طنین؛ ثبات و پایداری نسبی شرایط میدانی در سوریه و افزایش قدرت و نفوذ ایران و حزب الله در منطقه موجب شده تا بار دیگر قدرت محور مقاومت در صدر تهدیدات راهبردی اسرائیل قرار بگیرد. از نگاه مقامات اسرائیلی، روند جنگ در سوریه ارتباط مستقیمی با شدت تهدیدات از جانب حزب الله و ایران علیه تل آویو دارد. درگیر بودن ایران و حزب الله در جنگ فرسایشی سوریه، فرصت مناسبی را نصیب رژیم صهیونیستی ساخته بود اما با فروکش کردن نسبی این بحران و دست برتر مقاومت در تحولات اخیر سوریه، زنگ خطر را برای اسرائیل به صدا درآورده است.
رژیم صهیونیستی و آمریکا به همراه کشورهای عربی در سال ۲۰۱۱، با حمایت از تروریستها قصد داشتند دولت بشار اسد را سرنگون کرده و به تصور خود کمر مقاومت را شکسته و راه مواصلاتی ایران و حزب الله را قطع کنند اما با گذشت ۷ سال از این بحران، این نیروهای مقاومت هستند که یکی پس از دیگری شهرهای اشغال شده را از دست تروریستها آزاد کرده و با شکست تکفیریها، حامیان آنها را در رسیدن به اهدافشان ناکام گذاشته اند.
بحران سوریه با هدف بالا بردن امنیت مرزهای اسرائیل شروع شد اما این روزها اخباری که از جبهه های نبرد سوریه به جهان مخابره می شود، چیزی نیست که باب میل مقامات تل آویو باشد. رژیم صهیونیستی که خطر حضور ایران را بیخ گوش خود احساس می کند، در ماه های اخیر دست به کار شده تا راهکارهایی برای مقابله با این تهدیدات اتخاذ کند.
۱- حملات کور به مواضع مقاومت
مقامات اسرائیلی مدعی هستند که ایران چندین پایگاه در سوریه احداث کرده است و سعی دارد از آنها برای حمله به اسرائیل استفاده کند. هر چند این ادعاها از سوی مقامات ایرانی رد شده است، اما اسرائیلی ها با مانور دادن روی این مسئله سعی دارند تهدیدات ایران را بزرگنمایی کرده و حملات هوایی خود به خاک سوریه را توجیه کنند. همانگونه که در آبان ماه مقامات تل آویو مدعی شدند که جنگنده های اسرائیلی یک پایگاه ایرانی در سوریه را مورد هدف قرار داده اند. حملات هوایی به خاک سوریه اولین و کم هزینه ترین راهکار رژیم صهیونیستی برای افزایش ضریب امنیتی خود است و هر از گاهی این حملات کور به خاک سوریه انجام می شود.
خطر نفوذ ایران در منطقه به چالشی جدی برای اسراییل و تبدیل شده است. چالشی که در چند ماه گذشته در جلسات و نشست‌ها و کنفرانس های صهیونیستها موضوع اصلی بوده و اسراییل در صدد است به طور همه جانبه با آن مقابله کند.
دستاوردهای ژئوپلتیک ایران در منطقه و تقویت دولت بشار اسد، همچنین سخنان سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله مبنی بر توانایی حمله به سرزمینهای اشغالی و تهدید نسبت به مورد هدف قرار دادن تاسیسات اتمی «دیمونا» نگرانی های امنیتی اسرائیل را افزایش داده است.
بنیامین نتانیاهو و آویگدور لیبرمن، نخست وزیر و وزیر جنگ اسرائیل در ماههای اخیر بارها مدعی شده اند که از هر ابزاری برای مقابله با نفوذ ایران در سوریه استفاده خواهند کرد. همچنین نتانیاهو گفته است که در صورت عدم پشتیبانی آمریکا، آمادگی رویارویی یکجانبه با ایران برای جلوگیری از گسترش حضور نظامی تهران در سوریه را دارد. نتانیاهو در سفری که اخیرا به پاریس داشت، به امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه گفته بود:«اسرائیل تاکنون تلاش کرده در آنچه که در سوریه اتفاق می افتد مداخله نکند. اما پس از پیروزی بر داعش، وضعیت تغییر کرده است، زیرا نیروهای طرفدار ایران، کنترل اوضاع را به دست گرفته‌اند. از امروز به بعد، اسرائیل فعالیتهای ایران در سوریه را به عنوان هدف خواهد دید».
