به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، حذف صفر در اقتصاد جهانی سابقه‌ی طولانی دارد که شروع آن از کشور آلمان پس از جنگ جهانی اول بود؛ کشور‌هایی مانند هلند و ترکیه تجربه موفقی در این زمینه داشتند، ولی کشور‌هایی مانند انگولا، جمهوری کنگو، نیکاراگوئه، زیمبابوه، برزیل و حتی المان را نمیتوان موفق دانست.
حذف چهار صفر از پول ملی در ایران سابقه ۲۶ ساله دارد که در سال ۱۳۷۲ در بانک مرکزی مطرح شد و در سال ۱۳۸۶ در کمیسیون اقتصادی مجلس در دستور بررسی مجدد قرار گرفت؛ سپس کمیسیون مربوط اعلام کرد این طرح نیازبه گذر زمان دارد. اما امسال برای چهارمین بار از طرف ریاست بانک مرکزی موضوعی مطرح شده که نظرات زیادی را به خود اختصاص داد. طبق طرح پیشنهادی بانک مرکزی که در دولت به تصویب رسید، واحد پولی ملی جدید تحت عنوان "تومان" تعریف می‌شود که هر "تومان" معادل ده هزار (۱۰۰۰۰) ریال فعلی و یکصد (۱۰۰) "ریال جدید" خواهد بود. اما هدف ازحذف این صفر‌ها چیست؟
به نظر می‌رسد دلایل ضرورت حذف صفر از پول ملی کاهش هزینه‌ها و اتلاف وقت، تسریع فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد تناسب بین قدرت خرید پول ملی و حجم پول در گردش است که در صورت اجرای صحیح این طرح مانع ایجاد تورم و یا حتی کاهش آن می‌شود، ولی مسئله این است حذف صفر از پول ملی هم اکنون کار درستی است؟
موافقان و مخالفان طرح حذف صفر از پول رسمی چه می‌گویند؟
به عقیده بیشتر اقتصاددانان کشور، حذف ۴ صفر از پول ملی صرفا جنبه روانی دارد و برای اقتصاد کشور هیچ نفعی ندارد، برخی هم اعتقاد دارند حذف صفر از واحد پول ملی در صورتی که به درستی اجرا شود و پس از ان با سیاست‌های درست اقتصادی حمایت گردد، می‌تواند باعث نجات کشور از تورم شود، اما عده‌ای از ان‌ها هم بر این باورند که در شرایط فعلی نامناسب کشور نوعی سرگرمی برای فعالان اقتصادی فراهم شده تا مسئولین اقتصادی و سیاسی کشور از موضوعات اصلی و انتقادات در امان باشند. اما حذف ۴ صفر از پول ملی فواید و مضراتی هم دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
فرید موسوی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی، با اعلام موافقت خود در خصوص حذف ۴ صفر از پول ملی اظهار کرد: حذف ۴ صفر از پول ملی کار درستی است، اما در حال حاضر شرایط برای حذف صفر از پول ملی مساعد نیست؛ جنگ اقتصادی با بیگانگان از مطرح‌ترین مسائل در جامعه ماست که متاسفانه اداره ها، وزارت خانه‌ها و سازمان‌ها آرایش جنگی به خود نگرفته اند.
او ادامه داد: علی رغم توصیه‌ها و تذکرات جدی مقام معظم رهبری در بحث واردات بی رویه بازهم شاهد این تخلفات هستیم که نشان میدهد هنوز متوجه خطر جنگ نظامی نشده ایم و احساس مسئولیت نداریم.
موسوی ادامه داد:دشمن اتاق جنگ را تشکیل داده است و باهماهنگ کردن ژنرال‌های خود به دنبال ایجاد مشکل برای کشور ماست که مجلس و دولت هم ارایش جنگی به خود نگرفته اند؛ تورم و رکود سنگین در کشور مردم را از نظر معشیتی با مشکل روبه رو کرده است و در حال حاضر حذف ۴ صفر از پول ملی تورم را بیشتر می‌کند.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اگر چه حذف صفر از پول ملی برای کشور مفید خواهد بود، ولی در حال حاضر بهتر است این امر به زمان دیگری ارجاع داده شود و تا زمانی شاهد کاهش تورم و رسیدن به وضعیت مطلوب اکثریت افراد جامعه نبودیم، دولت دست نگه دارد.
