نیز شناخته می‌شود.

«اقتصاد اسلامی» و «قانون اساسی» دغدغه همیشگی اوست. 

وی در گفت و گویی مشروح با الف گفت: در سالهای پیروزی انقلاب که از اقتصاد اسلامی صحبت می شد و به عنوان یکی از ارزش های مورد نظر و مطلوب پیگیری می شد قاعدتا انتظار این بود که جمهوری اسلامی در ساختار خودش به لحاظ نظام دیوانی یا قانونگذاری و اجرایی و قضایی ترتیباتی اتخاذ کند که آن ارزش یعنی اقتصادی که منتسب به اسلام باشد به تدریج جلوه کند و بعد از بیست سال خود را بنمایاند.  اما با اینکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی اصولی آمده که در صورت اجرا، پایه های حرکت به سمت اقتصاد اسلامی را به طور نسبی می توانست پشتیبانی کند اما در عمل جمهوری اسلامی به عنوان ظرف پیاده کردن اهداف انقلاب اسلامی از همان ابتدا به سمت پیاده کردن این ارزش که مورد بحث ماست جهت گیری نکرد.

دکتر سبحانی اصل ۴۳ قانون اساسی را راهنما و فانوس دریایی این میثاق ملی می داند و معتقد است اصل ۴۴ قانون اساسی نیز در اجرا تحریف شده است.

او صراحتا می گوید: در برنامه ریزی اقتصادی و توسعه بعد از انقلاب اثری از اقتصاد اسلامی نمی بینید. برنامه های توسعه و برنامه های کوچکتر مانند بودجه حتی از همان ابتدا به همین صورت است. فقط در یک مورد در سال 62 به قانونی به نام قانون بانکداری بدون ربا رسیدیم که قرار شد از اول سال 63 اجرا شود ولی این قانون با ساده انگاری هایی که هم پیشنهاد دهندگانش در دولت و هم تصویب کنندگانش در مجلس اول داشتند در عمل موفق از آب نیامد و آن ساده انگاری به خاطر این بود که فکر می کردند با تلاش برای حذف ربا سیستم عاری از ربا می شود. به خاطر اینکه ذهنیتی که به بانک داشتند یک قلک بود. آنها اصولا پول را نمی شناختند. البته هنوز هم در کشور کسانی که به این قضیه می پردازند پول را نمی شناسند.

او مانند تمام اقتصاددانان منتقد سیاست های اقتصادی ۳ دهه گذشته دیدگاه های پشت این سیاست ها را وارداتی و تحمیلی  می داند: در دوره ای که ما مشغول دفاع در جنگ بودیم یک رویکرد توسعه ای در دنیا توسط اقتصاد دانهایی مطرح شد که در نهادهای بین المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول کار می کردند. می دانید که اینها نهادهایی هستند که فاتحان جنگ جهانی دوم به این خاطر که جنگی در جهان رخ ندهد گفته اند باید نهادهایی درست کنیم تا به وسیله آن جهان را اداره کنیم. بر اساس نظر اقتصاددانان این جریان در دهه 80 میلادی کشورهای در حال توسعه باید به سمت دولت حداقلی بروند. این که دولت کم یا زیاد باشد و خصوصی کنیم یا نه ریشه در افکار وارداتی از این قبیل دارد در حالی که قانون اساسی جمهوری اسلامی برای دولت یک وظایف تصریحی دارد.  دولتی که قانون اساسی گفته به نظر من نمی تواند حداقلی باشد.

سبحانی در پاسخ به پرسشی در باره امکان باز پس گیری بنگاه هایی که به بخش خصوص وگذار شده اما نتیجه ای گرفته نشده می گوید:  فرایندش قانونگذاری است. همانهایی که تصویب کرده اند می توانند تصویب کنند و با شرایطی پس بگیرند و خسارتش را بدهند.

در دولت هایی مانند انگلیس هنگامی که حزب کارگر روی کار می امد برخی چیزهای خصوصی را ملی و عمومی می کرد. یکی از بزرگترین آسیب هایی که به اقتصاد اسلامی رسیده وضعیت فعلی اقتصاد ایران است چون به هر دانشجو یا هرکسی که بخواهیم او را به اقتصاد اسلامی توجه بدهیم می گوید اگر منظورتان از اقتصاد اسلامی این است که شما درست کرده اید قابل دفاع نیست!..

مشروح گفت‌گوی الف را با دکتر حسن سبحانی فردا بخوانید.