از همان سال پیگیری‌های لازم برای کاوش و بررسی‌های باستانشناسی از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی شروع شد.

دستکند ارزانفود سه تا پنج متر پایین تر از سطح زمین و سنگ‌های بزرگ، اتاق‌های متعدد و راهروهای تو در تویی دارد که باستان‌شناسان استان همدان توانسته‌اند با همکاری یکدیگر تاکنون در سه فصل کار پژوهشی، بیش از 70 اتاق آن را در پنج کارگاه پیدا کنند.

در این محوطه تاریخی راهروها به اتاقک‌ها راه دارد و برخی از سالن‌ها به حدی بزرگ و باشکوه است که هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. این دستکند هنوز مورد بازدید همگان نیست اما با مرمت و احیای آن و ایجاد نور و روشنایی می‌توان از آن بازدید کرد.

سامن

دستکند قدیمی سامن در سال 1384 و هنگامی که شرکت مخابرات همدان قصد انتقال فیبرهای نوری را در شهر سامن داشت، کشف شد. بر همین اساس طی مجوزی از سوی پژوهشکده باستان شناسی، هیاتی مامور کاوش در این منطقه شدند، این کاوش‌ها منجر به کشف 25 اتاق، سالن و راهروهای ارتباطی شد؛ این شهر که در عمق سه تا 6 متری زمین قرار دارد، به مرور در دوره‌های مختلف تاریخی کنده شده است.

شهر پنهان یا زیرزمینی سامن که احتمالاَ شهری مخفی در دوره پیش از اشکانی بوده و بعدها نیز از آن به عنوان گورستان استفاده می‌شده، در 15 کیلومتری شهر ملایر در استان همدان قرار دارد.

این دو دستکند که از آثار تاریخی چشمگیر استان همدان به شمار می‌رود، هنوز مهیای بازدید علاقمندان و گردشگران نیست اما به زودی این امر میسر خواهد شد.

دستکند ارزانفود مرمت و نورپردازی شده اما با توجه به اینکه هنوز زیرسازی مسیر دستکند از روستا تا این اثر تاریخی انجام نشده است، قابلیت بازدید ندارد.

دستکند سامن نیز هنوز به علت آماده نشدن نورپردازی و مرمت آن مهیای حضور گردشگران نیست.