او ادامه داد:به طور مثال اگر اگر فردی ماهیانه حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان حقوق دریافت کند، با حذف ۴ صفر این رقم به ۱۲۰۰ تومان می‌رسد، که این عدد برای مردم تفاوتی ندارد؛ درامد و هزینه‌های افراد باید باهم مطابقت داشته باشد.
موسوی با اشاره به اینکه حذف ۴ صفر زمانی می‌تواند روی معشیت افراد تاثیر بگذارد که درامدشان بالا باشد گفت: حذف ۴ صفر علاوه بر ایجاد تورم روی معشیت افراد هم تاثیر بسزایی ندارد، هم چنین هزینه سنگینی از جمله ضرب سکه و چاپ اسکناس جدید همراه دارد که در حال حاضر بهتر است این درامد‌ها صرف کمک به معیشت مردم شود.
هم چنین صادق مردانی کارشناس اقتصادی، در خصوص حذف ۴ صفر از پول ملی، اظهار کرد: حذف ۴ صفر از واحد پولی کشور، به قصد افزایش ارزش پول ملی است که این عمل در کشور‌هایی مانند ترکیه و آلمان و برزیل نتایج مثبتی داشت؛ در آلمان بعد از جنگ جهانی دوم کمبود کالا و وجود پول زیاد باعث ایجاد تورم شد و با حذف ۴ صفر ارزش پول این کشور افزایش پیدا کرد و بازار‌های پولی و کالایی توانستند به تعادل نسبی برسند.
او ابراز کرد: برداشتن ۴ صفر از پول ایران تاثیری بر تولید و بخش حقیقی اقتصاد ندارد و این امر به خانواده‌هایی که از دهک‌های پایین جامعه هستند فشار ایجاد می‌کند.
این کارشناس حوزه اقتصادی با اشاره به ضرورت نداشتن تغییر واحد پول کشور از لحاظ اقتصادی و سیاسی افزود: تغییر واحد پول یک کشور معمولا زمانی توصیه می‌شود که نرخ تورم ۱۰۰۰ یا ۱۵۰۰ درصد باشد و ارزش پول کشور طوری باشد که مردم حجم زیادی از اسکناس را بخواهند جابجا کنند و هزینه چاپ اسکناس شاید از ارزش چاپ شده روی اسکناس‌های با رقم کم بیشتر شود و در ایران که تورم در بیشترین حالت حدود ۵۰ درصد است. واگر الان هزینه تولید برخی سکه‌ها از ارزش روی آن بیشتر است، این پول‌ها تولید نشوند.
مردانی ادامه داد: تغییر واحد پول علاوه بر افزایش هزینه چاپ پول موجب اختلافات واشتباهات بین مردم می‌شود؛ مثلا اگر فردی ۱۰۰ میلیون تومان از کسی طلبکار باشد با تغییر واحد پول ۱۰۰ هزارتومان بدهکار می‌شود وممکن است طلبکار درک صحیح پیدا نکند و موجب درگیری بین طرفین شود.
او با اشاره به اینکه عمده پرداخت‌های مردم وفعالین اقتصادی یا بصورت اینترنتی یا پرداخت با موبایل یا با دستگاه کارت خوان است گفت: طراحی نرم افزار‌های موجود به ریال است وبا تغییر واحد پول باید کل نرم افزار‌ها اصلاح شود وهزینه غیر ضروری برای دارندگان نرم افزار‌ها ودرآمد برای شرکت‌های تولید کننده نرم افزار است؛ هم چنین کالا‌های با قیمت پایین به سمت بالا گرد می‌شوند به طور مثال کالای ۲۷۰۰ تبدیل به ۲/۷ تومان می‌شود که به طور معمول به ۳ تومان جدید گرد شده وگرانی به همراه خواهد داشت.
این کارشناس حوزه اقتصادی در پایان گفت: دولت باید تکلیف خودش را با فضای تولید روشن کند و اولویت‌های خودش را پیدا کرده؛ و بتواند به این سوال پاسخ دهد که حذف ۴ صفر در حال حاضرضروریت دارد یا نه؟
نتیجه‌ی سیاست حذف ۴ صفر از پول ملی حفظ ارزش پول ملی است، ولی در باطن هزینه‌های گزاف در چاپ اسکناس‌های جدید و تورم است؛ اما به نظر می‌رسد حذف ۴ صفر در حال حاضر نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه باعث بروز مشکلاتی هم می‌شود.