سرخوردگی رژیم صهیونیستی از پاسخ‌هایی که از مقام‌های آمریکا و روسیه در مورد مقابله با «جای پای ایران در سوریه» شنیده، این رژیم را به تشدید حملات نظامی به سوریه تشویق کرده است. صهیونیستها می دانند که نزدیکی ایران و حزب الله به مرزهای اسرائیل، امنیت آنها را بیش از پیش به خطر می اندازد و از آنجا که بحران سوریه به زودی تمام خواهد شد و با شکست تروریستها، ایران و حزب الله دست بالا را در تحولات منطقه خواهند داشت، بنابراین مقامات تل آویو از هم اکنون خود را برای دوران پس از جنگ سوریه آماده می کنند.
نشریه فارن پالیسی سه ماه پیش در گزارشی نوشت:«مدتی است که دولتمردان، سیاسیون و فرماندهان و کارشناسان نظامی اسرائیل نسبت به ایجاد یک "دالان زمینی از تهران تا دریای مدیترانه در سوریه" هشدار می‌دهند و می گویند که ایران پایگاه های دریایی، هوایی و زمینی در سوریه هم برای خود برقرار می کند و حزب الله را نیز در سوریه تقویت میکند.».
۲- بهره گیری از عناصر باقی مانده داعش
هرچند پروژه داعش در سوریه پایان یافته تلقی می شود اما برخی عناصر این گروه که از میدانهای نبرد فرار کرده اند، همچنان خطری برای دولت سوریه به شمار می روند و برخی حامیان تروریستها ممکن است با تجهیز مجدد این افراد برای نیل به اهداف خود استفاده کنند.
یک گزارش اطلاعاتی متعلق به سرویس های جاسوسی رژیم صهیونیستی که یک ماه پیش به بیرون درز کرده، نشان می دهد که طرح استفاده از داعش برای مقابله با ایران، در تل آویو مطرح است. در این گزارش که توسط «اندیشکده مرکز اطلاعات و جاسوسی تروریسم اسرائیل» منتشر شده، آمده است:«تهران در حال تلاش برای با ثبات کردن حکومت بشار اسد در سوریه و همچنین دولت عراق است و این امر می تواند به خروج آمریکا از منطقه منجر شده و تهدیدات علیه اسرائیل را افزایش بدهد». صهیونیستها به خوبی می دانند که با پایان بحران سوریه، حزب الله و ایران توجه خود را به مقابله با اسرائیل متمرکز خواهند کرد و بنابراین، سعی دارند تا آتش جنگ در سوریه را همچنان شعله ور نگه دارند و یکی از عواملی که می تواند به اسرائیلی ها کمک کند تقویت و تجهیز مجدد داعشی ها است که می توانند همچنان به منافع رژیم صهیونیستی خدمت کنند.
رژیم صهیونیستی در ۷ سال گذشته خدمات شایانی را به تروریستها در سوریه کرده است و علاوه بر کمکهای تسلیحاتی، تصاویر زیادی منتشر شده است که نشان می دهد بسیاری از عناصر داعش و دیگر گروه های تکفیری در بیمارستان های اسرائیلی مداوا می شوند. بنابراین، احتمال همکاری صهیونیستها با بازماندگان داعش وجود دارد. کما اینکه در هفته های اخیر گزارشهایی از سوی رسانه های ترکیه منتشر شده که نشان می دهد آمریکا بازماندگان داعش و حتی ابوبکر البغدادی، سرکرده این گروه را به پایگاهی در استان حسکه سوریه منتقل کرده و تلاش می کند با آموزش و تجهیز مجدد آنها، آتش جنگ در سوریه را همچنان شعله ور نگه دارد. از اینرو، در شرایطی که این گروههای جدید بتوانند با کمک آمریکا قدرت سابق خود را بازیابند، صهیونیستها نیز با آن همراه خواهند شد و هر آنچه در توان دارند برای مقابله با نفوذ محور مقاومت در سوریه بکار خواهند گرفت تا به منافع ایران در منطقه ضربه بزنند.
۳- اتحاد گسترده با اعراب
یکی از موهبتهای جنگ سوریه برای رژیم صهیونیستی، نزدیکی هر چه بیشتر به اعراب مرتجع منطقه بود که در دشمنی با ایران در یک صف متحد قرار گرفته اند و تلاش می کنند با ائتلاف جدید منطقه ای، نفوذ ایران را کاهش داده و حلقه محاصره علیه این کشور را تنگ تر کنند. نخست وزیر اسرائیل در ماه های گذشته بارها گفته است که اعراب و اسرائیل هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک شده اند و در آینده مناسبات دو طرف توسعه خواهد یافت.
