آمارهای گمرکی ماه‌های دی و بهمن گویای آن است که کشور عراق از دومین بازار عمده وارداتی ایران به رتبه سوم نزول کرده است. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که در سال گذشته تجار در کار با این کشور مشکلاتی را تجربه کردند. به عنوان مثال گاه تعرفه صادرات آبمیوه افزایش ۱۰۰ درصدی پیدا کرد و گاه شاهد رشد ۲۵ درصدی صادرات لبنیات به عراق بودیم. برهمین اساس در این مدت بیم آن می‌رفت که بازار عراق از دست برود، موضوعی که شاید آمارهای گمرکی هم به نوعی آن را تایید کند.
محمد ابراهیم رضازاده در گفت‌وگو با ایسنا، به ارائه‌ی توضیحاتی در این خصوص پرداخته و اظهار کرد: نمی‌توان گفت که اگر رتبه صادراتی یک کشور در جدول بازارهای عمده ما تغییر کند سهم بازار آن هم از دست رفته است.
رئیس میز عراق در سازمان توسعه تجارت افزود: در سال‌های گذشته به واسطه ظهور و ورود داعش شاهد کاهش ۴۰ درصدی واردات کشور عراق بودیم و حال نیز به واسطه خروج این گروه اگر ۴۰ درصد هم در واردات عراق افزایش صورت گیرد، شاید طبیعی باشد اما باید توجه داشت که آنچه نقش تاثیرگذار و تعیین‌کننده دارد سهم ما از بازار کشور عراق است که نشان‌دهنده ضریب نفوذ ما در این کشور همسایه به‌شمار می‌رود.
رایزن تجاری سابق ایران در عراق همچنین متذکر شد: ممکن است که تغییرات صورت گرفته در جایگاه عراق ناشی از صادرات محصولی خاص به کشور امارات باشد که به این واسطه جایگاه امارات با عراق تغییر کرده است. از سوی دیگر ممکن است این نوع اتفاق‌ها ناشی از تسهیلات تجاری باشد که یک کشور در نظر می‌گیرد یا سختگیری که از سوی کشورهای دیگر اعمال می‌شود.
رضازاده ادامه داد: به هر صورت ما در بازار عراق وضعیت نسبتا مناسبی داشته‌ایم و در این مدت نه تنها سهم بازار ما کاهش پیدا نکرده بلکه در بهمن‌ماه امسال شاهد افزایش شش درصدی صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته بوده‌ایم.
وی افزود: اگر صادرات عراق را بررسی می‌کنیم باید این کشور را با خود عراق بسنجیم. البته باید به یک موضوع دیگر هم توجه داشته باشیم که آیا باید در صادرات تنها به برخی مقاصد صادراتی خاص تمرکز کنیم؟
رئیس میز عراق در سازمان توسعه تجارت اظهار کرد: مدتی است از سوی سازمان توسعه تجارت این موضوع در دستور بررسی قرار گرفته که در کشورهای مختلف چه میزان ضریب نفوذ داریم و چه اندازه پتانسیل صادرات به این کشورها وجود دارد. در واقع در حال بررسی هستیم که چرا تاکنون در برخی کشورها شرکت‌های ایرانی حضور نداشته‌اند.
رضازاده در ادامه به ارائه آمارهایی از صادرات عراق پرداخت و گفت: در ۱۱ ماهه امسال حجم صادرات به این کشور همسایه معادل پنج میلیارد و ۸۸۷ میلیون دلار بوده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶.۸ درصد رشد داشته است.
رایزن تجاری سابق ایران در عراق همچنین متذکر شد: در حال حاضر بیشترین تراز تجاری مثبت را با عراق داریم.
پیش از این رایزن سابق ایران در عراق حجم صادرات غیرنفتی به عراق را سالانه ۶ میلیارد دلار اعلام کرده و گفته بود: این میزان صادرات ظرفیت افزایش تا ۲۰ میلیارد دلار را دارد که ۳۷ درصد از بازار عراق را کالاهای مصرفی و مواد غذایی به خود اختصاص می‌دهد.
