به گزارش الف؛ تولید اهمیت ویژه‌ای برای هر اقتصادی دارد، اما در اقتصاد ایران حمایت از تولید، آن‌چنان که باید باشد، نیست و بنگاه‌های تولید هر روز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. رهبر انقلاب پس از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در بهمن ماه سال۹۲ و پیرو نامگذاری سال‌های اخیر که مبتنی بر موضوع اقتصاد و حمایت از تولید بود، سال۹۸ را سال «رونق تولید» نامگذاری کردند. یکی از موارد حمایت از تولید و رشد آن بهبود فضای کسب و کار است.
براساس گزارش بانک جهانی درباره سهولت انجام کسب و کار برای سال ۲۰۱۸، رتبه ایران با ارزیابی ۱۰ نماگر در حوزه‌های قانونی، اجرایی و قضایی این شاخص، در بین ۱۹۰ کشور، ۱۲۴ اعلام شد. از سوی دیگر فعالان اقتصادی از وضعیت کسب و کار در ایران گله‌مند هستند؛ همچنین براساس آمار رشد اقتصاد سال گذشته بخش صنعت و معدن با منفی ۹.۶درصد مواجه بود. همه این موارد و وضعیت فعلی نشان می‌دهد که فضای کسب و کار مساعد و مناسب نیست.
بنا براین گزارش، قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار در بهمن ماه سال ۹۰ تصویب شد اما به درستی اجرا نشده و نمی‌شود؛ در تایید این موضوع می‌توان به گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی مجلس در فروردین ماه سال۹۷ رجوع کرد که اعلام شد ۸۰ درصد احکام این قانون اجرایی نشده است.
سال گذشته سال حمایت از کالای ایرانی یعنی تولید بود، اما عملکردها در این بخش نشان داد اقدام جدی و مثبتی برای آن انجام نشده و امسال هم که سال رونق تولید است و با گذشته بیش از ۱۰۰ روز از سال، وضعیت تولید در اقتصاد ایران مناسب نیست.
* مسئولان تعریف و تصور درستی از محیط کسب و کار و حمایت از تولید ندارد
سید امیر سیاح كارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار الف، در ارزیابی از محیط کسب و کار اقتصاد ایران، اظهار کرد: دولتمردان تعریف و تصور درستی از مفهوم محیط کسب و کار و حمایت از تولید ندارند؛ وقتی این کلمات را می‌شنوند، فکر می‌کنند باید به واحدهای تولیدی، وام ارزان و پول مفت بدهند که این ناشی از فرهنگ نفتی حاکم بر کشور ماست. مسئولان ما تنها کاری که بلدند، توزیع رانت است و نمی‌دانند که چگونه باید مشکل تولید را حل کنند.
وی در مورد چرایی عدم اجرای قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، گفت: این قانون به چند دلیل اجرا نشد، از جمله این که با اجرای این قانون، امضاهای طلایی رانت‌خوارهای حاکم بر اقتصاد ایران از بین خواهد رفت و نمی‌توانند جیب‌های خود، فرزندان و دوستان‌شان را پُر کنند؛ زیرا با اجرای این قانون، دست آنها از بیت‌المال قطع خواهد شد به همین دلیل زیر بار اجرای آن نمی‌روند.
* هرجا منابع رانت نامولد وجود دارد، باید قطع شود
این کارشناس مسائل اقتصادی توضیح داد: بخشی از رانت‌ها در صدور مجوزهای کسب و کار و بخشی هم در حق مسئولان برای توزیع رانت مثل بخشیدن مالیات و حق بیمه واحدهای تولیدی است که به ستاد تسهیل وزارت صنعت، معدن و تجارت داده شده است؛ اما هرجا منابع رانت نامولد وجود دارد، باید قطع شود.
سیاح در مورد اقدامات وزارت اقتصاد در راستای بهبود محیط کسب و کار و حذف قوانین و مجوزهای زائد، بیان کرد: تلاش‌هایی در این زمینه شد، ولی وزارت اقتصاد اراده كافی برای این کار را ندارد؛ زیرا باید با افرادی در بیافتد که از امضای طلایی استفاده می‌کنند که از حق انحصاری خود در بازار، پول‌های هنگفتی به دست می‌آورند. متاسفانه وزارت اقتصاد جنم كافی برای برخورد با این افراد را ندارد و فقط در حال وقت کشی است.
* سهل كردن شرایط تولید و مسیر رشد واحدهای تولیدی یعنی حمایت از تولید
وی ادامه داد: نسل قدیمی مسئولان جمهوری اسلامی در موضوع حمایت از تولید، کاری جز توزیع رانت بلد نیستند که متاسفانه برخی از این مدیران نیز آلوده شده و از این وضعیت سوء‌استفاده هم می‌کنند؛ در حالی که بهبود محیط کسب و کار و حمایت از تولید، اصلا توزیع رانت نیست و قبل از آن سهل كردن شرایط تولید و مسیر رشد واحدهای تولیدی است.
سیاح در مورد نقش دستگاه‌های نظارتی مانند سازمان بازررسی نیز بیان کرد: عملکرد سازمان بازرسی در سال‌های اخیر، خیلی ضعیف شده و به وظایف خودش عمل نمی‌کند؛ آقای رئیسی با توجه به اینکه خود که ریاست این سازمان را بر عهده داشتند، بهتر است تحول و جراحی در این سازمان انجام دهد.
این كارشناس اقتصادی در مورد اینکه برای حمایت از تولید و مبارزه با رانتخواران باید چه کرد، پاسخ داد: در مرحله نخست باید فرهنگ رانت خواری که بر کشور مسلط شده را کنار زد و برای این کار باید گروهی که اقتصاد ایران را به گروگان گرفته‌اند را به هر قیمتی که شده از مسیر قانونی به پایین کشیده و دست آنها را از جیب مردم کوتاه کرد.
وی در پاسخ به این سوال که منظورتان از این گروه چه کسانی هستند؟ گفت: تکنوکرات‌هایی که اقلا ۳۰ سال است بر کشور حاکم‌اند و دایم چوب لای چرخ تولید می‌گذارند. تصور اینها از اداره كشور ایران این است كه فقط نفت بفروشند و خرج کنند، درحالی كه نمی‌توانند یک بقالی را درست اداره کنند. اینها فقط با رانت می‌توانند زندگی کنند و در فضای آزاد رقابتی نمی‌توانند تنفس کنند.
سیاح در خصوص وضعیت تولید در شرایط کنونی و اقتصاد ایران اظهار کرد: اقتصاد ایران در لبه یک فرصت بسیار بزرگ برای جهش تاریخی است، زیرا قیمت ارز بالا رفته و فرصت‌های صادراتی عظیمی در اطراف کشور وجود دارد که می‌تواند برای اقتصاد ما یک جهش باشد؛ البته تحقق آن مستلزم حذف پیرمردهای فاسد و رانتخوار از زنجیره سیاستگذاری و مدیریت اقتصاد ایران است.