به گزارش الف، مایکل سینگ تحلیلگر آمریکایی در اندیشکده واشنگتن نوشت: به عقیده برخی تحلیلگران، مشارکت بین ایالات متحده و عربستان، تا حد زیادی بر این پایه استوار است که کمک رسانی ثابتی برای تامین نفت در غرب تضمین شود و مناطق استراتژیک از دسترس امپراطوری منحل شده شوروی، دور شود. از این رو، رابطه بین عربستان و ایالات متحده، در دراز مدت نیازمند یک بازنگری جدی است. چون در نهایت، تولید نفت آمریکا از میزان تولید عربستان بیشتر شده و در این زمینه خودکفا می‌شود و در ادامه، ایالات متحده به جای تلاش برای باقی نگه داشتن دیگران در خارج از منطقه خاورمیانه، به دنبال خروج خود از این منطقه خواهد بود.

اما عده ای از تحلیلگران سیاسی بر این عقیده‌اند که هم‌پیمانان آمریکا در خاورمیانه، تبدیل به باری برای آن شده اند که مانع از فرار این دولت از باتلاق خاورمیانه می شوند؛ از این رو، برای حفظ رابطه استراتژیک با مملکت سعودی، ایالات متحده به ناچار باید اقداماتی را اتخاذ کند تا دیپلماسی اش با ریاض فعال‌تر و اثرگذار تر از قبل باشد. همزمان، لازم است مساله خاشقچی به عنوان دعوتی برای بیداری سیاستگذاران آمریکایی باشد که از طریق هم پیمانان خود در خاورمیانه، به دنبال انجام اقداماتی در راستای منافع خود هستند.

از قطع روابط تا افزایش تلاشها؛ ۴ راه برای اصلاح ائتلاف آمریکا-عربستان

دولت ترامپ، شراکت آمریکا و عربستان را ابزاری مفید و حیاتی برای تحکیم بخشیدن به اهداف آمریکا، مانند مقابله با ایران می داند. این تاکید دولت ترامپ، متکی بر این اساس است: با اینکه عربستان از قدرت مشارکتی شبیه به ظرفیت اسرائیل یا اردن برخوردار نیست، اما ثابت کرده که می تواند در اموری از قبیل تبادل اطلاعات جاسوسی، به آمریکا کمک کند. با این حال، مشارکت بین ایالات متحده و عربستان، در حقیقت بیشتر بر حمایت یا امور دفاعی متمرکز است و به نحوی طرح ریزی شده  که اهداف آمریکایی کمتر در معرض سناریوهای منفی، قرار بگیرد. در حقیقت، مساله، ناتوانی واشنگتن در بی نیازی از کمک ریاض نیست؛ بلکه امریکا نگران عواقب فقدان نفوذ خود در سیاستهای منطقه ای و خارجی ریاض و یا بدتر از آن بر هم خوردن ثبات مملکت سعودی است.

البته در زمان حاضر، ایالات متحده نباید نگرانی زیادی در مورد جایگزین شدن قدرت دیگری به جای خود، در عربستان داشته باشد. به این دلیل که مسکو یا پکن، قدرت قرار گرفتن در جایگاه ایالات متحده در خاورمیانه را ندارند. اما این امکان به مرور زمان، با عطش چین برای جذب نفت و تمایلش برای قدرتنمایی در خارج از محدوده خود، بیشتر می شود.

در این میان، به احتمال زیاد، چشم پوشی آمریکا از رابطه با عربستان، انعکاسهای منفی زیادی خواهد داشت که واشنگتن برای اجتناب از آن یا به تاخیر انداختنش تلاش می کند. ترور خاشقچی و سیاستهای منطقه ای ریاض، همگی نمودهایی از یک مشکل اصلی هستند که همان ورود عربستان به مرحله ای از تغییرات بنیادین داخلی، همزمان با رسیدن نسل جوان به قدرت است؛ آن هم زمانی که خاورمیانه در تنش های مستمر به سر می برد و ایالات متحده هم در پی عقب نشینی از نقش رهبری منطقه ای خود است. با این حال، به نظر نمی رسد کناره گیری واشنگتن از رابطه با ریاض یا ادامه رابطه، تاثیری بر «نبود استقرار» در راس سلطه حاکم بر عربستان بگذارد.

این موارد، تنها گزینه های در دسترس نیستند. واشنگتن می بایست به جای قطع رابطه با ریاض یا چشم پوشی از مشکلات آن، مشارکت گسترده و قدرتمندی با عربستان داشته باشد تا مانع از افزایش بی ثباتی در آن شود.

در همین راستا، عمل به این ۴ عنصر، برای واشنگتن ضروری می نماید:

۱- ایالات متحده به پاکسازی اقدامات دیپلماتیک خود با عربستان نیاز دارد و در چارچوب محدود کردن تعداد سیاستگذاران و ساده کردن رابطه، باید ژنرال جان ابی زید، به سرعت بعنوان سفیر واشنگتن در عربستان تعیین شده و شخصا نکات و راهنمایی های زیرکانه ای را به رهبری سعودی منتقل کند.

۲- واشنگتن باید بر این مساله اصرار کند که ریاض، مسئولانی با رتبه های پایین تر از پادشاهی و ولی عهدی را تعیین کرده و به آنها قدرت کافی برای تعامل با مسئولان آمریکایی را بدهد؛ چرا که ایالات متحده نمی تواند تصمیم بگیرد که چه کسی بر عربستان حکومت کند، همانطور که نباید در این باره تلاش کند.

۳- لازم است ایالات متحده این مساله را روشن کند که معاملات سلاح و دیگر اشکال حمایت آمریکا از عربستان، تنها منحصر به تصور مشترک از تهدیدات نبوده و متمرکز بر استراتژی مشترک این دو برای مقابله با آن تهدیدات است. برای مثال، واشنگتن باید پیش از تصمیم گیری در مورد مسائل مهم امنیتی در منطقه، مانند توافق هسته ای با ایران یا تغییراتی که در سیاست آمریکا در سوریه رخ داده است، با ریاض و دیگر هم پیمانان منطقه ای اش مشورت کند.

۴- در نهایت، ایالات متحده باید دیپلماسی دو جانبه خود با ریاض را به یک دیپلماسی منطقه ای فعال تعمیم دهد؛ چرا که استقرار و ثبات در عربستان، برای دیگر هم پیمانان منطقه ای آمریکا اهمیت زیادی دارد.

مترجم: مریم نصرالهی