گادی آیزنکوت، رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی اخیرا در سخنانی اعلام کرد که این رژیم برای جلوگیری از آنچه وی تحمیل هژمونی شیعی در سوریه و نیز تشکیل هلال شیعی نامید، به زودی عضو ائتلاف عربی گسترده‌ای خواهد شد. مقامات سعودی و صهیونیستی به طور علنی از عادی سازی روابط سخن می گویند و از فاش ساختن چنین روابطی ابایی ندارند.
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی ماه گذشته در سخنانی مدعی شد که ریاض نقشه راهی برای برقراری روابط با اسرائیل در دست بررسی دارد. حتی برخی رسانه های عربی گزارش داده اند که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی به سرزمینهای اشغالی سفر کرده و با مقامات تل آویو دیدار و گفتگو کرده که گفته می شود محور اصلی این مذاکرات، مقابله با ایران و حزب الله بوده است. اتحاد اعراب و اسرائیل پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، بیش از پیش افزایش یافته است و دو طرف از افزایش قدرت منطقه ای ایران نگران هستند و با همه توان سعی دارند از تسلط ایران بر خاورمیانه جلوگیری کنند.
۴- تلاش برای تروریست خواندن حزب الله
جبهه عربی- عبری- غربی بر این باور است که یکی از راههای مقابله با نفوذ ایران، قطع بازوهای این کشور در منطقه است. بازوهایی که به زعم آنها حزب الله است و برای رسیدن به این هدف، تلاشهای بین المللی زیادی انجام شده است. از اینرو، مقامات صهیونیستی درصدد هستند با متقاعد کردن آمریکا و اتحادیه اروپا، حزب الله را یک گروه تروریستی معرفی کرده و با تحریم این گروه، ایران را به چالش بکشند. در این شرایط، در صورت کمک های ایران به حزب الله، ایران به عنوان کشور حامی تروریسم مطرح شده و راه را برای افزایش تحریمهای جهانی علیه این کشور هموار می کند و از اینرو، فعالیت های سیاسی و نظامی ایران در چارچوب این موضوع با محدودیتهایی مواجه خواهد شد. از آنجاکه که اتحادیه عرب به رهبری سعودی، حزب الله را تروریستی اعلام کرده است، در صورت همراهی اروپا و آمریکا، صهیونیستها می توانند فشارهای بین المللی علیه تهران را تشدید کرده و فعالیتهای تهران را در سوریه کاهش دهند.
۵- ایجاد شکاف بین روسیه و ایران
صهیونیستها به این مسئله به خوبی واقف هستند که اتحاد و همکاری بین روسیه و ایران در سوریه، قدرت مقاومت را افزایش خواهد داد و از اینرو تلاش می کنند شکافی بین تهران و مسکو ایجاد کنند تا نفوذ ایران را کاهش دهند. سفرهای متعدد نتانیاهو به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برای دور کردن این کشور از تهران، بیانگر این است که صهیونیستها تا چه حد از این اتحاد نگران هستند. هر چند نتانیاهو به رغم تلاشهای مضاعف نتوانست شکافی در جبهه ایران و روسیه ایجاد کند اما تل آویو همچنان به دور کردن مقامات روسیه از ایران در آینده امیدوار است و برای رسیدن به این هدف از هیچ تلاشی مضایقه نخواهد کرد.
