به گزارش الف؛ مهر سال 89 یارانه 45500 تومان به حساب همه مردم ایران واریز و 28 آذر همان سال قیمت حامل‌های سوخت مردم افزایش یافت؛ قانونی که قرار بود 5 سال اجرایی شود؛ و قیمت‌ها به‌مانند بنزین به 90درصد فوب خلیج‌فارس برسد؛ تا امروز هر ایرانی 3 میلیون و 776 هزار و 500 تومان یارانه نقدی دریافت کرده است.

بنابراین گزارش پرداخت نقدی یارانه آن‌هم به همه به‌صورت یکسان موردنقد همگان است و دولتمردان دولت تدبیر و امید بارها به پرداخت نقدی یارانه انتقاد کردند؛ موضوعی که هیچ‌وقت در دولت اراده‌ای برای حذف یارانه ثروتمندان و اغنیا و اصلاح قانون آن دیده نشد.

این جمله «روز واریز یارانه نقدی برای دولت مصیبت عظما است»، سخن علی طیب‌نیا وزیر اقتصادی دولت اول آقای روحانی است؛ یا اینکه بارها محمدباقر نوبخت و بیژن نامدار زنگنه به پرداخت یارانه نقدی انتقاد کردند؛ اما به‌راستی چرا دولت در حذف یارانه ثروتمندان و اغنیا ناکام است؛ آیا نمی‌خواهد این کار را انجام دهد؟ و یا ...  که امروز همچنان بیش از 76 میلیون نفر یارانه نقدی می‌گیرند.

مجلس در حین بررسی و تصویب بودجه 96، مصوب کرد که دولت یارانه افراد با درآمد بالای 35 میلیون تومان در سال را قطع کند؛ اما دولت در همان زمان در مجلس با آن مخالفت کرد و بهارستان نشینان آن را تصویب و قانون کردند، اما دولت که مکلف به اجرای آن بود؛ با در تابستان با ارائه اصلاحیه‌ای این بند را حذف کرد تا اینکه در زمان ارائه لایحه بودجه 97 در بخشی از تبصره ۱۴ مربوط به هدفمندی یارانه‌ها بود که میزان منابع پرداختی هدفمندسازی را 19 هزار میلیارد تومان کاهش و آن را 23 هزار میلیارد تومان پیشنهاد کرد که بر اساس آن حذف بیش از 30 الی 35 میلیون یارانه بگیر برای سال97 پیش‌بینی‌شده بود.

نوبخت سخنگوی دولت پس از ارائه لایحه بودجه به مجلس در مورد حذف یارانه بگیران گفت: دو روش برای شناسایی افرادی که مستحق دریافت یارانه هستند در نظر گرفته‌شده بود که در روش اول تاکید بر شناسایی افراد بی‌نیاز بود که در این خصوص اعتراضات زیادی به وزارت کار وارد شد و درنهایت تنها 4 میلیون نفر حذف شدند. پس این روش یک روش کاربردی و موثر برای شناسایی افراد مستحق دریافت یارانه نبود.

وی افزود: روش دیگر شناسایی افراد نیازمند می‌باشد که برای این موضوع 3 سازوکار در نظر گرفته‌شده که بخشی از افرادی که مستحق دریافت یارانه هستند شناسایی‌شده که عمده این افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند، بخش دیگر افراد شناسایی نشده اما با اطلاعات مشخص در نزد بیمه‌های تامین اجتماعی هستند که این افراد هم به صف افراد یارانه بگیر اضافه خواهند شد و گروه سوم افراد نیازمندی هستند که تمایل به دریافت یارانه را به دولت اعلام می‌کنند و وزارت کار پس از بررسی و صحت سنجی یارانه آن‌ها را نیز به همان مبلغ 45500 تومان پرداخت خواهد کرد.

بنابراین گزارش، کمیسیون تلفیق بودجه در بررسی لایحه بودجه 97، پیشنهاد دولت را تصویب کرد، اما پس‌ازاینکه مجلس کلیات لایحه بودجه رد کرد که یکی از دلیل هم حذف یارانه بگیران بود؛  مصوبه کمیسیون تلفیق اصلاح شد و 7 هزار میلیارد تومان به منابع یارانه نقدی در سال 97 اضافه شد تا تعداد حذف یارانه بگیران به 20 میلیون نفر کاهش یابد که دولت با این مصوبه مخالف است و اعتراض خود را با اعلام اینکه نمی‌تواند افراد ثروتمند را شناسایی کند؛ از اجرای این مصوبه سر باز زده است و حکایت از این دارد که حذف یارانه نقدی افراد ثروتمند در سال 97 اجرایی نخواهد شد.

محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت با بیان اینکه فقط گفته شود که افراد پردرآمد بدون سازوکار حذف شوند عملیاتی نیست، به همین دلیل سال آینده پرداخت یارانه‌ها متفاوت از استمرار سال جاری نیست، گفت: به این دلیل که مشخص نیست که به چه طریق باید دهک‌های پردرآمد حذف شوند و نحوه حذف دهک‌های پردرآمد همانند سال 96 می‌شود که دولت اجازه داشت که یارانه 24 میلیون نفر را قطع کند، اما واقعیت موضوع این است که اگر فرمول نداشته باشیم و بخواهیم بدون روش جیب 80 میلیون نفر را بگردیم و مشاهده کنیم که چه شخصی پول دارد و چه شخصی پول ندارد باسیاست دولت مغایر است.

وی همچنین در توئیتی نوشت: دولت برای حذف یارانه نقدی نمی‌تواند جیب 80 میلیون نفر را بگردد، لذا تا زمانی که فرمولی برای حذف پردرآمدها تعریف نشود، پرداخت یارانه‌ها در سال 97 تغییری نمی‌کند.

سخن درستی که قابل‌قبول نیست

 جناب آقای نوبخت درست می‌گویند که نمی‌توان بدون سازوکار شناسایی افراد ثروتمند را قطع کنند؛ اما اینکه نمی‌توانند جیب مردم را بگردند هم شاید در ظاهر درست باشد؛ اما چند نکته لازم و ضروری است که در ادامه می‌آید:

 1- سخن بالا نشان می‌دهند ایشان به‌عنوان یک‌نهاد تصمیم گیر؛ از وضعیت مردم و مشکل معیشتی که اکثر جامعه برای تامین هزینه‌های خود روبرو هستند، آگاهی لازم را ندارند.

 2- سازوکار شناسایی غنی از فقیر چگونه است؛ ایشان که به‌عنوان که رئیس دستگاه برنامه‌ریزی مسئولیت دارند؛ واقعاً از شناسایی افراد غنی و حتی فقیر و قشر متوسط در جامعه عاجز هستند؛ چگونه به برای کشور برنامه‌ریزی می‌کنند  وقتی نمی‌توانند اطلاعات ساده‌ای از وضعیت مردم داشته باشند درحالی‌که امروز بررسی حساب‌های افراد و دارایی آن‌ها برای شناسایی و گرفتن مالیات اجرا می‌شود.

در این مورد: استاد اقتصاد دانشگاه تهران: شناسایی ثروتمندان برای قطع یارانه جز ساده‌ترین کارها است

3- این سخنان یک مقام مسئول در دولت تدبیر و امید که شخص رئیس‌جمهور نیز نزدیک است نشان می‌دهد که سیاست دولت حمایت از اغنیا است تا فقرا؛ شاید در عمل این موضوع دیده نشود اما در سخنان بر  آن تاکیددارند.

 4-  یکی از دلایل رد شدن کلیات لایحه بودجه در مجلس شد به موضوع هدفمندی اختصاص داشت و دولت فقط ارقام را آورده بود و نمایندگان به دلیل نداشتن مکانیسمی برای شناسایی اقشار پردرآمد و کم‌درآمد را دلیل رد و دارای ابهام عنوان کردند.

سخن پایانی

موضوع حذف یارانه نقدی پردرآمدها، به موضوعی پر چالش تبدیل‌شده است که از ابتدای اجرای قانون هدفمندسازی مورد اتفاق‌نظر همه بوده و قانون نیز بر لزوم اجرای آن تاکید دارد اما این به این موضوع همیشه با نگاه سیاسی دیده‌شده و انگار کسی حاضر نیست تن به آن دهد و قانونی که برای اجرای عدالت در توزیع یارانه باشد، باعث شده همه به‌صورت یکسان یارانه بگیرند که این موضوع باروح قانون و عدالت سازگار نیست.

 نمایندگان مجلس می‌گویند با اصل حذف یارانه پردرآمدها مخالف نیستند اما دولت هنوز هیچ مکانیسمی برای این کار ارائه نداده است؛ درحالی‌که اقدام قبلی دولت برای حذف یارانه پردرآمدها باعث شد افراد محق زیادی بنا بر دلایل واهی حذف شوند و مشکلاتی برای دولت و نمایندگان مجلس به همراه بیاورد.

 حال با توجه به تصمیم مجلس که باید مصوبه کمیسیون تلفیق در صحن علنی تصویب و به تایید شورای نگهبان برسد تا لازم‌الاجرا شود؛ اما گویا دولت با آن مخالف است می‌خواهد به همه یارانه دهد و این مصیبت عظما هرماه داشته باشد و همچنان خبری از حذف یارانه ثروتمندان نخواهد بود.