برندگان و بازندگان بازی بانک‌ها چه کسانی هستند؟

عطا بهرامی؛ کارشناس اقتصادی،   3980429084 ۱۱ نظر، ۰ در صف انتشار و ۷ تکراری یا غیرقابل انتشار
 برندگان و بازندگان بازی بانک‌ها چه کسانی هستند؟

تورم در دوره روحانی هم به‌اندازه‌ای زیاد بود که پس‌اندازهای مردم را بی‌قدر کند و هم به‌گونه‌ای اعلام شد (تورم رسمی) که مردم مقروض تا آخرین قسط وام‌هایشان فشار بهره بالا را احساس کنند. دولت آقای روحانی دو رکورد پولی را بنام خود ثبت کرده است. هم تورم تک‌رقمی را در کارنامه دارد و هم حداقل؛ بالاترین تورم در دوره پسا رفسنجانی را، اگرچه ممکن است رکورد 49.5 درصدی دولت سازندگی را هم بشکند. دوران تورمی معمولاً با توفان‌ تغییرات اجتماعی ناشی از جابه‌جا شدن طبقات مختلف جامعه و به زیرخط فقر سر خوردن میلیون‌ها نفر همراه می‌شود.

دوران حسن روحانی برخی ویژگی‌های دوران‌های تورمی زا که به سمت فقر فراگیر حرکت کردن لایه‌های مختلف اجتماعی است دارد؛ اما تفاوت‌هایی که در ساختار اقتصادی کشور در مقایسه با دوران رفسنجانی ایجادشده باعث شده است تا شاهد جابه‌جایی طبقات اجتماعی به سمت بالا نباشیم. دلیل این یک‌سویه شدن اثرات اجتماعی تورم کنونی، به کانالیزه شدن سرچشمه‌های تغییرات اجتماعی در هنگامه توفان‌های تورمی بازمی‌گردد. در دهه 1370 امکان اینکه شخصی عادی بتواند وارد چرخه ضدوبندهای فساد شود و به‌اصطلاح عامیانه با عده‌ای «بُر بخورد» بالا بود؛ اما در دوره دولت اعتدال کانال‌های توزیع فرصت‌های اقتصادی به شیوه فسادآلود کشمکش‌های دهه هفتاد تثبیت شده است که به‌مانند باشگاهی انحصاری عضو جدید قبول نمی‌کند؛ بنابراین، تغییر؛ یک‌سویه شده و تنها به سمت پایین امکان‌پذیر است.

در دوره اعتدال اختیارات بانک‌ها به بی‌سابقه‌ترین حالت در تاریخ ایران رسید و بانکداران هرچه می‌خواستند کردند. روندی که هنوز ادامه دارد و آن‌ها را به گشاده دست ترین عنصر تأثیرگذار در اقتصاد ایران تبدیل کرده است. به اختیار خود خلق پول می‌کنند (معروف به‌ اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی) و به هر که بخواهند وام می‌دهند یا نمی‌دهند. کمبود قوانین جامع جدی است و نظارتی حداقلی هم بر قوانین ناقص و افلیج کنونی وجود ندارد.

نتیجه این «بانک‌بازی» دولت حسن روحانی توفان خلق نقدینگی و گردباد حرکت نقدینگی در بالای اقتصاد است که کاری به بخش واقعی نداشته و ساختاری ایجاد کرده است که در آن نقدینگی خلق‌شده صرفاً بین بانک‌ها و نهادهای مالی می‌چرخد؛ بنابراین تورم کل به دلیل درگیر نشدن نقدینگی با مردمی که تقاضای مؤثر را تنظیم می‌کنند، کاهشی بود.  این امر با تأخیر تقریباً ۵ ساله کلیت اقتصاد را تکان داد و تورم رسمی را هم‌افزایشی کرد. اگرچه مردم به دلیل تورم بالای کالاهای اساسی که در سبد خانوار سهم عمده دارد تحت‌فشار بودند، اما تورم رسمی در 5 سال اول دولت اعتدال اندک و کاهشی بود و دستمزدهای کارگران و کارمندان؛ و البته سایر وام‌گیرندگان عمده هم طبیعتاً به‌طور اندک افزایش می‌یافت. این مسئله آثار متفاوتی بر وام‌گیرندگان خرد و کلان برجای گذاشت.

گیرندگان وام‌های کلان از بانک‌ها فشاری را متحمل نمی‌شدند. زیرا وثیقه خاصی در قبال صدها و هزاران میلیارد تومان وام دریافتی تأمین نکرده بودند و قصدی برای بازپرداخت وام‌ها هم نداشتند و ندارند. تورم سرسام‌آور یک سال اخیر باعث شده است وام گیران کلان خوشبخت شوند، زیرا دارایی‌هایی که با وام‌های آلوده دریافت کرده‌اند ثروت آن‌ها را چند برابر کرده و آن‌ها را قادر کرده است همه وام‌ها را یکجا تسویه کرده و مشکلی هم نداشته باشند و همچنان میلیاردر باقی بمانند؛ اما به‌احتمال‌زیاد ترجیح می‌دهند چنین کاری را انجام ندهند.

