شفقنا: مسعود احمدی، رئیس دفتر ایرنا در پکن که امکان گفتوگوی مکتوب و از طریق همکاران او در این خبرگزاری فراهم شد؛ به واسطهی نزدیکی بیشتر به محل حادثه سانچی از تجربه خبررسانیاش در زمان تصادف نفتکش سانچی برای شفقنا رسانه نوشته است: همه میدانیم حادثه سانچی یک حادثه ساده و معمولی نبود و بازتاب جهانی داشت و در آن یک هفته به سر تیتر تمام اخبار رسانههای جهان یا حداقل آسیا و خاورمیانه تبدیل شد و بخش عظیمی از فضای رسانهای کشور را نیز به خود اختصاص داد.
او ادامه میدهد: آنچه این رویداد را جدا از ارزشهای خبری، از دیگر رویدادها متمایز می کرد انتشار شایعات و اخبار غیرموثق بود که این ویژگی خود علاوه بر این که افکار عمومی را احساساتی کرده بود فضای رسانهای داخل کشور را هم به سمت اخبار هیجانی و احساسی پیش می برد.
احمدی توضیح میدهد: دلیل این کار را میتوان در نبود منابع معتبر رسانهای یا دسترسی آسان رسانههای داخل به منابع خبری این رویداد بیان کرد. چون به دلیل دوری محل رویداد و همچنین نبود منابع معتبر خبری، آنچه حداقل در روزهای نخست در مورد سانچی در کشور منتشر میشد، شایعه و گمانه زنی بود تا خبر و واقعیت.
رئیس دفتر ایرنا در پکن با اشاره به تجربهی خود از خبررسانی در زمان آتشسوزی نفتکش سانچی مینویسد: بنده به عنوان نماینده ایرنا در چین از همان روز اول رویداد، در جریان حادثه بودم و از نزدیک، جزییات آن را دنبال میکردم. در طول یک هفته، حدود ۱۰۰ خبر، فیلم و عکس از این رویداد و اظهارات مسئولان ایرانی و چینی در مورد سانچی، توسط گروه اخبار آسیا و اقیانوسیه ایرنا تولید و منتشر شد که تا حدود زیادی توانست فضای رسانه ای داخل کشور را از سردرگمی نجات دهد و آن را در مسیر درستی هدایت کند.
او ادامه میدهد: به عنوان یک خبرنگار ایرانی حدود یک هفته از نزدیک بیمها و امیدهای سانچی را در اتاق عملیات بحران شانگهای دنبال و از لحظه به لحظه سانچی اطلاع رسانی کردم. هفتهی سخت و پرکاری بود. لحظه به لحظه این هفته برای بنده و تیم ایرانی مستقر در شانگهای بسیار سخت گذشت. از اینکه به عنوان یکی از دو خبرنگار ایرانی – خبرنگار محترم صدا و سیما هم حضور داشت- مجبور بودم خبرهای نه چندان خوشایند بلکه نگران کننده ارسال کنم، خیلی ناراحت بودم اما رسالت حرفهای ایجاب می کرد مردم را در جریان واقعیت قرار دهم.
در زمان سوختن نفتکش سانچی در برخی از رسانههای رسمی و غیررسمی اخباری مبنی بر احتمال کمکاری چین برای نجات و اطفاء حریق مطرح شد. احمدی تشریح میکند: میتوانم بگویم آنچه در روزهای نخست در اتاق بحران شانگهای میگذشت، با آنچه در فضای مجازی کشور در جریان بود، خیلی تفاوت داشت. محور فضای مجازی اهمال و کمکاری چین و همچنین بیتفاوتی مسئولان برای پیگیری حادثه بود اما من در شانگهای دیدم چینیها و مسئولان کشورمان برای نجات دریانوردان ایرانی از هیچی کم نگذاشتند.
او ادامه میدهد: بهترین مشاوران را استخدام کردند؛ کسانی که در سطح دنیا طراز اول بودند و ساعتی چند هزار پوند برای مشاوره میگرفتند، بهترین کشتیهای امداد و بهترین مواد مورد نیاز برای اطفاء را از هر گوشه جهان سفارش میدادند. تنها چیزی که برای مسئولان ما مهم نبود، هزینههای مالی این کار بود. وقتی از پدری که فرزندش در سانچی بود، دربارهی رضایت از تیم ایرانی و چینی برای پیگیری سانچی سوال کردم، گریه کرد و گفت وقتی میبینم مسئولان چنین برای نجات فرزندم به آب و آتش می زنند، غم فرزندم را فراموش کردهام. این را من نگفتهام، کسی گفت که جگرگوشهاش در سانچی بود.
رئیس دفتر ایرنا در پکن دربارهی لحظه غرق شدن و فرو رفتن سانچی در آب مینویسد: آن لحظه را هرگز فراموش نخواهم کرد. لحظهای که اتاق بحران شانگهای از صدا افتاد و سکوت بر همه جا مستولی شد. از گریههای دکتر ربیعی نماینده رییس جمهوری در کمیته رسیدگی به حادثه سانچی گرفته تا اشکهای دکتر برومندی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی و دیگران. علیرغم این که با چشمان خودم غرق شدن سانچی را دیدم اما دستکم بعد از ۳۰ دقیقه توانستم یک پست تلگرامی دربارهی غرق شدنش منتشر کنم، فضای اتاق مدیریت بحران خیلی سنگین بود. غرق شدن سانچی، همه امیدها را نقش بر آب کرد و همه ما همچون کسانی که کشتی شان غرق شده است، زانوی غم بغل کردیم.
اما چه مشکلاتی در جریان خبررسانی تصادف نفتکش سانچی بود که فضا برای جریان اخبار ضد و نقیض فراهم شده بود؟ احمدی پاسخ میدهد: از نظر خبر رسانی و اجازه اطلاع رسانی مشکلی نداشتم. اما نوع سوژه ایجاب میکرد اخبار خیلی با اطمینان و بعد از تایید منبع خبر منتشر شود چون هر خبر میتوانست در داخل کشور یا امید واهی ایجاد کند یا نگرانی را بیشتر کند لذا برای همین منظور تا از صحت اخبار مطمئن نمیشدم، خبر را ارسال نمیکردم.