محمد زهرایی رئیس سازمان بسیج سازندگی در گفت‌وگو با فارس گفت: در دیداری که با مقام معظم رهبری در تاریخ ۱۰ مرداد ۹۸ داشتیم ۴۰ گروه جهادگر با ایشانه دیدار کردند که وقتی گزارش بسیج سازندگی را ارائه کردم، ایشان سؤال کردند تا کنون چقدر گروه جهادی تشکیل شده که وقتی گفتم ۱۲ هزار گروه جهادی متشکل از ۵۰۰ هزار جهادگر در کشور وجود دارد، ایشان فرمودند اینها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جوانان هستند، چرا بقیه جوانان را نتوانسته‌اید جذب گروه‌های جهادی کنید و چرا بقیه از خدمت‌رسانی به مردم محروم شده‌اند. هرچه می‌توانید گروه‌های جهادی را زیاد کنید و افزودن کمیت عاملان جهاد مدنظر باشد.
پیام ۹ بندی رهبری به جوانان
به گفته رئیس سازمان بسیج سازندگی، مقام معظم رهبری پیام ۹ بندی خطاب به جوانان عزیز و گروه‌های جهادی ارائه کردند که ما هم بعد از این پیام اجتماع ۹ هزار نفری از جهادگران در حرم حضرت عبدالعظیم برگزار کردیم و پیام مقام معظم رهبری در آن اجتماع قرائت شد.
گفتمان جامعه باید جهادی شود
به گفته زهرایی، فقط تشکیل گروه جهادی کافی نیست، بلکه گفتمان عمومی جامعه را باید جهادی کنیم و به فرمایش مقام معظم رهبری، هر جا که گروه جهادی می‌رود، باید گل سرسبد شود و تفکر و اندیشه جهادی شکل گیرد و ایشان فرمودند، شاید جوانان جهادی کم تجربه باشند که در معرض دو آسیب قرار دارند. یکی لغزش جوانی که ممکن است روی دهد و دیگری ثبات قدم که یک جوان هیجان دارد، اما در مسیر حق باید ثبات قدم داشت که این خیلی مهم است و ایشان فرمودند، برای بند اول که لغزش جوانی ممکن است روی دهد، باید در اردوهای جهادی، نماز اول وقت، نماز جماعت، دعا و نماز شب بخوانید که از لغزش‌ها جلوگیری شود.
جهاد گران وارد قفس طلایی ساختار اداری نشوند
وی گفت: مقام معظم رهبری در سال ۸۹ فرمودند شما جهادگران مظهر مجسم آیه قرآن هستید، وقتی در روستا حضور پیدا می‌کنید، باید مواظب رفتارتان باشید، زیرا برای خدمت به مردم مسلمان رفته‌اید. نکته‌ای دیگر این است که شما برای چه کسی کار می‌کنید، برای مردم کار می‌کنید، پس حتماً مشارکت مردم را جلب کنید و از جوانان بخواهید که به جمع جهادگران اضافه شوند. نکته سوم این است که گروه‌های جهادی باید ارتباط خود را با دستگاه‌های اجرایی زیاد کنند، اما مواظب باشید ساختارزده شوید و وارد قفس طلایی ساختار اداری نشوید.
به گفته زهرایی، فقط تشکیل گروه جهادی کافی نیست، بلکه گفتمان عمومی جامعه را باید جهادی کنیم و به فرمایش مقام معظم، وقتی کار جهادی را از تلویزیون می‌بینیم، من که شما را قبول دارم، در مورد کار شما اقناع نمی‌شوم و شما بلد نیستید که کار جهادی را به خوبی ارائه کنید، بلکه باید هنرمندانه عرضه کنید.
زهرایی گفت: الان اگر یک جریان سیاسی کار کوچکی انجام دهد، آنقدر بیان می‌کند که فکر می‌کنید چه کار بزرگی اتفاق افتاده است.
وی گفت: گروه‌های جهادی از نیروهای نظامی پایور و وظیفه و بازنشستگان و سایر اقشار جامعه تشکیل می‌دهیم و نشست هم‌عهدی برگزار می‌کنیم که برای گفتمان جهادی هم عهد می‌شوند و در انتهای این کار می‌خواهیم سند نوسازی حرکت‌های جهادی را پیش‌نویس و تهیه کنیم. در حال حاضر این سند در نشست‌های هم‌عهدی چکش‌کاری می‌شود. همچنین جنبه محتوایی و ساختاری برای چشم‌انداز حرکت‌های جهادی دارد که قبلاً سند چشم‌انداز حرکت‌های جهادی در سال ۸۹ توسط مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی رونمایی شد. الان می‌خواهیم سند نوسازی حرکت‌های جهادی را تهیه کنیم و بعد از ارائه به مقامات مختلف و تأیید آنها توسط یکی از مقامات کشور سند نوسازی رونمایی شود.
