دیگر باید انتصاب آیتالله سید ابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضاییه را قطعی بدانیم. از چند ماه پیش زمزمه این انتصاب در میان برخی از اهالی رسانه شکل گرفته بود که در چند هفته اخیر رنگ و بویی قطعی به خود گرفته است.
دیروز محسنی اژهای، معاون اول کنونی قوه قضاییه در دیدار با خبرنگاران تلویحا این انتصاب را تایید کرد و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در قوه قضاییه می مانید یا نه،گفت: «در خصوص قوه قضاییه هم از ابتدا در اینجا بودهام و حتما هم در خدمت آقای رییسی خواهم بود.» و امروز هم آیت الله آملی لاریجانی به نوعی از این قوه خداحافظی کرد .
رسانهها و شخصیتهای سیاسی مختلف اعم از اصولگرا و اصلاحطلب از این انتصاب، استقبال کردهاند و بیان داشتهاند رئیسی شایسته ریاست بر دستگاه قضایی است. مهمترین علتی که برای این مسئله ذکر میشود، تجربه آیتالله رئیسی در قوه قضاییه است.
رئیسی از جوانی وارد قوه قضاییه شده و از مراتب پایین کارش را آغاز کرده و در نهایت به معاون اولی قوه و دادستانی کل رسیده است؛ بهقول معروف از سربازی شروع کرده و به سرلشگری رسیده است.
همین سابقه طولانی باعث میشود به زیر و بم کار قضایی و ضعف و قوت ساختار قوه قضاییه آشنایی کافی داشته باشد؛ برخلاف روسای پیشین قوه قضاییه که عموما سابقه مدیریت قضایی نداشتهاند.
به نظر میرسد برخی رویکردها در قوه قضاییه نیاز به اصلاح دارد و آیتالله رئیسی میبایست اصلاح این رویکردها را مد نظر قرار دهند.
۱- رویکرد رسانهای قوه قضاییه حتما باید اصلاح شود. اساسا آنچه تا امروز از قوه قضاییه دیدهایم این است که به اهمیت افکار عمومی و رسانهها توجهی چندانی نمیشود.
این توجهنکردن به افکار عمومی، بهخصوص در زمانه اوج شبکههای اجتماعی و پیامرسانها، باعث میشود بازیهای رسانهای توسط رسانههای ضدانقلاب طراحی میشود –که متاسفانه بر افکار عمومی کشور ما هم تاثیرگذار است- و قوه قضاییه باید بتواند طرحی برای مقابله با این جنگ رسانهای داشته باشد .
در رویکرد جدید، اطلاعرسانی درست و بهموقع درباره پروندههای حساس از ملزومات اساسی کار قضایی و تحقق عدالت است. در راستای نیل به این هدف، ممکن است قوه قضاییه مجبور به تغییر برخی از قوانین باشد که در آن برخی وجوه این اطلاع رسانی ممنوع شده است. اما تا زمانی که نگاه، اصلاح نشده است از ظرفیتهای قانونی کنونی میتوان در جهت اطلاعرسانی بهتر استفاده کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار امسال خود با مسئولان قوه قضاییه در این مورد با تاکید بر اینکه کار تبلیغی موثر در دستگاه قضایی و مقابله با چنین عملیات رسانه ای سنگین، نیازمند یک تیم قوی رسانه ای و هنرمند است، فرمودند: باید با شیوه های حرفه ای و هنری، و به صورت مستمر، طراحی های مختلف انجام گیرد و حقایق و واقعیات باورپذیر و محسوس به افکار عمومی ارائه شود.
۲- با توجه به حجم بالای پرونده های ورودی به قوه قضاییه بهنظر میرسد این قوه باید تلاش هرچه بیشتری برای پیشگیری از وقوع جرم انجام دهد البته سایر قوا ( دولت و مجلس) هم باید در این موضوع به وظایف خود عمل کنند و با گسترش فعالیتهای فرهنگی و آموزش عمومی مسائل حقوقی به بخشی از این هدف میتوان رسید.
اصلاح برخی فرایندها و قوانین هم میتواند به کاهش پروندههای قضایی کمک کند که انشاالله این کار هم باید با پیوستهای پژوهشی دقیق انجام شود.
۳- یکی از کارهای بسیار مهمی که باید در دستو کار ریاست جدید قوه قضاییه قرار گیرد پاکسازی این قوه از قضات و افراد فاسد و متخلف است.
طبیعتا فساد و رشوه گرفتن در هر سازمانی قبیح است، اما در دستگاه قضایی قبح آن بیشتر و ظلم مضاعفی به افراد تحمیل میکند. با تقویت سیستماتیک بازرسی و نظارت و همچنین راهاندازی سیستم ثبت شکایات مردمی میتوان به به قوه قضاییهای پاکتر رسید.
رهبر انقلاب نیز در این مورد گفتند: در قوه قضاییه باید قضات کوشا، صادق و قانع، به مردم معرفی شوند تا این سبک کار ترویج شود و از طرف دیگر باید افراد متخلف و خیانت کار اعم از قاضی و یا دیگر عوامل نیز به مردم معرفی شوند.
۴- انتقاد به برخی نهادهای زیر مجموعه قوه قضائیه مانند سازمان بازرسی کل کشور و... وجود دارد و با توجه به مبارزه با مفاسد اقتصادی، لازم است تحولی در این دستگاهها ایجاد شود و یکی از دلایل استقبال از ابراهیم رئیسی شناخت اوست و این انتظار از وی وجود دارد.
۵- و در نهایت از آیتالله رئیسی انتظار میرود سعه صدر بیشتری در مواجهه با انتقادات داشته باشد .