به گزارش الف، تنش بین ترکیه و آمریکا در ماه های اخیر شدت گرفته است. اگر چه ظاهراً طرفین دلیل این موضوع را به زندانی شدن اندرو برنسون، کشیش آمریکا به جرم مشارکت در کودتای سال 2016 که آنکارا فتح الله گولن را رهبر آن معرفی می کند نسبت می دهند اما اختلافات بسیار گسترده از این موضوع است.   

دو روز قبل اردوغان عنوان کرد ایالات متحده بسیار در اشتباه است اگر تصور می کند ترکیه در نهایت مقابل آمریکا به زانو درخواهد آمد. اما دولت ترامپ همزمان با تشديد جنگ لفظي، تعرفه های سنگینی را بر واردات فولاد و آلومینیوم وضع کرده و ارزش لیر ترکیه نيز در چند وقت اخیر به شدت افت کرده است. اردوغان در واکنش به این اقدامات خواستار کمک مردم ترکیه به اقتصاد ملی این کشور از طریق فروش ارز و طلاهای خود شده است. اگر چه این درخواست با استقبال طرفداران حزب عدالت و توسعه مواجه شده اما نباید فراموش کرد که جامعه ترکیه در سال های اخیر بدلیل شخص اردوغان و البته عامل مهم تر بافت فرهنگی و شکاف های اجتماعی متراکم چند تکه شده و مشخص نيست تكيه به اين عامل تا چه اندازه و تا كجا مي تواند راهگشا باشد.

 البته چند روز قبل از طرف ترکیه هیاتی عازم آمریکا شد اما بر اساس اخبار منتشر شده به نظر می رسد بدلیل سیاست تهاجمی و منفعت طلبانه ترامپ به توافق دست پیدا نکرده اند.

در این باره عنوان شده که واشنگتن از آنکارا خواسته تا تعدادی از زندانیان کودتای دو سال قبل از جمله کشیش برونسون را آزاد كند، در تحریم های ایران نقش فعال برعهده داشته باشد، از خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه صرف نظر كند، در قبال اسرائیل و معامله قرن رویکرد منعطفی اتخاذ کند، درخواست برای بازگرداندن فتح الله گولن را برای همیشه به بایگانی بفرستد و ...

تا پیش از این، روسای جمهور آمریکا تلاش می کردند به صورت کج دار و مریز با سیاست های اردوغان در قبال مسائل منطقه غرب آسیا مانند کردهای سوریه، اسرائیل، نزدیکی به گروه های اخوانی مانند حماس و ... مدارا کنند اما از آنجا که دونالد ترامپ اساساً چندان اعتقادی به ناتو و حفظ جبهه مقابل روس ها ندارد لزومی به کنار آمدن با سیاست های آنکارا نیز احساس نمی کند. همین مسئله موجب شده که تنش ها بین طرفین بالا بگیرد و عملاً اقتصاد ترکیه دچار تکانه های جدی شود.

حال باید دید دولت آنکارا تا چه میزان می تواند در مقابل زیاده خواهی های ترامپ که اصولاً گفتمان سنتی آمریکا را در قبال شرکای واشنگتن تغییر داده مقاومت کند. تا اينجاي كار، اردوغان تحریم‌های آمریکا را جنگ اقتصادی علیه آنکارا نامیده و وعده داده که در مقابل آن هرگز کوتاه نخواهد آمد.

او در مقاله ای که روز شنبه در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد عنوان کرده بود با سیاست هایی که دولت ترامپ در پیش گرفته احتمالاً  موجب خواهد شد که ترکیه نیز شروع به یافتن دوستان و متحدان جدید کند. به نظر مي رسد اردوغان تلاش داشته تا با تهديد ضمني و غيرمستقيم، دونالد ترامپ را وادار به كوتاه آمدن از خواسته هاي خود كند. البته احتمال اينكه آنكارا حداقل در كوتاه مدت به سمت تقویت ارتباطات با روسیه و ایران نيز برود وجود دارد.

فعلاً باید منتظر ماند و مشاهده کرد این صحبت های اردوغان آیا در راستای تلاش برای نرم کردن مواضع ترامپ بوده و یا واقعا تصمیم دارد راه خود را از شریک قدیمی ترکیه جدا نماید. البته این احتمال نیز وجود دارد که طرفين راهی میانه را انتخاب كنند و ضمن عقب نشینی اندك، اردوغان تغییرات جدی نيز در سیاست خارجي تركيه بوجود نياورد تا اين گونه از شدت تنش ها كاسته شود.

گفتنی است در هفته های گذشته دولت آمریکا دو وزیر ترکیه یعنی عبدالحمید گل، وزیر دادگستری و سلیمان سویلو، وزیر کشور را به دلیل ایفای نقش در زندانی کردن کشیش آمریکایی مورد تحریم قرار داد. آنكارا نيز در مقابل همه دارایی‌های وزرای دادگستری و آمریکا را توقیف كرده بود. اما كنگره نيز به حمايت از ترامپ وارد ميدان شده و تاكنون از فروش جنگنده هاي اف 35 به تركيه ممانعت كرده است.