عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب: تغییر اقلیم مردم ایران را از شرق به غرب کوچ خواهد داد/ تبعات سیاسی و اجتماعی انتقال آب

گروه اجتماعی الف،   3961222013

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب با تاکید بر اینکه انتقال حوضه به حوضه آب منجر به مشکلات و بحث‌های اجتماعی و سیاسی می‌شود،گفت: به جای احداث سد باید از سال‌های بسیار دور به سمت استفاده بهینه آب می‌رفتیم.

نیازعلی ابراهیمی پاک در گفت‌وگو با فارس در پاسخ به این سوال که آیا انتقال حوضه به حوضه آب می‌تواند چاره‌ساز برای حل مشکل کم آبی و بحران آب باشد، گفت: برای حل مشکل آب ابتدا باید دید که دنبال چه چیزی هستیم و چگونه می‌توان آن مشکل را حل کرد.

وی افزود: در حال حاضر کشور دارای ۸۵ میلیارد متر مکعب آب است که وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی بر سر این میزان اختلاف دارند، پس خارج از هرگونه اختلافی اگر ۷۰ میلیون متر مکعب در اختیار جهاد کشاورزی باشد ۱۵ میلیون متر مکعب به بخش صنعت و شرب اختصاص دارد.

ابراهیمی پاک با تاکید بر اینکه سوال این است که این ۸۵ میلیون متر مکعب تا چه حد به صورت بهینه استفاده می‌شود، اظهارداشت: اگر بتوانیم همین ۸۵ میلیون مترمکعب آب موجود در مخازن را به شکل بهینه استفاده کنیم مشکلی نخواهد بود، پس انتقال حوضه به حوضه آب مشکلات عدیده و بحث‌های اجتماعی و سیاسی و حتی اقتصادی به کشور تحمیل می‌کند.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب با اشاره به اینکه هدف از انتقال حوضه به حوضه آب تامین آب شرب به منطقه مبدا است، اظهارداشت: به جای انتقال حوضه به حوضه آب می‌توانستیم با ایجاد کارخانه‌های آب معدنی هم ایجاد اشتغال کرده و آب شرب منطقه را تامین کنیم.

وی ادامه داد: برای مثال انتقال آب از اصفهان به یزد مباحث اجتماعی ایجاد کرده است و تا آنجا که می‌دانید در این خصوص تجمعاتی نیز صورت گرفته و در حالیکه می‌توانستیم با استفاده بهینه آب مشکلات را به حداقل برسانیم.

ابراهیمی پاک با بیان اینکه متاسفانه بحث مفهوم و درک آب و استفاده از آن در مناطق مختلف مطرح نمی‌شود،گفت: زمانی که آب به شکل لوله‌کشی از اصفهان و ورزنه به یزد انتقال می‌یابد کشاورزان اولین معترضین به این انتقال می‌شوند در حالیکه هدف اول انتقال حوضه به حوضه تامین آب شرب است پس به جای لوله‌کشی و انتقال آب می‌توانستیم همانند کشورهای حاشیه خلیج فارس کارخانه آب شیرین‌کن و حتی کارخانه آب معدنی در منطقه احداث و مشکل را حادتر نکنیم.

به گفته وی، انتقال حوضه به حوضه آب برای بخش کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد.

*با تغییر اقلیم برخی از مردم ایران از شرق به سمت غرب مهاجرت خواهند کرد

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب با اشاره به اینکه در آینده نزدیک و با تغییر اقلیم و خشکی برخی از مردم ایران از شرق به سمت غرب مهاجرت خواهند کرد، گفت: متاسفانه با توجه به کاهش بارندگی‌ها در چند سال گذشته و وضعیت بد منابع زیرزمینی در برخی شهرهای بزرگ مثل مشهد، اصفهان و حتی تهران آبیاری فضای سبز حجم زیادی از آب منابع زیرزمینی را می‌بلعد.

* آبیاری چمن و فضای سبز در برخی کلان‌شهرها مثل اصفهان و مشهد بسیار بالا است

وی افزود: متاسفانه آبیاری چمن و فضای سبز در برخی کلان‌شهرها مثل اصفهان و مشهد بسیار بالا است در حالیکه در کالیفرنیا مشکل کم‌آبی باعث شد جابجایی‌هایی در خصوص چمن‌کاری  و فضای سبز و آبیاری آنها صورت گیرد.

ابراهیمی پاک تصریح کرد: اگر ۸۵ میلیون متر مکعب آب موجود به خوبی و بهینه استفاده شود و وزارت نیرو از روش‌های سخت افزاری به سمت روش‌های استفاده بهینه و مدیریت مصرف و تقاضا حرکت کند، دیگر نیازی به انتقال آب حوضه به حوضه نخواهد بود.

وی افزود: اگر به سدسازی توجه کمتری می‌شد و به سمت استفاده بهینه حرکت می‌کردیم در حال حاضر وضعیت بهتری داشتیم.

*احداث کارخانه‌ها و صنایع آب‌بر در برخی استانها‌ مشکلاتی را برای منابع آب‌های زیرزمینی ایجاد کرد

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب در پاسخ به این سوال که آیا ساخت کارخانه‌هایی که جزو صنایع آب بر هستند در برخی استانها نیاز بود، گفت: متاسفانه احداث کارخانه‌ها و صنایع آب‌بر در برخی استانها‌ مثل یزد و اصفهان مشکلاتی را برای منابع آب‌های زیرزمینی ایجاد کرده است.

وی افزود: یزد سالانه به طور متوسط ۵۰ میلی‌متر بارندگی دارد که بسیار عدد پایینی است و حتی چند میلی‌متر از این ۵۰ میلی‌متر هم تبخیر می‌شود پس احداث کارخانه‌ها و صنایع آب‌بر به هیچ وجه در این استان توجیه ندارد.

وی ادامه داد: در بیشتر کشورهای همسایه به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس کارخانه‌ها و صنایع در حاشیه دریای عمان احداث می‌شوند،بنابراین با این اقدام توانسته اند مشکل کمبود آب را به نوعی برطرف کنند.