مردی که 39 سال است بین ما نیست و هست

گروه فرهنگی الف،   3980330093 ۱ نظر، ۰ در صف انتشار و ۰ تکراری یا غیرقابل انتشار

الگوی چمران، الگویی برآمده از راه و روشی نوین برای پیاده‌سازی یک تیپ شخصیتی در جهت ارائه به میدانی عملی است؛ چمرانی که می‌تواند مثل همه انقلابی‌های حاضر در جایگاه‌های متفاوت باشد و در عین حال شبیه هیچ‌کدام از آنها نیز نبوده باشد.

مردی که 39 سال است بین ما نیست و هست

از اتوبان چمران تا قطعه 24 ردیف 71 شماره 25 بهشت زهرا(س)، از قسمت‌های پایانی سریال مشهور سیمرغ تا فیلم سینمایی «چ»، از دانشکده فنی دانشگاه تهران تا دانشگاه برکلی ایالت کالیفرنیای آمریکا، از پاوه و دهلاویه تا بیروت، از دانشجویی با نمره قبولی 21 تا چریکی اسلحه به دست، از علی شریعتی تا موسی صدر، از تیمسار فلاحی تا صیاد شیرازی، از مناجات عارفانه تا مبارزه انقلابی، از انجمن اسلامی دانشجویان تا جنبش نظامی امل، از دیروز تا امروز و از مغرب تا مشرق نام و نشانی از «مصطفی چمران» را می‌توان پیدا کرد.

با همه اینها چمران کجای زندگی ما قرار دارد؟ آیا در آستانه 40 سالگی پرواز خونین او می‌توان آینده‌ای انقلابی را بدون راه و مسلک چمران تصور کرد؟ آیا روایت‌های متعدد و بعضا متناقضی که از چمران به سمع و نظرمان می‌رسد اجازه آن را می‌دهد تا از او فراتر از الگوی ویترینی، به روحی زنده و مبارزه‌گر دست یابیم؟ جواب بخش عمده‌ای از این سوالات را می‌توان در خود «چمران» جست‌وجو کرد؛ الگویی چندبعدی که پا به میدان‌های متعددی می‌گذاشت و از دل این تکثر وحدتی غیرقابل تصور را خلق می‌کرد. چه آن زمان که خود را در قامت عارفی گوشه‌گیر که همکلامی جز خالق خویش پیدا نکرده است تعریف می‌کرد و چه آن زمان که همانند یک انقلابی کنشگر که وظیفه‌ای فراملیتی برای خود متصور باشد، شرق تا غرب کائنات را برای یکپارچه کردن جبهه‌ای جهانی که به راهی جز حق و حقیقت متعهد نباشد طی می‌کرد. قطع به یقین چالش «مصطفی چمران» در سی‌ونهمین سالگرد شهادت او، نه تعریف چمران به‌عنوان برگی مفقود از تاریخ، که مشخص کردن جایگاه «خودِ انقلابی»مان با «چمران» در دل موقعیت‌های مستحدثه است. چالشی مشابه و البته در سطحی غیرشخصی وجود دارد که آیا «تخصصی» شدن ساخت نهادها و وظایف اجتماعی اجازه آن را می‌دهد تا بار دیگر مساجد توانایی تبدیل شدن به مرجعیت زندگی شهری را داشته باشند؟

به عبارتی ساده‌تر، در زمانه‌ای که نهادهای آموزشی، حل اختلاف، خیریه و... هرکدام در قالب کارویژه‌ای از پیش تعریف شده فعالیت می‌کنند، آیا امکان آن وجود دارد که باز هم مساجد به جایگاه پیشین خود یعنی مکانی که فراتر از محل عبادت تبدیل به محل تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی‌های اجتماعی شده بود بازگردند یا خیر؟

شخصیت چندجانبه و وظایف و ماموریت‌های متعدد «مصطفی چمران» نیز می‌تواند این سوال را برای هر انسان انقلابی در دهه پنجم انقلاب اسلامی متصور سازد. مساله «چمران شدن» در زمانه‌ای که همه معادلات، انسان را به متخصصی تک‌بعدی شدن هدایت می‌کند، مساله‌ای اساسی و تعیین‌کننده است.

