یکی از تجمعات در ایران مربوط به صنف پزشکی است که هر از گاهی شاهد تجمع آنان در مقابل یکی از نهادهای حکومتی هستیم، و ریشه این تجمعات نیز بر محور تعرفه، درآمد و در نهایت اختیارات قانونی برای انجام خدمات حوزه سلامت است.

حال یکی از تجمعاتی که چند سالی است در بین صنف پزشکی رخ می‌دهد مربوط به رادیولوژیست‌ها است که مطالباتی را مطرح می‌کنند  که محور اصلی آن اعتراض به آیین نامه انجام سونوگرافی سطح یک توسط متخصصان زنان و زایمان است که در نهایت به تجمعی اعتراضی در روز سه شنبه 24 بهمن در مقابل وزارت بهداشت منجر شد.

زیان‌های سونوگرافی بدون اندیکاسیون و بی‌مورد/خطر سقط جنین

در این رابطه حسین کرمپور - نائب رئیس انجمن رادیولوژی ایران معتقد است که در استفاده از هر وسیله‌ای باید به برخی از فاکتورها توجه کرد، به طور مثال؛ صلاحیت حرفه‌ای فرد انجام دهنده سونوگرافی از لحاظ تئوری و علمی بسیار حائز اهمیت بوده تا با تشخیص صحیح به بیمار بتوانیم کمک کنیم چرا که در غیر این صورت تشخیص غلط درمان غلطی به همراه خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه هر سونوگرافی که بدون اندیکاسیون و بی‌مورد تجویز شود بار مالی بسیار سنگینی برای بیمار و بیمه‌ها داشته و سبب ضرر و زیان به سلامت کشور می‌شود، ادامه می‌دهد: سونوگرافی بی‌رویه و انجام آن توسط افراد فاقد صلاحیت علمی، افزایش سقط را در کشور به همراه داشته و ضررهای شدیدی برای جنین و مادر به همراه دارد و در کشور ما طبق قوانین موجود، هیچ متخصصی غیر از متخصصین رادیولوژی اجازه سونوگرافی، دریافت هزینه و ارائه گزارش در این زمینه را ندارند.

نائب رئیس انجمن رادیولوژی ایران تصریح می‌کند: در یک بارداری ساده و مادر کم‌خطر، انجام 3 تا 5 مورد سونوگرافی در دوران بارداری کفایت می‌کند ولی متاسفانه در کشور شاهدیم که متخصصین غیررادیولوژی، سونوگرافی را در هر نوبت ویزیت انجام می‌دهند و حتی این میزان  به بیش از 15 مورد می‌رسد و این مسئله به دلیل انجام سونوگرافی توسط اشخاص فاقد صلاحیت علمی و تجربی است که می‌تواند تشخیص غلط و در نتیجه سقط جنین را به همراه داشته باشد.

کمبود متخصص رادیولوژی در کشور به خصوص مناطق محروم

همچنین با توجه به اعتراضات آیین نامه انجام سونوگرافی سطح یک توسط متخصصان زنان و زایمان؛ دکتر جان بابایی - معاون درمان وزیر بهداشت می‌گوید: کمبود متخصص رادیولوژی در سراسر کشور به خصوص مناطق محروم و کمتر توسعه یافته که همیشه اولویت خدمت برای دست اندرکاران حوزه سلامت بوده است واضح و مبرهن است. شاید این کمبود در برخی موارد به‌خصوص موارد غیر اورژانس خطرات جانی نداشته باشد اما در مواردی که سلامت مادر باردار و فرزند وی مطرح باشد، اهمیت دو چندان می‌شود.

چگونگی انجام سونوگرافی در کشورهای دنیا

به گزارش وبدا- وی ادامه می‌دهد: در برخی کشورها نیز سایر رشته‌های تخصصی با گذراندن دوره آموزشی و کسب مجوز می‌توانند سونوگرافی رشته تخصصی خودشان را انجام دهند و در تصمیم سریعتر و صحیح تر برای بیماران خود استفاده می‌کنند.

بابایی تصریح می‌کند: این معاونت با توجه به شرایط موجود از جمله عدم دسترسی به نیروی متخصص رادیولوژیست در مناطق محروم و طی 4 جلسه مفصل و فنی با اعضاء انجمن رادیولوژی و لحاظ کردن نظرات وی، آیین نامه توانمند سازی متخصصین زنان و زایمان برای انجام سونوگرافی سطح یک در مراکز دولتی در مناطق محروم را ابلاغ کرده و بر حسن اجرای آن نظارت خواهد داشت.

معاون درمان وزیر بهداشت خاطرنشان می‌کند: انتظار می‌رود متخصصین رادیولوژی نیز ضمن همراهی با سیاست‌های کلی نظام سلامت در دسترسی عادلانه آحاد ملت به خدمات تشخیصی ودرمانی مناسب، نظرات خود را از مجاری قانونی و به صورت فنی و کارشناسی پیگیری کنند.

در نهایت وزارت بهداشت عنوان می‌کند که به عنوان متولی سلامت جامعه باید تامین کننده منافع عمومی باشد و خط قرمز آن حمایت از حقوق دریافت کننده خدمات یعنی آحاد مردم به خصوص در زمان رنج و بیماری است.

پیگیری مطالبات صنوف پزشکی از مسیر قانونی

همچنین در این راستا سید رضا سید علیخانی - رییس مرکز حراست وزارت بهداشت نیز در واکنش به این تجمع عنوان کرده بود که گروه‌های پزشکی، مطالبات خود را از مسیر قانونی از جمله سازمان نظام پزشکی که به عنوان یک سازمان صنفی، مسئول پیگیری مطالبات قانونی گروه‌های پزشکی با وزارت بهداشت است، دنبال کنند.

چرا باید انحصار خدمات پزشکی شکسته شود

با این وجود برخی کارشناسان سلامت معتقد هستند به دور از حمایت از صنف یا وزارت بهداشت، باید انحصار در خدمات پزشکی شکسته شود تا دسترسی به خدمات سلامت به بیماران به خصوص در مناطق محروم و دور تسهیل شود، تا بیمار مجبور نشود برای دریافت خدمات پزشکی؛ مسافت‌های طولانی را بپیماید که برخی از همین دور بودن دسترسی به خدمات سلامت، عواقب خطرناکی برای خانواده‌ها و بیماران ایجاد می‌کند، زیرا حتی برخی از این بیماران درآمد مشخصی نیز نداشته و با دریافت تنها یارانه روزگار می‌گذارنند و از طرفی نیز دسترسی به برخی خدمات در مناطق صعب العبور نیز به خصوص در فصول سرد و زمستان مشکلات عدیده ای ایجاد می‌کند.