روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت؛ دروغگو بودن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا موضوعی تقریبا رسمی است هرچند این موضوع برای کسانی که اظهارات علنی ترامپ و توئیت‌های او را از نزدیک دنبال کرده و از مدت‌ها قبل درباره صداقت وی تردید داشته‌اند، افشاگری به حساب نخواهد آمد بلکه در عوض، اذعان دیرهنگام سازمان‌های خبری جریان ساز به این موضوع است، رسانه‌هایی که تا همین اواخر از پذیرش این واقعیت خودداری می‌کردند که بسیاری از اظهارات قابل تردید رئیس جمهور را به طور صریح دروغ توصیف کنند.

این روز‌ها بسیاری از کارشناسان در رسانه‌های خبری دیگر ابایی ندارند که درباره سخنان ترامپ ابراز تردید کنند. در همین حال چه در خبر‌های عادی چه در گزارش‌های خاص، نه تنها در مورد صداقت نداشتن ترامپ پرده پوشی نمی‌شود بلکه با صراحت درباره آن صحبت می‌شود.

چند نمونه اخیر:
- سی ان ان: "گزارش مولر: مجموعه‌ای از ۷۷ مورد از دروغ‌ها و سخنان خلاف واقع ترامپ"

- میناپولیس استار تریبیون: "ترامپ رئیس جمهور به نیرو‌ها درباره افزایش حقوق دروغ می‌گوید."

- فایننشال تایمز: "علت واقعی دروغگویی دونالد ترامپ".

- لس آنجلس تایمز: "گزارش مولر همه دروغ‌های رئیس‌جمهور را برملا می‌سازد. "

- شیکاگو تریبیون: "چرا دروغ‌های ترامپ برای او مخرب نیست؟ چون حقیقت می‌تواند از منظر بیننده برداشت شود. "

- نیویورکر: "درست است: ترامپ بیشتر دروغ می‌گوید و این کار را عمدی انجام می‌دهد. "

- فارن پالسی: "آیا اهمیت دارد که ترامپ یک دروغگو است؟ "

همین تابستان گذشته هنوز این موضوع در اتاق‌های خبری مورد بحث بود که آیا اظهارات رئیس جمهور را صرف نظر از اینکه کذب بودن آن چقدر صریح باشد، می‌توان "دروغ" قلمداد کرد، چون این واژه طبق تعریف، بر کذب بودن آگاهانه و قصد فریبکاری دلالت دارد. ژورنالیست‌ها از کجا بدانند که در ذهن ترامپ چه می‌گذرد، حتی وقتی که او به کرات چیز‌هایی می‌گوید که آشکارا خلاف واقع هستند، از قبیل اینکه در مرز جنوبی با مکزیک "هم اکنون دیوار در دست ساخت است"، یا اینکه آمریکا "سهم نامتناسبی" از هزینه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را می‌پردازد."

این تعریف لغت نامه‌ای از "دروغ" هنوز برخی رسانه‌های خبری را از به کار بردن آن برای ترامپ باز می‌دارد. سازمان غیرانتفاعی حقیقت یابی FactCheck.org، به گفته یوژین کیلی مدیر آن، در ۱۰ سال گذشته از این واژه استفاده نکرده است. ستون حقیقت یابی در واشنگتن پست با وجود مستندسازی بیش از ۱۰ هزار ادعای"خلاف واقع یا گمراه کننده" ترامپ، فقط یک بار از واژه دروغ برای او استفاده کرده است.

در همین حال گلن کسلر، سردبیر و روزنامه نگار برجسته واشنگتن پست، می‌گوید "نمی توان به ذهنیت کسی پی برد. ترامپ به ویژه بر حسب موقعیت حرف می‌زند بنابراین ممکن است به آنچه می‌گوید، با وجود همه شواهد متناقض، واقعا باور داشته باشد".

اما کسلر فکر می‌کند صرفا حجم سخنان "خلاف واقع و گمراه کننده" ترامپ ممکن است مانع از ابراز تردید روزنامه نگاران دیگر درباره سخنان رئیس جمهور شده باشد. کسلر سال گذشته برای اولین بار از واژه دروغ در توصیف انکار‌های ترامپ درباره پرداخت رشوه به استورمی دنیلز هنرپیشه فیلم‌های مستهجن قبل از انتخابات ۲۰۱۶ استفاده کرد، چون یک نوار صوتی و شواهد دیگر به روشنی نشان دهنده کذب بودن سخنان ترامپ بودند. بر همین اساس گزارشی با تیتر "نه فقط گمراه کننده. نه صرفا خلاف واقع. یک دروغ. " در صفحه اول یکی از نسخه‌های اینترنتی روزنامه واشنگتن پست چاپ شد.

با این حال سارا سندرز، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، روز چهارشنبه از اظهارنظر درباره این موضوع خودداری کرد.

در نتیجه انحراف‌های مکرر ترامپ از حقیقت، واشنگتن پست اواخر سال گذشته مقوله جدیدی با عنوان "پینوکیو" برای اشاره به دروغ‌هایی ابداع کرد که آنقدر تکرار شده است "که جای هیچ تردیدی نیست که سیاستمدار به اشتباه بودن حقایقی که می‌گوید، واقف است".

برجسته‌ترین نمونه از کاربرد اولیه واژه "دروغ" در نیویورک تایمز و آسوشیتدپرس بود، واژه‌ای که هر دو در مورد برخی سخنان ترامپ در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری به کار بردند. نیویورک تایمز پس از مراسم تحلیف ترامپ نیز این واژه را درباره برخی ادعا‌های ترامپ به کار برد.

کامرون بار، سردبیر واشنگتن پست نیز گفت: این روزنامه در کاربرد این واژه "دقت" دارد و زمانی که شواهد حاکی از آن باشد که یک شخص انگیزه‌ای برای یک ادعای کذب داشته باشد، می‌توان آن را "دروغ" نامید.

دنیل دیل، رئیس دفتر تورنتو استار در واشنگتن، از اولین روزنامه نگاران رسانه‌های جریان ساز اصلی بود که به طور نظام‌مند اظهارات ترامپ را دروغ خواند. وی سال ۲۰۱۵ ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی را آغاز و سال بعد شمارش سخنان کذب را شروع کرد. دنیل دیل به کرات از واژه "دروغ" استفاده و به راحتی به ترامپ به عنوان یک "دروغگوی سریالی" اشاره می‌کند. وی زمانی واژه "دروغ" را بیشتر به کار می‌برد که ترامپ یک ادعای کذب را چند بار تکرار کند. دنیل دیل می‌گوید: "شاید یک یا دو نمونه اول اشتباهی رخ بدهد، اما به نظز من پس از ده‌ها و گاهی صد‌ها مورد، بی اعتنایی فعالانه به صحت و درستی می‌تواند دلیلی کافی باشد که آن سخن را دروغ توصیف کنیم. "

دنیل دیل می‌گوید: اگر فردی ۱۰۰ مورد جنایت مرتکب شود، ما گزارش نمی‌دهیم که او دو مورد جنایت و ۹۸ مورد فعالیت غیرقانونی مرتکب شده است. ما فقط می‌گوییم ۱۰۰ مورد جنایت صورت گرفته است. ترامپ تمام مدت دروغ می‌گوید. اگر ما فقط برخی از آن‌ها را ذکر کنیم، او در بقیه موارد برنده می‌شود. "

 

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان