به گزارش آنا، افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در هر کشوری بر متغیرهای کلان اقتصادی مانند کاهش نرخ بهره،‌کاهش نرخ ارز، افزایش رشد اقتصادی،‌افزایش درآمدهای مالیاتی،‌ کاهش بدهی دولت، بهبود توزیع درآمد ،‌انتقال تکنولوژی و افزایش اشتغال و توسعه صادرات تاثیر گذار است.

در واقع افزایش سرمایه گذاری خارجی در هر اقتصادی تراز پرداخت ها را مثبت می کند بنابراین هر کشوری در دنیا تلاش می کند تا بیشترین سرمایه خارجی را به اقتصاد خود جذب کند .

با این حال، ‌شرایط اقتصاد جهانی و رکود در بازارها در سال 2016 سبب شد تا سرمایه گذاری خارجی در دنیا 2 درصد افت داشته باشد. این در حالی رخ داد که در سال 2015،‌سرمایه گذاری خارجی در جهان رشدی 38 درصدی را تجربه کرده بود.البته پیش بینی ها برای سال 2016 حکایت از افتی 20 تا 15 درصدی سرمایه گذاری خارجی داشت.

برای سال 2017 اما با توجه به شتاب ایجاد شده در رشد اقتصادی در مناطق عمده جهان، عملکرد خوب بازار سهام و جهش حجم تجارت جهانی افزایشی 5 درصدی در حجم سرمایه گذاری خارجی پیش بینی می شود که در صورت تحقق مجموع سرمایه گذاری خارجی در دنیا به 1800 میلیارد دلار بالغ خواهد شد. با این حال و با وجود مثبت شدن شیب سرمایه گذاری خارجی در دنیا،‌همچنان با ارقام سال 2007 فاصله زیادی وجود دارد و اقتصادهای دنیا هنوز پس از رکود جهانی سال 2008 نتوانسته اند به شرایط پیش از آن باز گردند.

نکته مهم در روند سرمایه گذاری خارجی در دنیا این است که اگرچه در سال 2014 سهم کشورهای درحال توسعه به نسبت اقتصادهای پیشرفته بیشتر بود اما از آن سال به بعد این اقتصادهای پیشرفته هستند که بیشترین سهم را از سرمایه گذاری خارجی از آن خود می کنند.

به گونه ای که در سال 2016 و با وجود کاهش حجم سرمایه گذاری در دنیا،‌این کشورها رشدی 5 درصدی را تجربه کردند و از مجموع سرمایه گذاری ها 59.1 درصد مربوز به اقتصاد های پیشرفته بوده است. برای سال 2017 اما پیش بینی سرمایه گذاری های خارجی در این اقتصادها کاری سخت است و از منفی 9 درصد تا مثبت 2 درصد در نوسان خواهد بود.

اما کشورهای در حال توسعه سال خوبی را برای جذب سرمایه گذاری خارجی پشت سر نمی گذاشتند. بر اساس آمار آنکتاد(کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) کشورهای در حال توسعه در سال 2016 کاهشی 14 درصدی را در جذب سرمایه خارجی تجربه کردند که به معنای آن است که سهمی 37 درصدی از مجموع سرمایه گذاری خارجی در کل دنیا راهی این کشورها شده است.

در سال 2017 اما انتظار می رود که 2 تا 15 درصد افزایش سرمایه گذاری در این اقتصادها را شاهد باشیم. اقتصادهای نوظهور و در حال گذار در سال 2016 توانستند با رشدی 81 درصدی،‌در مجموع 98 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کنند که به معنای سهمی 3.9 درصدی از مجموعسرمایه گذاری های خارجی در جهان است. برای سال 2017 نیز پیش بینی می شود که 10 تا 25 درصد افزایش سرمایه گذاری ها را شاهد باشیم.

در جدول زیر می توان سهم هر کدام از این اقتصادها از سرمایه گذاری خارجی را دید.

ایران اما در سال های گذشته به دلیل تحریم های بین المللی امکان جذب بالای سرمایه گذاری خارجی را نداشت و تا سال 2015 شاهد کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشور بودیم. اما در اوایل سال 2016 ایران جهش بزرگی را در جذب سرمایه گذاری خارجی به ثبت رساند. به گونه ای که از رقم 2050 میلیون دلار در سال 2015 به عدد 3372 میلیون دلار در سال 2016 رسید که نشان دهنده رشدی 84 درصدی در این زمینه است.

این در حالی است که روند سرمایه گذاری های خارجی در ایران از سال 2012 تا سال 2015 همواره کاهشی بود. بر اساس اعلام آنکتاد ایران که در طبقه بندی کشورهای جنوب آسیا قرار می گیرد بعد از هند در سال 2016 در بین این کشورها جایگه دوم را در جذب سرمایه خارجی داشته است.

فاصله هند از سایر کشورهای منطقه بسیار زیاد است و این کشور در سال گذشته میلادی موفق به جذب بیش از 44 میلیارد دلار سرمایه خارجی شده است. پس از هند و ایران،‌بگلادش در بین کشورهای جنوب آسیا در جایگاه سوم قرار دارد.

البته ایران در مقایسه با کشورهای منطقه همچنان موجودی ذخایر کمتری از محل سرمایه گذاری های خارجی دارد.

اما با توجه به امکانات و پتانسیل های موجود کشور و ظرفیت های بالاتر،‌امکان افزایش سرمایه گذاری های جدید وجود دارد که با توجه به بهبود رتبه اعتباری کشور و شکل گیری فضای خارجی مناسب تر در پسا برجام می توان امیدوار بود سرمایه گذاری خارجی در ایران طی سال های آینده افزایش پیدا کند.