دارندگان وام‌های خرد، اما بازندگان بانک‌بازی دولت اعتدال هستند. کسانی که وام‌های خرد دریافت کرده‌اند وثیقه‌های محکمی به‌صورت گواهی کسر از حقوق و غیره تأمین کرده‌اند و در صورت تأخیر از حساب ضامن‌های آن‌ها کسر می‌شود اما فشار اصلی بر این گروه؛ بازپرداخت وام نیست زیرا مردم عادی هرگز به گرفتن وام به‌صورت عدم بازپرداخت فکر نمی‌کنند و با این شیوه کلاه‌برداری شیک آشنایی ندارند. مشکل آن‌ها این است که تورم رسمی اندک اعلام‌شده و نرخ‌های بهره بالا را در تمام دوره 36 ماهه تا 60 ماهه بازپرداخت وام احساس کرده‌اند. به این دلیل ساده که تورم واقعی شناسایی نشد تا با افزایش دستمزدها پس از دو سال فشار اقساط سنگین به دلیل بهره بالای بانکی؛ از روی وام‌گیرنده برداشته شود.

برنده این بازی ارقام و اعداد دولت اعتدال بود که هم تورم تک‌رقمی را به بالاترین رقم ممکن به مردم فروخت و هم اینکه بانک‌هایش به‌غایت ممکن؛ فربه شدند. چه بانک‌های که به‌طور خصوصی به مقام‌ها تعلق دارد و چه آن‌ها که به نام دولتی باقی‌مانده است. اگرچه مانند همه ساختارهای مشابه؛ نظام مالی به دلیل تناقض درونی هرازگاهی فرومی‌پاشد، اما ساختار توزیع ثروت دست‌نخورده باقی‌مانده و همه‌چیز به فراموشی سپرده‌شده و کسی متعرض دارندگان وام‌های کلان نمی‌شود.

تا پیش‌ازاین هیچ‌یک از دولت‌های بعد از انقلاب چنین کلاه‌برداری نظام‌مندی با پول و بانک نکرده بود. پس از 6 سال بانک‌بازی زمین سوخته اقتصاد ناشی از بانک‌محوری نظام تصمیم‌گیری باقی‌مانده و هزاران میلیارد تومان نقدینگی در دست عده‌ای اندک دپو شده است که به‌راحتی بخش واقعی اقتصاد را به گروگان گرفته‌اند.

