وزیر امور خارجه آمریکا که راهی سفری منطقه ای به آفریقا بود، برنامه های خود را لغو کرد و پس از توقف کوتاهی در عمان، ابتدا راهی سرزمین های اشغالی فلسطین و بعد از مذاکره با مسئولان رژیم صهیونیستی راهی ژنو شد.

معاون وزیر امور خارجه چین نیز سفری 10 ساعته را تحمل کرد تا خود را به محل مذاکرات برساند، همان طور که وزیر امور خارجه روسیه و دیگران با جمع شدن وزرای امور خارجه و در حالی که خبرنگاران از نزدیک بودن توافق میان دو طرف گزارش می دادند، لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه در بامداد دومین روز مذاکرات نارضایتی پاریس از نتایج مذاکرات را در گفت و گو با رسانه ای فرانسوی اعلام کرد و دیگر خبر خوشی از جلسه وزرا به گوش نرسید تا در نیمه شب چهارمین روز مذاکرات دوباره وزیر خارجه فرانسه پیش از ظریف و کاترین اشتون که قرار بود در نشست خبری نتایج مذاکرات را تشریح کنند، به میان خبرنگاران آمد و گفت که هیچ توافقی حاصل نشده است.

هر چند مذاکرات هسته ای ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 چند ماه بعد به نتیجه رسید و برجام دست و پا شکسته و سراسر ابهام رونمایی شد، اما پاریس به صورت واقعی و مستقل یا به نمایندگی از آمریکا و اسرائیل و در قالب یک نقش از پیش نوشته شده، در مقطع روزهای پایانی آبان 1392، به پلیس بد ماجرا معروف شد. پلیس بدی که سیاست های به شدت ضدایرانی مورد علاقه اسرائیل را دنبال می کرد و ظاهرا گوی سبقت را از آمریکا هم ربوده بود!

با این همه، بعد از توافق برجام و گشایش های نیم بند اقتصادی برای ایران، همان پلیس بود که به «شریک خوب» دولت تبدیل شد تا جایی که تاکنون بیش از 33 میلیارد دلار قرارداد اقتصادی با ایران امضا کرده که بخش عمده آن، از جمله یک قلمش حدود 27 میلیارد دلار برای خرید هواپیما و بخش قابل توجه دیگر آن برای خرید محصولات شرکت بدعهد پژو و دیگر شرکت های خودروساز ورشکسته فرانسه صرف می شود. تنها قراردادی که شاید بتوان آن را نوعی سرمایه گذاری تلقی کرد، قرارداد شرکت نفتی توتال است که آن هم با وجود سودآوری زیاد برای توتال، هر روز با ناز و کرشمه طرف فرانسوی و زیر سایه ترس از تحریم های آمریکا دچار ابهام بیشتری می شود.

با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا و شدت یافتن سیاست های ضدایرانی او که در نطق وی در مجمع عمومی سازمان ملل به اوج رسید، دوباره نام فرانسه بر سر زبان ها افتاد که در ظاهر به مخالفت با برنامه های به شدت سخت گیرانه آمریکا برخاست. مواضع قاطع مقامات کشورمان در برابر آمریکا و ناامیدی ترامپ از نتیجه دادن تهدیدهایش تا حدی ورق را برگرداند تا جایی که حدود 40 روز پیش روزنامه انگلیسی «دیلی میل» در گزارشی چنین نوشت که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا به متحدان اروپایی واشنگتن گفته که نگران تحریم های شدیدی که ایالات متحده می تواند علیه ایران وضع کند، نباشند. ترامپ به «ترزا می» نخست وزیر انگلیس و «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه گفته که «هر مقدار که می توانید از تهران پول بگیرید.» «دیلی میل» اضافه کرده که ترامپ می گوید: «امانوئل زنگ زد و با من صحبت کرد و من گفتم، ببین امانوئل! آن ها همین حالا پول زیادی به رنو داده اند. پولشان را بگیر؛ لذت ببر.» (همان نگاهی که ترامپ به سعودی ها دارد و آن ها را گاو شیرده خوانده و توانسته حدود 400 میلیارد دلار آن ها را بدوشد)

پس از این ماجراها بود که کسانی که به آمریکا خوش بین بودند تا حدی از کاخ سفید ناامید شدند و این بار دل به اروپا بستند. غافل از آن که اروپایی ها و به ویژه فرانسوی ها که حالا لباس «پلیس خوب» پوشیده اند، همان سیاست های کاخ سفید را البته در پوششی اندک متفاوت دنبال می کنند. طولی نکشید که سفر وزیر امور خارجه فرانسه به تهران برنامه ریزی و احتمال سفر رئیس جمهور فرانسه به تهران هم در آینده مطرح شد.

در طول این تحولات، فرانسوی ها همواره با سیاست «کج دار و مریز» مخالفت خود را با برنامه های دفاعی ایران و نقش منطقه ای ایران دنبال کرده اند. نزدیکی بیشتر فرانسه به عربستان با شدت یافتن مواضع خصمانه آل سعود علیه ایران و اظهارات وزیر خارجه فرانسه در امارات علیه کشورمان و حالا خبر «توافق ترامپ و رئیس جمهور فرانسه برای مبارزه با حزب ا... لبنان و نقش منطقه ای ایران» پرده از چهره بزک کرده پاریس برداشته است. این یعنی امانوئل مکرون همان ترامپ است، البته اندکی مودب تر و با زیرکی بیشتر، کسی که اصطلاحا با پنبه سر می برد!

این نوشته در پی مخالفت با تعامل ایران و جهان غرب و به صورت مشخص تعامل با اروپا و فرانسه نیست، اما به نظر می رسد یک جای کار سیاست خارجی دولت ایران در اعتماد به «برادران ترامپ» می لنگد، چرا که باید حافظه ضعیفی در دستگاه دیپلماسی وجود داشته باشد که بتواند به این زودی دشمنی های آشکار فرانسه علیه برنامه هسته ای ایران در روزهای پایانی آبان 1392 در ژنو را فراموش کند، همان گونه که باید در کیاست سیاستمدارانی که نتوانسته اند «مکر مکرون» و نقش و اهداف واقعی پاریس در سیاست های ضد ایرانی کاخ الیزه را به خوبی تجزیه و تحلیل کنند، تردید کرد. دیگر سوابق فرانسه در قبال جمهوری اسلامی نیز نشان می دهد که آن کشور، هر چه باشد، شایسته پاداشی چنین دست و دلبازانه نیست و تنها تجدیدنظری جدی و اصولی در روابط تهران- پاریس بر مبنای «عزت، حکمت و مصلحت» ایران می تواند، فرانسه را به مسیر صحیح برگرداند.

منبع: خراسان