هم‌فکری با ۵۰ نهاد و دستگاه اجرایی در هم عهدی جهادی
به گفته وی، مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم و نیز در استادیوم آزادی و در جمع فرماندهان سپاه صحبت کردند و از سخنان ایشان برای تدوین سند نوسازی استفاده می‌کنیم. همچین مبنای دیگر برای این سند این است که سراغ ۵۰ دستگاه و نهاد اجرایی رفتیم و به آنها نامه نوشتیم که ما داعیه‌دار حرکت‌های جهادی نیستیم می‌خواهیم با هم هم‌فکری کنیم و جریان کارهای جهادی مثل حرکت پیاده‌روی اربعین جهانی کنیم و این برای اولین بار است که همه گروه‌ها دعوت می‌شوند و بسیج جهاد سازندگی می‌خواهد همه با هم هم‌عهد شویم تا منویات مقام معظم رهبری پیاده شود.
تهیه سند هم عهدی جهادی
به گفته زهرایی، سند هم‌عهدی حرکت‌های جهادی دو جنبه محتوایی و ساختاری دارد که در جنبه محتوایی گفتمان‌سازی و فلسفه وجودی جهادی و در جنبه ساختاری جنبه سخت‌افزاری و نوع حمایت‌ها قرار می‌گیرد و تاکنون سند هم‌عهدی در کارگروه‌های مختلف مطرح شده و شش ماه روی آن کار صورت گرفته و بعد از اینکه سند نهایی شد توسط یک مسئول عالی‌رتبه رونمایی خواهد شد.
به گفته رئیس سازمان بسیج سازندگی، سند هم‌عهدی بعد از اینکه تهیه شد از سازمان بسیج سازندگی به سپاه ارائه می‌کنیم و چون سایر نهادها در آن دخیل هستند، در نهایت می‌خواهیم این سند به تأیید دفتر مقام معظم رهبری برسد و سپس رونمایی شود.
احیای جهاد سازندگی در قالب کار مرسوم نباشد
زهرایی در پاسخ به این پرسش که دفتر نمایندگی ولی فقیه در وزارت جهاد کشاورزی می‌خواهد طرح احیای جهاد سازندگی را دنبال کند، گفت: اگر بخواهیم یک کار مرسوم انجام شود و ساختاری برای آن تهیه شود دیگر اسم جهاد نمی‌تواند داشته باشد. مگر جهاد سازندگی چگونه شکل گرفت، توسط عده‌ای جهادگر شکل گرفت و اگر الان کسی بخواهد جهاد سازندگی را در یک قالب یک ساختار سازمانی و یا وزارتخانه تهیه کند، دیگر نمی‌شود کار جهادی بر آن گذاشت، بلکه باید خود به خود شکل بگیرد و به نظر من اگر در قالب سازمانی باشد، به سرنوشت خیلی از سازمان‌ها دچار می‌شود. وقتی وزارت قدیم کشاورزی و جهاد سازندگی در هم ادغام شدند، آن موقع بسیج سازندگی راه‌اندازی شد و اگر کسی می‌خواهد کاری کند، این سازمان که برپایه بسیج مردمی است را تقویت کند.
ردیف دار شدن بودجه‌ای آفت کار جهادی است
وی همچنین گفت: آنها می‌گویند یک سازمان جدید زیر نظر رهبری باشد و ردیف محور باشد، یعنی دارای ردیف بودجه باشد که به نظر من ردیف‌دار شدن آفت بسیاری از ساختارهای سازمانی است. غیر از بسیج سازندگی الان نهادهای دیگری هستند که در کار جهادی فعالیت می‌کنند و اگر هنر دارید، همین سازمان‌های موجود را تقویت کنید. الان حلقه مفقوده بسیج‌کنندگی مردم نیست، چون بسیج به طریق اولی این کار را انجام می‌دهد و بسیج کنندگی مردم ایران الگویی برای مردم یمن و عراق شده است.
رئیس سازمان بسیج سازندگی گفت: حلقه مفقوده این است که نهادهای دستگاه‌های اجرایی نتوانستند به عنوان حاکمیت به مردم خدمات بدهند.
وی گفت: وقتی همه دوست دارند کار تصدیگری انجام دهند، ما مانع هیچ یگانی در حمایت از بسیج نیستیم، ولی مخالف تصدیگری هستیم. همه از گروه‌های جهادی حمایت می‌کنیم و مقام معظم رهبری گفتند خاستگاه گروه جهادی در بسیج است به خاطر این است که گروه‌های سیاسی نتوانند از آن سوء استفاده کنند.