دیدگاه کاربران

omid۱۰۱۳۰۸۰۰۰:۴۵:۲۰ ۱۳۹۸/۴/۳۱
بانکداری کاملا ربوی ...
ناشناس۱۰۱۳۲۷۰۰۹:۰۷:۲۶ ۱۳۹۸/۴/۳۱
پرداخت سود به سپرده های بانکی باید هر چه سریعتر متوقف شود. اگر قرار هست سپرده های افراد در پروژه های صنعتی و عمرانی سرمایه گذاری گردد پرداخت سود باید از محل همان پروژه انجام شود . پرداخت قطعی سود که در حال حاضر انجام می شود هم باعث تشویق افراد به تنبلی و مفت خوری شده و هم زمینه بیکاری و تورم افسار گسیخته را فراهم کرده است چرا که در حال حاضر گرفتن سود بانکی بسیار راحتتر و کم هزینه تر از راه اندازی یک کسب و کار مشروع است
ناشناس۱۰۱۳۰۹۷۰۰:۵۹:۲۲ ۱۳۹۸/۴/۳۱
باید بانکهای صنعتی ایجاد کرد
ناشناس۱۰۱۳۱۲۵۰۳:۱۲:۰۶ ۱۳۹۸/۴/۳۱
این جریان هر ۴ سال رخ میده‌. به عنوان یک بورس باز شاهدم که بانکهایی که تا ۲ سال پیش روی کاغذ ورشکست خوانده میشدند الان نه تنها از ورشکستی درامده اند بلکه در مجامع سود هم شناسایی کرده اند! فقط مردمی که پولشون را گذاشتند داخل این بانکها و این بانکها با پولشون ارز و سکه و ملک خریدند ضرر کردند و پولشون کمتر از یک سوم شد!
ناشناس۱۰۱۳۱۴۶۰۶:۱۸:۳۴ ۱۳۹۸/۴/۳۱
من یک150میلیون پول با وام و پس انداز وقناعت در زندگی جمع کرده بودم سال قبل منزلم را به خاطر کوچکی فروختم 350 میلیون که با500میلیون یک خونه متوسطی بخرم ولی فروختن من همانا و یکدفعه رشد قیمت هم همان ، الان من حدود 500 نقد در بانک دارم و منزل پارسال خودم را هم نمی تونم بخرم حالا دارم مستاجری می کنم خدا لعنت کند باس و بانی اش را .
ناشناس۱۰۱۳۱۴۷۰۶:۲۱:۰۳ ۱۳۹۸/۴/۳۱
کلن تو این بالا و پایین شدن یهویی تمام وام گیرنده های خرد و کلان سود کردنند بخصوص آنها که وام گرفتند خانه خریدند وام گرفتند ماشین خریدند و الخ این وسط آن بدبخت هایی دستشان موند در حنا که هیچ وامی نگرفتند از بانک ها
ناشناس۱۰۱۳۱۶۱۰۷:۲۳:۴۷ ۱۳۹۸/۴/۳۱
با توجه به اینکه موسسات ورشکسته مسایل بسیار بزرگی برای کشور بوجود اوردند تلاطمات اقتصادی اخیر که قسمت زیادی از ان توسط دولت تعمدی بود باعث شد تا بانک ها از زیان و ورشکستگی پنهان رهایی یابند بطور نمونه بانک تجارت با زیان بیش از 13 هزار میلیارد تومان سال گذشته 390 درصد افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی داریی ها داده و از تسعیر نرخ ارز هم به سود هنگفتی رسیده و معوقات کلان بانکی خود را هم با وام جدید به صورت صوری کاهش داده و سود های دهومی ساخته و مبالغ هنگفتی سپرده های خارج از نرخ بانک مرکزی گرفته است مسولان نظارتی در اینده سهامداران و سپرده گذاران با مخاطرات جدی روبرو هستند رسیدگی نمایید
آزاده۱۰۱۳۱۷۱۰۷:۴۸:۵۷ ۱۳۹۸/۴/۳۱
اینهارو که همه میدونن نتیجه؟؟؟
محسن۱۰۱۳۳۶۳۱۰:۱۲:۳۴ ۱۳۹۸/۴/۳۱
نمک به زخم می پاشی ! ، راه حل بده و پیگیر و مطالبه گر اجرای راه حل هم باش
ناشناس۱۰۱۳۴۳۴۱۰:۵۶:۳۲ ۱۳۹۸/۴/۳۱
9 تومن به بانك صادرات بدهكارم .اصل و بهره رو هم . به بانك زنگ زدم بخوام تسويه كنم چقدر از اين 9 تومن كسر ميشه ؟ گفتن هيچي .! برام عجيب بود كه يكسال زودتر پرداخت كنم و هيچي كسر نشه ولي يكروز من قسط رو ديرپرداخت كنم ازم ديركرد ميگيرن .بانكداري كاملا اسلامي
ناشناس۱۰۱۳۵۲۴۱۱:۴۲:۳۸ ۱۳۹۸/۴/۳۱
بنده وام مسکن از بانک مسکن با 18% گرفتم که عملاً 23% حساب کردند که هیچ - 10میلیون وام جعاله گرفتم که یک ونیم پول اوراق مشارکت گرفتم یعنی عملاً 8/5 دستم گرفت . کجای دنیا برای 10تومان جعاله 1/5 اوراق می خواهند . بانکها مثل زالو خون مردم می مکند
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های دیروز

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  3. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  4. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  5. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  6. جریمه تخلفات حادثه ساز ۵ برابر شد/ اعمال از هفته آینده            

  7. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  8. تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۳ قابلیت اجرایی ندارد/ مصوبه دولت اصلاح شود  

  9. انتظار ۹ساله برای اصلاح هزینه تخلف رانندگی/تغییری برای حفظ جان مردم

  10. ایران بر سکوی بریکس/ دستاوردهای پولی، مالی برای ایران چیست؟  

  11. عکسی از سیدمحمد خاتمی در مراسم ترحیم زهرا شجاعی/ این وزیر دولت رئیسی هم آمد

  12.   طحان‌ نظیف: لایحه عفاف و حجاب هنوز به تأیید شورای نگهبان نرسیده است  

  13.  مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

  14. هیچ خوداظهاری یا مدرکی دال بر بیماری روحی دکتر بخشی در دست نبود/ علت مرگ این پزشک مشخص نیست  

  15. پوتین: اف-۱۶‌های اوکراین در همه‌جا هدف مشروع هستند، حتی کشورهای دیگر

پربحث‌های هفته

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  3. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  4. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  5. جلاد، به پایان سلام کن!

  6. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  7. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  8. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  11. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  12. انتقام از پوتین؟

  13. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  17. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  18. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  19. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  20. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  21. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  22. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  23. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  24. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  25. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

آخرین عناوین