قطعا شما هم افرادی را دیده اید که سر سفره شروع به غذا خوردن نمی کنند و منتظر ته دیگ می مانند. هنوز هم در مورد این مسئله نظرات ضد نقیض وجود دارد. عده ای از صاحب نظران آن را عامل چاقی و برخی دیگر خوردن آن را راهکاری برای لاغر شدن می دانند. در این مقاله به هر دو نظر می پردازیم.
با خوردن ته دیگ لاغر شوید
دکتر کیومرث دانشور "ته دیگ" را یکی از پنج غذای سالم و خوب عنوان کرد و افزود: ته دیگ در کنار نان برشته، حلیم، ماکارونی و سیب زمینی به عنوان پنج غذای سوپر سالم هستند که بودن آنها در سفره سلامت افراد را تضمین می‌کند.
دانشور مصرف ته‌دیگ را عامل موثری برای کاهش وزن دانست و افزود: توصیه می‌شود افرادی که می‌خواهند کاهش وزن داشته باشند برنج را از وعده غذایی خود حذف کرده و ته دیگ را جایگزین آن کنند، به عنوان مثال به جای خوردن چلو خورش، ته دیگ و خورش مصرف کنند.
وی تصریح کرد: افراد محدودیتی در مصرف ته‌دیگ ندارند و می توانند ته دیگ را به هر اندازه که می‌خواهند مصرف کنند.
ته دیگ به شدت چاق کننده است
رئیس انجمن تغذیه ایران خوردن ته دیگ برای لاغری را غیرعلمی و غیرمنطقی خواند.
مدتی است که متنی مبنی بر خوردن ته دیگ برای لاغری در فضای مجازی دست به دست می‌شود. نکته جالب اینجاست که یک فوق تخصص تغذیه نیز ته دیگ را یکی از ۵ غذای سالم و خوب اعلام کرده و در این خصوص به ایسنا گفته بود: ته دیگ در کنار نان برشته، حلیم، ماکارونی و سیب زمینی به عنوان ۵ غذای سوپر سالم هستند که بودن آنها در سفره سلامت افراد را تضمین می‌کند.
جلال‌الدین میرزای رزاز در ادامه ۶ نکته مهم در خصوص رد این ادعا را برشمرد و گفت:
هر چه ماده غذایی حرارت بیشتری ببیند، درصد بالاتری از ریزمغذی‌های حساس به حرارت آن از دست خواهد رفت. لذا ارزش غذایی پایین‌تری خواهد داشت. بنابراین از آنجایی که ته دیگ نسبت به خود غذا حرارت بیشتری می‌بیند، به مراتب ارزش غذایی کمتری دارد.
عموما تمام ته دیگ‌ها بسیار چرب هستند. لذا کالری بسیار بالاتری در مقایسه با خود غذا دارند. فارغ از نوع روغن مصرفی باید گفت تمام چربی‌ها به ازای هر گرم، ۹ کیلوکالری انرژی دارند که بالاترین میزان کالری در بین درشت مغذی‌هاست. بنابراین چطور ممکن است که با مصرف ته دیگ در عین دریافت کالری بسیار بالاتر، وزن کم کرد؟!
به دلیل بافت خشک ته دیگ‌ها احتمال خراشیدگی در سطح مخاطی دهان، مری و حتی معده وجود دارد که به دنبالش التهاب ایجاد می‌شود.
در ته دیگ‌های نیم سوخته، سطح آکریلامیدها بالاست که این ترکیب به عنوان یک ماده سرطان‌زا شناخته می‌شود. اگرچه در متن و ادعای مورد بحث هم به این نکته اشاره شده، اما باید این واقعیت را پذیرفت که هر چه ته دیگ‌ها برشته‌تر باشند، بیشتر مورد پسند مردم قرار می‌گیرند.
ادعا شده که خود برنج، چاق کننده است، اما ته دیگ آن لاغر کننده! حالا سوال اینجاست که آیا ته دیگ برنج با خود برنج متفاوت است؟! هر ۲ یک ماده غذایی ثابت هستند که البته ته دیگ به واسطه متراکم بودن در حجم مساوی بسیار پرکالری‌تر است. (البته اگه فرض را بر بدون روغن بودن آن بگذاریم. در حالیکه قبلا هم اشاره شد اکثر ته دیگ‌ها بسیار چرب هستند و البته باید کالری مازاد حاصل از روغن را نیز به کالری خود ته دیگ اضافه کنیم.)
ادعا شده است که بدن برای سوزاندن ته دیگ (که احتمالا منظور هضم و جذب ته دیگ است) کالری زیادی مصرف می‌کند! باید پرسید که مکانیسم آن دقیقا چیست؟ ماده اولیه یکسان است و قطعا تفاوتی بین هضم برنج و ته دیگ نیست. البته برای هضم روغن موجود در ته دیگ هم طبعا انرژی مصرف می‌شود، اما این انرژی در قیاس با انرژیی که از این مسیر به بدن می‌رسد، بسیار ناچیز است.
ایران پزشک
