به گزارش الف، دیروز کریستین امانپور، خبرنگار شبکه سی.ان.ان، بعد از گفت و گو با محمدجواد ظریف دو پیام توییتری منتشر کرد و از پیشنهاد جدید وزیر خارجه ایران به آمریکا رونمایی کرد.
امان پور نوشت: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران امروز به من گفت که روحانی، رئیس جمهور ایران حاضر است با ترامپ، رئیس‌جمهور[آمریکا] این هفته در نیویورک دیدار کند، «به شرط این که رئیس جمهور ترامپ آماده باشد کاری را که لازم است انجام بدهد»،[که آن] لغو تحریم‌ها در ازای «نظارت دائمی بر تاسیسات[هسته‌ای] ایران است».
محمدجواد ظریف همچنین در پاسخ به سوال الف درباره صحت و سقم ادعای امانپور نوشت: ایران پیشنهاد دو تعهد متقابل 2023 را در برجام داده است، یعنی تصویب پروتکل الحاقی در ایران و لغو تحریم‌ها در مجلس آمریکا. به گفته ظریف در صورت اجرای فوری تعهد توسط ایالات متحده دیداری در چارچوب 1+5 صورت خواهد گرفت.
بیشتر بخوانید:
توضیح ظریف درباره توییت کریستین امانپور و پیشنهاد جدید ایران
اواخر تیرماه امسال گاردین هم مدعی شده بود که محمدجواد ظریف در سفر به آمریکا و در جمع گروهی از خبرنگاران در نیویورک عنوان کرده ایران حاضر است در ازای رفع دائمی تحریم‌های ایالات متحده، بازرسی‌های ارتقاء یافته و دائمی از برنامه هسته‌ای خود را بپذیرد.
ظریف در جمع خبرنگاران گفته است: اگر ترامپ بیشتر در برابر بیشتر را می‌خواهد، در آن صورت ما می‌توانیم پروتکل الحاقی را تصویب کنیم و او هم می‌تواند تحریم‌هایی را که وضع کرده بردارد. او گفته است که هر اقدامی را به کنگره می‌برد. خوب است. تحریم‌ها را بردارید، در آن صورت پروتکل الحاقی را زودتر از ۲۰۲۳ دارید.
گاردین همان زمان گزارش داده بود که پیشنهاد ظریف به «پیشنهاد بیشتر در برابر بیشتر» معروف شده است.
بیشتر بخوانید:
ادعای گاردین درباره پیشنهاد «قابل توجه» ظریف به آمریکا
بر اساس توافق هسته ای ایران باید در سال ۲۰۲۳ پروتکل الحاقی را در مجلس به تصویب برساند و همزمان کنگره آمریکا تحریم‌های ایران را لغو کند. بر اساس پیشنهادی که ظریف ارائه داده ایران آمادگی این را دارد که این اقدام متقابل در حال حاضر انجام دهد.
دیروز امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه که در ماه های اخیر برای وساطت بین ایران و آمریکا تلاش داشته به لوموند گفت: «ایرانی‌ها در زمینه شرط و شروط انعطاف دارند اما در مورد زمان‌بندی نه. آنها معتقدند که [مذاکره] تنها باید بعد از این روند [لغو تحریم‌ها] انجام شود. این در حالی است که هدف ایالات متحده این است که جلسه [مذاکره] در آینده نزدیک برگزار شود».
پروتکل الحاقی از کشورهای عضو چه می خواهد؟
پروتکل الحاقی در سال 1993 توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی تدوین شد و در سال 1997 به تصویب شورای حکام رسید. با تصویب پروتکل الحاقی، اجازه قانونی برای بازرسی گسترده و سرزده از کشورهای عضو پیمان عدم اشاعه سلاح هسته‌ای(NPT) فراهم می شود. همچنین کشورهای عضو موظف می شوند اطلاعات بیشتری درباره فعالیت های هسته ای خود به آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه دهند.
بر اساس پروتکل الحاقی، بازرسان آژانس می توانند در بازدیدهای سرزده خود صرفاً دو ساعت قبل از بازدید به کشور مقصد اطلاع دهند و آن دولت موظف است زمینه مسافرت بازرسان را فراهم نماید تا از مکانی که در نظر دارند بازید داشته باشند. همچنین جهت نظارت، بازرسان می توانند هم نمونه برداری کنند و هم اینکه تجهیزات نظارتی که به صورت آنلاین چک می شود را نصب کنند.
همچنین ممکن است بازرسان بدون اطلاع قبلی به یک سایت وارد شوند. انجام این اقدام هم منوط به این است که از بازرسان ویزایی درخواست نشود.
ایران در مهرماه سال 1382 زمانی که حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی بود و درگیر مذاکره با سه کشور اروپایی بود برای حسن نیت و اعتمادسازی تصمیم گرفت پروتکل الحاقی را اجرا کند. اما در سال 1384 اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی بدلیل بدعهدی اروپایی ها متوقف شد.
سرانجام پیشنهاد ظریف چه خواهد شد؟
در حال حاضر مشخص نیست پاسخ آمریکا و اروپا به «پیشنهاد بیشتر در برابر بیشتر» ظریف چه خواهد بود. اما آمریکا قبلاً 12 شرط به عنوان دستور کار مذاکره جدید به نقل از مایک پمپئو اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی ایران با آن مخالفت کرده بود. وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده بود ایران باید در سیاست خارجی خود تغییرات جدی اعمال کند و از حمایت حزب الله، حماس، انصارالله یمن دست بردارد، از توسعه موشک های بالستیک را کنار بگذارد، غنی سازی اورانیوم را به طور کامل کنار بگذارد، دسترسی کامل به آژانس برای بازرسی از تمامی سایت‌ها را فراهم کند و ....
سیاست آمریکا از زمانی که دونالد ترامپ به ریاست جمهوری رسیده مبتنی بر سیاست فشار حداکثری برای عقب نشینی و از بین بردن مولفه های قدرت ایران بوده است. اما دیروز عباس عراقچی، معاون ظریف در گفت‌وگو با ایندیپندنت انگلیس عنوان کرد تحریم‌های حداکثری آمریکا منجر به مقاومت حداکثری ایران شده و اگر ترامپ فشار حداکثری را کنار بگذارد، درهای مذاکره باز خواهند شد.
آمریکا تا کنون نشان داده به تحمیل تعهداتی به ایران فراتر از برجام نظر دارد و به همین دلیل از نظر تحلیل گران اگر برای آمریکا در همچنان بر همان پاشنه بچرخد احتمال پذیرش پیشنهاد جدید ایران چندان بالا نیست. از سوی دیگر بعد از خروج آمریکا از توافق هسته ای علاوه بر آمریکا برخی کشورهای اروپایی مانند انگلیس نیز خواستار تغییر برجام و محدودتر شدن قدرت ایران شده بودند. لا این حال مخمصه ای که ترامپ در آن قرار دارد ممکن است او را تشویق به رفتاری غیر قابل پیش بینی کند ..
به گزارش الف، توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 در تیر 1394 بدست آمد. ایران اگر چه بعد از اجرایی شدن برجام از روند آن و نتایج حاصله رضایت نداشت اما دونالد ترامپ بعد از روی کار آمدن، در تاریخ 8 می 2018(18 اردیبهشت 1397 از برجام خارج شد و تحریم هایی را که به موجب برجام تعلیق شده بود دوباره عملیاتی کرد. اصلی ترین تحریم ها نیز به فروش نفت، نقل و انتقالات بانکی، کشترانی، بیمه، خودرو و طلا و ... بوده است.