آمادگی برای انجام طرحهای جهاد کشاورزی با ۶۰ درصد نرخ کارشناسی
به گفته زهرایی، جهاد کشاورزی کنونی بیشترین عرصه مرتبط با بسیج سازندگی را دارد و ما با آنها اعلام کردیم حاضریم خدمات آنها را با ۶۵ درصد مبلغ کارشناسی که اعلام می‌کنند توسط جهادگران انجام دهیم، بنابراین نیازی به سازمان جدیدی نیست، ولی با این حال صلاح مملکت خود، خسروان دانند.
رئیس سازمان بسیج سازندگی در مورد گزارش عملکرد شش ماهه بسیج سازندگی گفت: با توجه به وقوع سیل در اول سال جاری ۵۳۸۰ گروه جهادی در مرحله اول سیل اعزام شدند. سیل ابتدا از مازندران شروع شد سپس به گلستان، بعد به لرستان، خوزستان، کرمانشاه، همدان، استان مرکزی، سیستان و بلوچستان و سپس ایلام خسارت زد.در مرحله اول این گروه‌ها برای تغذیه و کارهای امدادی به سیل‌زدگان اعزام شدند.
زهرایی افزود: همچنین در مرحله دوم جهادگران در قالب ۱۲۹۰ گروه به مناطق سیل زده اعزام شدند و جهاد همبستگی ملی برای ساخت خانه‌های مردم شکل گرفت که سرجمع ۶۶۷۰ گروه جهادی در قالب ۱۰۷ هزار نفر جهادگر به مناطق سیل‌زده رفتند.
وی گفت: غیر از کمک به سیل‌زدگان ۲۹۰۰ گروه جهادی به استعداد حدود ۷۰ هزار نفر در تابستان به مناطق محروم رفتند و عمده کار آنها غیر از کار فرهنگی، خدمات پزشکی، دامپزشکی، عمرانی و مرمت ۹۰۰ خانه روستایی و ۵۰ مدرسه بود که انجام شد. در برخی از مدارس سرویس بهداشتی معیوب و یا مشترک بود که مرمت و احداث شدند و در نزدیک سال تحصیلی گروه‌های جهادی در شبکه مجازی از آستان قدس و کمیته امداد و ستاد اجرایی فرمان امام کمک گرفتند و ۸۱ هزار بسته لوازم التحریر برای دانش‌آموزان نیازمند ارسال کردند.
وی گفت: بخشی از این اقلام از سوی سپاه و بخشی توسط ستاد اجرایی فرمان امام تهیه شد و نزدیک اربعین ۱۶۵ گروه جهادگر مرکب از ۵ هزار نفر در ۱۵ شهر ایران و ۶ شهر عراق شامل نجف، کربلا، سامرا، کوفه و کاظمین موکب‌های اربعین برپا کردند که خدمات درمانی و ... به زائران ارائه می‌کنند.همچنین پویشی راه‌اندازی کردند که زیارت نیابتی توسط افرادی که توان مالی برای رفتن به کربلا را ندارند که با کمک‌های مردم ۷۲ نفر شناسایی شده و هزینه زیارت این افراد را پرداخت می‌کردند که زیارت نیابتی انجام دهند.
به گفته رئیس سازمان بسیج سازندگی، گروه‌های جهادی که به جهادگران حسینی معروف شده‌اند، از کل ۱۶۵ گروه جهادی تعداد ۴۵ گروه دانشجویی شامل ۲۰ گروه پزشکی و درمانی برای زائران اربعین ارائه شد و بقیه گروه‌های محلات و گروه‌های عمومی جهادی هستند.
سومین جشنواره ملی جهادگران
زهرایی افزود: امسال سومین جشنواره ملی جهادگران برگزار می‌شود که در این زمینه فراخوان دادیم. مبنای آن این است که بدانیم جهادگران چه تجاربی دارند که در حوزه اقتصادی، محرومیت‌زدایی بر مبنای گام دوم انقلاب می‌توانند چه کارهایی انجام دهند که تا ۳۰ آبان ۹۸ فرصت ارسال آثار وجود دارد. قبلاً آثار فقط داوری می‌شدند، اما امسال رویکرد توانمندسازی در پیش می‌گیریم یعنی اگریک اثر جهادی ایراداتی داشت تذکر می‌دهیم که رفع شود و بعد از رفع ایراد مورد قضاوت نهایی قرار می‌گیرد، یعنی رویکرد تقویت و توانمندسازی وجود دارد.
وی در مورد اینکه چگونه گروه‌های جهادی به جلب مشارکت روستاییان و افراد محلی می‌پردازند، گفت: یکی از ویژگی‌های جهادی جلب مشارکت جوانان است، اما اینکه چقدر می‌شود مشارکت آنها را جلب کنیم بستگی به فرهنگ و محل اجرای طرح دارد. در بعضی جاها مردم مشارکت می‌کنند و در برخی جاها حس مشارکت‌پذیری کم است. البته به توان گروه جهادی هم بستگی دارد.
