آنچه هم اینک بازار پول کشور را تحت تاثیر قرار داده است از یک سو رشد نقدینگی در سال‌های گذشته و عدم اصلاح ارزش پول ملی همگام با تغییرات تولید ناخالص داخلی و حجم نقدینگی و همچنین انتظارات روانی است که چرایی و دلایل آن نحوه پیشگیری از بحران، نیازمند اعلام نظر صاحبان اندیشه در علم اقتصاد است. آنچه هم اینک وضعیت پولی و مالی کشور راتحت تاثیر قرار داده فشار های روانی وارده از خارج کشور و فشار های سیاسی بین المللی به بازار پول و ارز کشور است.
مدیریت بحران این چنینی نیازمند حضور هوشمندانه بانک مرکزی به عنوان بازیگر اصلی بازار پول و ارز و ادارات گمرک و وزارت اقتصاد و دارایی است به ترتیبی که بی اعتمادی به آینده بازارهای یاد شده را کاهش دهد. انچه در عمل اتفاق افتاده است برخورد انفعالی با سوداگران و سفته بازان بازار ارز است. بانک مرکزی باید با سناریوهای مختلف سفته بازان و سوداگران را فریب داده و دچار زیان کند تا هزینه ریسک آنها تا سر حد امکان افزایش یابد. همزمان به عامه مردم از بابت حفظ ارزش پس اندازهایشان در کوتاه مدت و بلند مدت اطمینان دهد.
در ذیل راه‌های پیشنهادی نحوه مداخله بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های موثر در بازار ارز و سکه ارایه می شود تا شاید اگر اراده‌ای در مدیریت بحران وجود داشته باشد مورد استفاده قرار گیرد:
1- برای جلوگیری از تبانی در قیمت‌های مصنوعی و خود ساخته در بازار ارز و سکه در گام نخست بانک مرکزی با راه اندازی بازار بورس ارز نقدی و بازار شبه سلف ارز اجازه دهد کلیه ارزهای آماده فروش و عرضه توسط صاحبان ارزها برای فروش نقدی با تسویه یک روزه (مثل معاملات بازار سهام) و یا با پیش فروش نقدی ارز با تعهد تحویل ارز در سررسید آتی نسبت به عرضه ارز حاصل از فروش نفت سایر ارز منشاء های دیگر و ارز تحصیلی صادر کنندگان محصولات غیر نفتی برای مصرف کنندگان ارز شامل: مسافران عازم خارج از کشور دانشجویان شاغل به تحصیل در خارج از کشور بیماران عازم معالجه به خارج و وارد کنندگان کالای غیر ضروری اقدام کنند. و خریداران ارز که نیاز مسجل دارند تقاضای خود را در همان بورس ارایه نمایند. شایان ذکر است در بورس ها سقف پیشنهادی قیمت فروش و سقف پیشنهادی قیمت خرید از روز قبل اعلام می‌گردد و خریدار و فروشنده یکدیگر را نمی‌شناسند لذا امکان تبانی در انجام معامله صوری با قیمت غیر حقیقی را نداشته و از این طریق با مدیریت بازار عرضه و تقاضا قیمت واقعی ارز برای مصارف غیر ضروری کشف و کنترل می‌شود.
2- پذیرش سپرده ریالی مردم مبتنی بر ارزهای خارجی بدون سود بانکی بر مبنای متوسط نرخ فعلی ارزها در چهار شهر کابل-دبی-اربیل و استانبول در بازار آزاد با تعهد باز پرداخت ریالی به نرخ متوسط آتی ارز در سر رسید یکساله –دوساله و سه ساله با هدف رفع اضطراب مردمی که نگران کاهش ارزش پس اندازهایشان هستند. و همچنین جمع آوری نقدینگی سرگردان از بازار
3- فروش هر روزه سکه با قیمت 30 هزار تومان زیر قیمت بازار با تحویل یک روزه
4- پیش فروش سکه با سر رسید یک و دو و سه سال آینده و تحویل برگه قابل معامله آن در بورس
5- حذف خرید و فروش سکه با قیمت آتی از بورس کالا با هدف حذف قیمت روانی ناشی از پیش بینی سوداگران و سفته بازان
6- تامین نیازهای پیش بینی نشده ارز از طریق فروش ارز با قیمت 4200 تومان با اخذ مالیات متغیر بر مصرف غیر ضروری ارز (برای مهاجران و سایر خریداران احتمالی و تامین نیاز های دیده نشده درفروش ارز با قیمت رسمی ) به ترتیبی که قیمت آن تفاوتی با بازار مبادله ارز به صورت نقدی و اسکناس نداشته باشد.
7- افزایش تعرفه‌ها ی واردات کالای غیر ضرور و اخذ مالیات بر خروج سرمایه از مهاجران و صادر کنندگانی که ارز حاصله از صادراتشان را در بورس ارز به فروش نمی‌گذارند.
8- فروش همه روزه سکه به قیمت پیشنهادی خریدار (مردم عادی متقاضی) از طریق بانک ملی با تحویل یک روزه به بالاترین پیشنهاد قیمتی داده شده (درر این روش مثلا کسی که پیشنهاد خرید به قیمت 25 ملیون ریال هم سکه دریافت می کند و هم مثلا کسی که قیمت 24 میلیون ریال پیشنهاد داده و رقابتی برای کاهش قیمت پیشنهادی آغاز می‌گردد) که به نوبه خود موجب جمع آوری حداکثری نقدینگی از سطح بازار شده و کاهش تدریجی و تعادل در بازار را موجب می‌گردد.
9- ممنوعیت صدور اقلام غذایی و میوه مردم که با هدف تحصیل ارز به صورت موقت توسط سوداگران صادر کننده که این مهم موجب تعدیل قیمت میوه و مواد غذایی و افزایش ارزش پول ملی و کاهش اضطراب و نگرانی مردم خواهد شد.
10- اخذ مالیات مضاعف بر درآمدهای اتفاقی ناشی از سوداگری و سفته بازی با هدف کاهش فعالیت ایشان