شریعتی معلم مدرسه، استاد دانشگاه، جامعه شناس، پژوهشگر دینی، خطیب و سخنور برجسته، از مبارزان انقلاب اسلامی و از نظریه پردازان بزرگ آن برای "نسل جوان" بود. کار بزرگ شریعتی خوانش عدالت خواهانه از دین، احیای مذهب و دین در عصر غربت دین و تلاش برای آشتی میان سنت و مدرنیته با حذف نقایص آنها و اهتمام برای زدودن پاره ای از خرافات راه یافته در دین و مذهب تشیع بوده است.
شریعتی در سال ۱۳۵۲ توسط رژیم شاه دستگیر شد، ۱۸ ماه در زندان بود در سال ۱۳۵۶ تصیم به خروج از ایران می گیرد که سه هفته بعد در ۲۹ خرداد همان سال در انگلستان بدلیل "انسداد شرائین و نرسیدن خون به قلب" برابر گواهی فوت صادر شده از دنیا می رود. امام موسی صدر بر پیکر او نماز می خواند و در جوار مرقد حضرت زینب (س) به خاک سپرده می شود .
شریعتی در" کانون نشر حقایق اسلامی" که در مشهد، مرکزی برای فعالیت های دینی و اسلامی بود، عضویت فعال داشت.
مدتی هم در جوانی "عضو نهضت خداپرستان سوسیالیست" بود، که عدالت اجتماعی در اسلام را با گرایش سوسیالیستی تفسیر می کردند. زمانی هم عضو "نهضت مقاومت ملی" شاخه مشهد بود. در دوران تحصیل در خارج از کشور هم مدتی عضو نهضت آزادی (خارج از کشور) بود.
اما "حسینه ارشاد" مرکزی بود که موجب شهرت فراملی شریعتی شد. بسیاری از آثار و تألیفات دکتر شریعتی محصول سخنرانی وکلاس درس او برای مردم به خصوص جوانان بود. درباره دکتر علی شریعتی و تاثیر اندیشه های او بر جامعه ایران تعابیر مختلفی بکار رفته است؛ از معلم رادیکالیسم اسلامی در ایران (دکتر حمید عنایت)، فرانتس فانون انقلاب اسلامی (اروند آبراهامیان)، معلم انقلاب (سوسن شریعتی) گرفته تا اتهام وهابی بودن، ضد دینی بودن توسط برخی روحانیون، اتهام همکاری با ساواک و ... همه و همه گویای نقش و تاثیر انکار ناپذیر دکتر علی شریعتی در تاریخ معاصر ایران است.
افکار و اندیشه های دکتر علی شریعتی در هر عصر و زمانی درس آموز و پر از تامل و درنگ و یادگیری" است. افراط و تفریط درباره شخصیت دکتر علی شریعتی و تاثیر آراء و اندیشه های او بزرگترین آسیب و چالش فراروی "شریعتی شناسی" است. آنانی که از او یک "قدیس" می سازند تا آنهایی که او را متهم به "ضد دین" بر می شمارند.
شریعتی سرمایه اجتماعی تمام ناپذیر جامعه ایرانی است.