تقسیم‌بندی گروه‌های جهادی به برنامه‌محور و جغرافیا محور
رئیس سازمان بسیج سازندگی در مورد اینکه چرا تاکنون توانسته‌اید ۱۰ درصد جوانان را به گروه‌های جهادی جذب کنید، گفت: دو نوع گروه جهادی تعریف شده یک گروه جغرافیا محور و مهاجر است که افراد جهادی از شهر و استان خود مهاجرت می‌کنند. جنس این گروه این است که دارای بلوغ سنی هستند و از نظر پشتوانه حمایتی جایگاهی دارند مثل گروه‌های جهادی دانشجویی که در قالب یک برنامه به جلب مشارکت می‌پردازند. وقتی یک گروه جهادی از بیرون می‌آید افرادی از محله، مسجد و یا پایگاه بسیج نیز مشارکت می‌کنند. همچنین بخش دیگر ۸ هزار گروه جهادی است که محله محور و مسجدمحور یا پایگاه‌محور هستند که این هشت هزار گروه جهادی غیر از ۱۲ هزار گروه جهادی است که به صورت منظم وجود دارند و این گروه‌های جهادی خدمات محور هستند اما برنامه‌محور نیست. در گروه جهادی برنامه‌محور معمولاً ظرف یک برنامه سه تا پنج ساله به صورت منظم به یک منطقه جغرافیایی خدمات‌رسانی می‌کنند، اما گروه جهادی محله‌محور به مرور زمان جغرافیامحور و مهاجرمحور می‌شوند.
زهرایی در مورد اینکه گروه‌های جهادی تخصصی چه اثری بر روحیه مردم و مشارکت آنها دارد، گفت: اعتراف می‌کنم ما دیگر به فکر تشکیل گروه‌های تخصصی افتادیم، زیرا گروه‌های تخصصی جهادی در اقشار مردم بسیار اثرگذار است. گروه‌هایی مثل گروه پزشکی، بسیج کشاورزی یا دامپزشکی و زراعت، بسیج صنعت، بسیج کارگری و کارخانه‌ها و نیز گروه جهاد علمی که از سال گذشته در دستور کار قرار گرفتند.
گروه جهادی با ۲۰۰ پزشک عمومی و تخصصی
وی گفت: برخی از کارها مثل سیل نیاز به خدمات عمومی دارد که مثلاً گل و لای از خانه مردم خارج کند یا توزیع غذا داشته باشد، اما برخی از خدمات مانند خدمات پزشکی و دامپزشکی تخصصی است و مردم بیشتر استقبال می‌کنند. به ویژه اگر گروه تخصصی با تیم پرجمعیت باشد که مثلاً ۵۰ چشم‌پزشک یا تیم ۲۰۰ نفره پزشکی به کرمانشاه رفتند و به روستای هلشی سر فیروزآباد رفتند با استقرار در ۲ مدرسه به مدت ۸ روز خدمات پزشکی رایگان به مردم ارائه کردند که از بین این ۲۰۰ پزشک ۳۰ نفر متخصص و استاد دانشگاه بودند و در این مدت ۵۰۰ میلیون تومان دارو و وسایل دندانپزشکی به صورت رایگان به مردم ارائه شد.
رئیس سازمان بسیج سازندگی گفت: سردار سلیمانی رئیس بسیج مستضعفین در دیدار از این گروه جهادی گفت، اگر خودم از نزدیک این گروه جهادی را نمی‌دیدم فکر می‌کردم در یک بیمارستان این فیلم گرفته شده است، در حالی که در یک مدرسه ۲ طبقه پزشکان جهادی مستقر شده بود و خدمات پزشکی به مردم محروم کرمانشاه ارائه می‌کردند.
زهرایی گفت: بعد از سیل دام‌های روستاییان دچار بیماری شدند و دامپزشکان برای معالجه دام‌ها به مناطق سیل‌زده رفتند.
تشکیل گروه جهادی رسانه‌ای
به گفته وی، ۲ گروه جهادی رسانه‌ای که از هر گروه یک رابطه رسانه‌ای آموزش می‌دهیم و گروه جهادی رسانه محض تربیت می‌کنیم و همچنین گروه جهادی اقتصاد مقاومتی برای زنجیره تولید، توزیع و تسهیل‌گری تشکیل می‌شوند که در حال حاضر ۲۰۰ گروه جهادی اقتصاد مقاومتی شکل گرفته و خوشه اقتصاد مقاومتی در قالب ۱۷ گروه جهادی تشکیل داده‌اند و بسیج یک مکانی در تهران برای آنها در نظر گرفته است که در بخش صادرات و برندسازی کمک می‌کنند.