سيد حسن نصرلله طي سخنراني مهم خود در روز شهيد ضمن پرداختن به بحران سعد حريري ناچار به اظهارات جنجال برانگيز شيخ حسن روحاني اشاره كرد و براي توجيه آن مدعي شد كه سخنان رئيس جمهوري اسلامي ايران «بشكل غير دقيق» ترجمه شده لذا سبب سوتفاهمات شده است.
آقاي روحاني طي سخنراني كه در همايش بزرگداشت چهلمين سالگرد شهادت سيدمصطفي خميني داشت گفته بود:
«در عراق، سوريه، لبنان، شمال آفريقا و خليج فارس كجا بدون نظر ايران مي شود اقدام سرنوشت سازي انجام داد؟»
در ٢ آبان ماه به فاصله يك روز پس از اين اظهارات حسن روحاني، واكنش ها بالا گرفت و بسياري در جهان عرب از جمله خود سعد حريري نخست وزير لبنان موضعگيري كردند. دربرابر اين جو تبليغاتي سنگين عليه ايران، افراد نزديك به حزب الله گرفتار عرصه دفاع و توضيح نقش ايران در لبنان شدند و تحليل ها حتي به فضاي خبرگزاري رسمي دولت ايران نيز سر ريز شد.(١)
كمتر از سه هفته پس از آغاز مباحثات، همين دور جديد جوسازي زمينه ساز شد تا بي نياز از هر ادله اي اتهام دخالت ايران در امور داخلي لبنان به متن قرائت شده سعد حريري بعنوان استعفانامه راه يابد و سيد حسن نصرلله نيز چاره اي جز بازخواني و توضيح درباره اظهارات رييس جمهور ايران نيافت! نمونه بارز مشابه اين دردسر را مي توان در سخنان مرحوم هاشمي رفسنجاني در سال ١٣٨٠ ديد.
رييس جمهور اسبق ايران طي «خطبه اول» نماز جمعه گفته بود:
«اگر روزی البته این خیلی مهم است دنیای اسلام متقابلا مجهز شود به این سلاحهائی که امروز اسرائیل دارد آن روز این استراتژی استکبار به بن بست می رسد چون استعمال یک بمب اتم در داخل اسرائیل هیچ چیزی باقی نمی گذارد اما در دنیای اسلام آسیب فقط می زند و این اتفاق دور از عقل نیست.»(٢)
حتي با گذشت سال ها از اين سخنان، همچنان اين «تهديد تلويحي» از سوي برخي سياستمداران جهان عليه نيات برنامه هسته اي ايران مورد استناد قرار مي گيرد.
(اظهارات رييس جمهور كنوني طي رقابت هاي انتخاباتي نيز نمونه تلخي است كه در گزارش اخير گزارشگر ويژه حقوق بشر عليه ايران مورد استناد قرار گرفت.)
در هياهوي استناد رقبا به سخنان رييس جمهور براي اثبات اتهام دخالت ايران در امور داخلي ديگر كشورها، ناگهان در كمال شگفتي خوانش روزنامه كيهان از تهديدات اعلامي انصارلله يمن عليه امارات و عربستان دستاويز جوسازي و حساسيت زايي نسبت به مصالح ملي شد. چنين وانمود شد كه تيتر يك روزنامه مي تواند امنيت ملي كشور را تهديد كند! مدعيان شعار آزادي بيان تغيير موضع دادند و مطالبه برخورد با رسانه براي مصونيت كشور از تهديدات را ترويج كردند. سرانجام كمپين پيروز شد!
توقيف دو روزه روزنامه كيهان بر اساس تشخيص دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي و اقدام دادستاني بوده و اطاعت شده است. نتيجه پيگيري اعتراضات در آينده بر اين عمل انجام شده بي تاثير خواهد بود. با اين وجود بيم آن مي رود كه زين پس تيترهاي جنجالي كه با واكنش دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي مواجه نمي شوند، مطابق مصالح ملي و توضيح موضع رسمي محسوب و تبليغ شوند!
بديهي است آنچه موجب تصميمات مقامات سياسي مي شود و بر محاسبات و معادلات قدرت تاثير گذار است، هرگز تيتر روزنامه و اظهار نظر چند روزنامه نگار نيست آنچنان كه كساني چون ترامپ و ماكرون، روساي جمهور امريكا و فرانسه، حتي نسبت به رسانه ها ابراز بي علاقگي مي كنند.
قابل تصور نيست كه حتي كسري از هزينه هايي كه ايران در دو نمونه فوق الذكر پرداخته، روزي به بهانه متن منتشر شده در يك رسانه بر كشورمان تحميل شود و تغيير مركز توجه داخلي از كنجكاوي نسبت به «دردسر يك اظهار نظر حماسي مقام رسمي» به «تيتر يك روزنامه» نيز تاثيري بر واقعيت ميدان سياست ندارد. متاثر از تجارب متعدد و پر هزينه اي كه ايران از اين ناهماهنگي ها و سخنراني هاي شفاهي و احساسي مقامات متحمل مي شود، محمد جواد ظريف نيز در جستجوي تدبيري برآمده و در برنامه تقديمي خود به مجلس براي گرفتن راي اعتماد به عنوان وزير خارجه دولت دوازدهم، ايجاد هماهنگي در اعلام مواضع رسمي را از اهداف وزارت خارجه اعلام كرد.
(آيت الله خامنه اي نيز اخيرا به تفاوت اعتبار اظهارات مقامات رسمي و ابراز نظر ديگران اشاره كرده بود.)
1- تحلیلگر لبنانی: مخاطب سخنان اخیر روحانی آمریکا بود نه کشورهای منطقه
2- نمازجمعه تهران به امامت آیت الله هاشمی رفسنجانی 23 / 9 / 1380