رهبر حکیم انقلاب در یکی از سخنرانی‌های چند سال گذشته خود با بیان شخصیت ذوابعاد چمران، وی را اینگونه توصیف کرد: «در وجود یک چنین آدمی، دیگر تضاد بین سنت و مدرنیته حرف مفت است؛ تضاد بین ایمان و علم خنده‌آور است. این تضادهای قلابی و تضادهای دروغین، اینها دیگر در وجود یک چنین آدمی بی‌معنا است. هم علم هست، هم ایمان؛ هم سنت هست، هم تجدد؛ هم نظر هست، هم عمل؛ هم عشق هست، هم عقل... اینجور هم نبود که یک آدم خشکی باشد که لذات زندگی را نفهمد؛ به عکس، بسیار لطیف بود، خوش‌ذوق بود، عکاس درجه‌ یک بود، هنرمند بود. دل باصفایی داشت؛ عرفان نظری نخوانده بود؛ شاید در هیچ مسلک توحیدی و سلوک عملی هم پیش کسی آموزش ندیده بود اما دل، دل خداجو بود؛ دل باصفا، خداجو، اهل مناجات، اهل معنا». تعریف فوق را از جهات مختلف می‌توان تعریفی کم‌سابقه پیرامون یک شخصیت انقلابی دانست.

ادغام سرشاری از تعهد و تخصص در کالبد یک مبارز انقلابی که میدان‌های متعدد را پشت سر گذاشته بود باعث شد تا برجستگی راه و روش او جنبه‌ای متمایز در کنار سایر هم‌قطارانش پیدا کند. تبدیل کردن یک انسان واحد به الگویی عام از انقلابی‌گری در سطوح گوناگون بدون عبور از دایره تخصص دقیقا همان چیزی است که میان الگوی چمران و طریقه «چمران شدن» با باقی صورت مساله‌های انقلابی ماندن در دهه پنجم انقلاب اسلامی فرق می‌گذارد. مساله «چمران شدن» مساله‌ای انقلابی در دوران نظام‌سازی انقلابیون است. تبدیل شدن یک اسطوره عرفانی به الگویی عملیاتی که می‌تواند در ظروف زمانی و مکانی متفاوت ادامه‌دهنده یک راه ثابت و مشخص باشد، مساله‌ای به‌غایت جدی و تامل‌برانگیز است.

به زبان آوردن این سوال که کدام چمران، (چمران چریک، چمران فیزیکدان، چمران عارف، چمران بروکرات و باقی چمران) باید چمران امروز ما باشد به انحراف رفتن از این اصل است که چمران خود شخصیتی برآمده از انباشت تمام حالات پیشرو برای یک انقلابی فعال بوده است. الگوی چمران، الگویی برآمده از راه و روشی نوین برای پیاده‌سازی یک تیپ شخصیتی در جهت ارائه به میدانی عملی است؛ چمرانی که می‌تواند مثل همه انقلابی‌های حاضر در جایگاه‌های متفاوت باشد و در عین حال شبیه هیچ‌کدام از آنها نیز نبوده باشد.
وطن امروز

دیدگاه کاربران

ناشناس۹۶۲۶۹۵۰۵:۳۴:۳۶ ۱۳۹۸/۳/۳۱
خدا اورا با اولیا محشور کند درین وانفسای مملکت جایش خالی است
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های دیروز

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  3. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  4. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  5. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  6. جریمه تخلفات حادثه ساز ۵ برابر شد/ اعمال از هفته آینده            

  7. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  8. تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۳ قابلیت اجرایی ندارد/ مصوبه دولت اصلاح شود  

  9. انتظار ۹ساله برای اصلاح هزینه تخلف رانندگی/تغییری برای حفظ جان مردم

  10. ایران بر سکوی بریکس/ دستاوردهای پولی، مالی برای ایران چیست؟  

  11.   طحان‌ نظیف: لایحه عفاف و حجاب هنوز به تأیید شورای نگهبان نرسیده است  

  12.  مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

  13. هیچ خوداظهاری یا مدرکی دال بر بیماری روحی دکتر بخشی در دست نبود/ علت مرگ این پزشک مشخص نیست  

  14. پوتین: اف-۱۶‌های اوکراین در همه‌جا هدف مشروع هستند، حتی کشورهای دیگر

  15. عکسی از سیدمحمد خاتمی در مراسم ترحیم زهرا شجاعی/ این وزیر دولت رئیسی هم آمد

پربحث‌های هفته

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  3. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  9. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  10. انتقام از پوتین؟

  11. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  12. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  13. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  14. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  15. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  16. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  17. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  18. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  19. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  23. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  24. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  25. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

آخرین عناوین