«سیدهادی سید افقهی» تحلیلگر مسائل غرب‌آسیا در تشریح آخرین وضعیت عملیات شاخه زیتون در گفت‌وگو با ایلنا اظهار کرد: از شروع عملیات شاخه زیتون توسط ترکیه که به منظور فتح عفرین صورت گرفت تا به امروز عملکرد مقام‌های آنکارا با آنچه که در مطبوعات خود منعکس می‌کنند تفاوت بسیار زیادی دارد. پروژه‌ای که ترکیه برای کانتون‌های کردی و با بهانه تهدید امنیت ملی خود کلید زده است، یک روند بسیار خطرناک در بطن خود دارد که در حال نقض مقررات بین‌المللی در سوریه و همچنین به هم زدن آرامش منطقه قلمداد می‌شود. تعهداتی که سه کشور در آستانه به امضا رساندند، از سوی آنکارا در حال نقض شدن است؛ چراکه سناریوی ترکیه این است که پس از عفرین وارد منبج و نهایتاً مرز مشترک میان سوریه و عراق شوند که این روند می‌تواند برای آینده پرونده سوریه مشکل‌آفرین باشد.
وی افزود: آنکارا خواسته یا ناخواسته خود را با چهار کشور یعنی آمریکا، روسیه، ایران و سوریه درگیر کرده است. به گونه‌ای که در میدان عمل اتفاقاتی که رخ می‌دهد در تضاد با داده‌های موجود در محور سیاسی سوریه است اما به هر حال آنچه که ترکیه به دنبال آن است محقق نخواهد شد؛ چراکه زمین بازی سوریه یک پروژه در هم پیچیده و چند لایه است که با این وضعیت نمی‌‌توان کاری از پیش برد. چندین سوال در وضعیت فعلی مطرح می‌شود؛ اینکه آیا اردوغان و ترکیه به دنبال مبارزه با تروریسم هستند یا به دنبال توسعه سرزمینی منافع خود بوده یا آنکه به دنبال آن است تا بتوانند منافع سیاسی خود را در سوریه کسب کند؟ اینها پرسش‌هایی است که همچنان پس از گذشته دو هفته بی‌پاسخ مانده است. از جهت دیگر، مخالفان حزب عدالت و توسعه در داخل ترکیه باعث شده‌اند تا اعتراض‌های داخلی و وضعیت سیاسی و اجتماعی این کشور وارد فاز جدیدی از بحران شود که این موضوع می‌تواند برای حزب عدالت و توسعه هزینه‌های زیادی در بر داشته باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه امکان تبدیل شدن عفرین به کوبانی وجود دارد؛ گفت: مساله دیگر این است که باید دید ترکیه تا چه حد می‌تواند منطقه پرواز ممنوع در سوریه را مدیریت کند؛ چراکه هیچ کدام از تصمیمات آنکارا در حالت فعلی پایدار نیست و از جهت دیگر متغیرهای موجود در سوریه موجب شده تا یک بی‌ثباتی جدی در منطقه به وجود آید. مساله‌ای که باید به صورت جدی به آن نگاه شود وقوع یک جنگ خونین شهری در عفرین میان ارتش ترکیه و کردها است. همگان به خاطر دارند زمانی که داعش به کوبانی حمله کرد، تروریست‌ها حدود پنج انفجار انتحاری صورت دادند اما کردها و به خصوص زنان کُرد ۱۵ عملیات انتحاری علیه داعش صورت دادند که به درگیری سنگین منجر شد و نهایتاً داعش از منطقه کردنشین کوبانی خارج شد. از این جهت احتمال وجود کوبانی دیگر در عفرین وجود دارد چراکه مقاومت کردها به حدی سنگین بوده که ارتش ترکیه هنوز نتوانسته وارد عفرین شود.
وی ادامه داد: ترک‌ها در بسیاری از محورها به خصوص عملیات اخیر با روسیه هماهنگ بودند، زمانی که عملیات شاخه زیتون شروع شد ترکیه رسماً تهدید کرد که اگر روسیه با ورود آنها به ادلب موافقت نکند در گفت‌وگوهای سوچی حاضر نخواهد شد و متاسفانه مجوز حضور و فعالیت ترکیه در ادلب توسط مسکو داده شد که کردها از آن با عنوان خیانت آشکار نام بردند. عکس‌العمل روس‌ها و چراغ سبز آنها به ترکیه غیرحرفه‌ای و تا حدی غیراخلاقی بود، چراکه توافق‌های آستانه در خصوص مناطق کاهش تنش و حتی حضور پلیس نظامی در ادلب توسط ترکیه نقض شد. قرار بود تا ترکیه پلیس نظامی در ادلب مستقر کند اما شاهد بودیم که ارتش ترکیه با تانک و تسحلیات زرهی و سنگین وارد این منطقه شد که دقیقاً نقض آشکار توافق آستانه به حساب می‌آید.
افقهی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا ترکیه اقدام به پیشروی به سوی منبج خواهد کرد یا خیر، گفت: اگر اوضاع به همین روال پیش برود به نظرم روسیه به ترکیه فشار خواهد آورد و اگر ترک‌ها بخواهند به سمت منبج پیش بروند بدون تردید درگیری خونین ترکیه با کردها و حتی ایالات متحده اتفاق خواهد افتاد. از این جهت بسیار بعید به نظر می‌رسد که ارتش ترکیه بخواهد پای خود را از عفرین فراتر بگذارد؛ چراکه اولاً مذاکرات سوچی و آستانه در حال تهدید شدن است و از جهتی دیگر کردها به دنبال اقدام‌های تلافی‌جویانه علیه ترکیه هستند که می‌تواند دامنه ناامنی را به داخل ترکیه بکشد.