۶- نظارت دقیق بر تعهدات برجامی ایران
یکی از طرحهای مهم اسرائیل برای کاهش نفوذ ایران در منطقه، تشکیل کار گروه های بین المللی برای نظارت دقیق بر اجرای توافق هسته ای ایران و ۱+۵ است. صهیونیستها با این کار درصدد هستند تا در صورت تخلف جزئی از سوی ایران در اجرای برجام، آمریکا و اتحادیه اروپا را نسبت به اعمال تحریم های شدید به ایران مجاب کنند و با افزایش فشارها، ایران را از توجه به تحولات خاورمیانه دور کنند. همچنانکه شبکه ۱۰ اسرائیل از وجود یک طرح مشترک اسرائیل و آمریکا برای مقابله با اقدامات ایران در منطقه خبر داد که گزینه‌های مخفیانه و دیپلماتیک علیه اقدامات ایران در پیش خواهند گرفت. بر این اساس، یک کار گروه درباره چگونگی افرایش اجرا و نظارت بر برنامه هسته ای ایران در چارچوب توافق هسته‌ای بررسی خواهد کرد و در عین حال گام‌های دیپلماتیک خارج از چارچوب توافق هسته ای را نیز در دستور کار قرار خواهد داد. همچنین محدود کردن فعالیتهای ایران در منطقه، بویژه در سوریه و حزب الله در لبنان نیز در اولویت قرار گرفته است. اسرائیلی ها با این اقدام، تلاش دارند از تزریق منابع مالی اضافی به اقتصاد ایران جلوگیری کنند تا تهران فعالیتهایش در سوریه را کاهش دهد و این مسئله باتوجه به سیاست ضد برجامی ترامپ، در ماههای آینده در اولویت سیاستهای تل آویو قرار خواهد گرفت.
۷- تلاش برای بی ثبات کردن ایران
دشمنان مقاومت که نتوانسته اند نفوذ ایران در منطقه را سد کند، به فکر راه چاره ای هستند تا ایران را به عقب نشینی از منطقه وادار کنند. بی ثبات سازی و ناامن کردن ایران یکی از سناریوهایی است که همواره در دستور کار غرب و صهیونیستها بوده است. مقامات غربی- صهیونیستی به این نتیجه رسیده اند که سیاست تغییر رژیم در ایران کاری عبث و بیهوده است و بنابراین رویه خود را تغییر داده و تلاش می کنند با بی ثبات کردن ایران و حمایت از آشوبها، تمرکز ایران را به امور داخلی مشغول کرده و از پرداختن به تحولات منطقه باز دارند. همچنانکه در پی اغتشاشات اخیر در برخی شهرهای ایران شاهد بودیم که از همان روز اول مقامات واشنگتن و تل آویو با موج سورای روی این اعتراضات، حمایت همه جانبه خود را از اغتشاشگران اعلام کردند.
حمایت همه جانبه از اعتراضات داخلی با توجه به افزایش نفوذ ایران در عراق و سوریه، بیشتر شده و این مسئله می تواند حضور ایران در منطقه را تحت الشعاع قرار دهد. سیما شاین، معاون سابق شورای امنیت ملی در امور استراتژیک اسرائیل پس از آشوبهای ایران در گفتگو با روزنامه «جروزالم پست» مدعی شد:«اعتراضات خیابانی، ایران را به شدت در داخل مشغول می کند و تمایل به کشمکش نظامی با اسرائیل از طریق حزب الله و یا از سوی ایران را کاهش میدهد، زیرا این حوادث، نظام ایران را مجبور میکند به مسائل داخلی خود بپردازد. در نتیجه شانس منازعه بین ایران و اسرائیل در مرزهای لبنان و اسرائیل کوچکتر می شود.». با توجه به این اظهارات می توان گفت که در بخش حاکمه اسرائیل، گزینه بر هم زدن ثبات داخلی ایران همچنان روی میز قرار دارد.
ارزیابی نهایی
درمجموع، می توان گفت که اسرائیل شرایط به وجود آمده در منطقه را به نفع خود نمی داند و با اقدامات مختلف سعی در عدم بدتر شدن وضعیت فعلی را دارد. پیروزی‌های اخیر مقاومت در عراق و سوریه، تهدید نفوذ ایران در منطقه را بیش از پیش برای رژیم صهیونیستی خطرناک ساخته است، به ویژه اینکه این نفوذ منجر به نزدیکتر شدن پایگاه‌های مقاومت به مرزهای این رژیم شده است. لذا مقامات تل آویو همه ابزارهای خود را برای جلوگیری از نفوذ ایران در مرزهای سرزمینهای اشغالی بکار خواهند گرفت تا این تهدیدات را دور کرده و ضریب امنیتی خود را ارتقا دهند. اما به رغم همه این تلاشها، نفوذ ایران و مقاومت در میدان سوریه تثبیت شده است و هیچ ائتلافی نمی تواند این موقعیت را از بین ببرد. همچنانکه ائتلاف عربی- عبری- غربی طی ۷ سال گذشته با حمایت های همه جانبه از تروریستها نتوانست خللی در این نفوذ ایجاد کند و سناریوهای آتی نیز کمافی السابق با شکست مواجه خواهد شد و محور مقاومت به لطف پیروزی های گسترده بر قله تحولات در منطقه خواهد ایستاد.
