به گزارش خبرگزاری ها، سعد الحریری روز شنبه 13 آبان (4 نوامبر) در حالی که در عربستان بود از مقامش کناره گیری کرد. در روزهای اخیر حرف و حدیث های زیادی درباره دلایل و چگونگی اعلام استعفای الحریری مطرح شده است و برخی معتقدند این استعفا با فشار عربستان سعودی و با هدف به تعطیلی کشاندن فرایند سیاسی در لبنان و فشار به حزب الله برای خروج از دولت صورت گرفته است. به دلیل ابهام های موجود، میشل عون رئیس جمهوری لبنان یک روز پس از اعلام استعفای الحریری گفت که منتظر بازگشت وی به بیروت است و تا آن زمان فرایند پس از استعفای نخست وزیر (اعلام تشکیل دولت اداره امور و رایزنی ها برای معرفی نخست وزیر جدید) را آغاز نخواهد کرد. اما مشخص نیست وضعیت سعد حریری در ریاض چگونه می باشد.
در این راستا «هیتر نوئرت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه از دیدار کاردار این کشور در عربستان با «سعد الحریری» نخست‌وزیر مستعفی لبنان خبر داد. نوئرت که در نشست خبری روزانه در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، با «خوب» توصیف کردن وضعیت حریری، از بیان محل اقامت وی و محل برگزاری دیدار خودداری کرد. وی گفت: «کاردار ما در عربستان، دیروز با آقای حریری دیدار کرد. ما نمی‌توانیم متن مذاکرات آنها را منتشر کنیم ولی وی را دیده‌ایم.»
اگر چه عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی دعای بازداشت سعد الحریری را رد کرده و گفته است: وی آزاد است هر وقت می‌خواهد عربستان را ترک کند اما «ایندیپندنت» در گزارشی جزئیاتی تازه از نحوه بازداشت و استعفای اجباری نخست‌وزیر لبنان منتشر کرده است.
جزئیات تازه از نحوه بازداشت سعد حریری
«رابرت فیسک» خبرنگار و تحلیلگر برجسته انگلیسی در امور خاورمیانه روز پنج‌شنبه با انتشار گزارشی جزئیاتی جدید از بازداشت و استعفای اجباری «سعد حریری» نخست‌وزیر لبنان منتشر کرده است.
«وقتی که سوم نوامبر هواپیمای سعد حریری در ریاض به زمین نشست، اولین چیزی که او دید نیروهای پلیسی بودند که هواپیما را محاصره کرده‌اند. آنها سوار هواپیما شدند و تلفن همراه او و محافظانش را ضبط کردند. به این ترتیب نخست‌وزیر لبنان ساکت شد.»
فیسک با این مقدمه، در روزنامه «ایندیپندنت» نوشته است که «محمد بن سلمان» ولی‌عهد عربستان با این اقدام و همزمان با بازداشت چندین شاهزاده و مقام کنونی و سابق در تلاش است تا مسیر رسیدنش به پادشاهی را هموار کند.
وی با بیان اینکه عربستان تلاش می‌کند با تخریب دولت لبنان، حزب‌الله را از کابینه خارج کرده و در لبنان جنگ داخلی به راه بیاندازد، نوشته است: «اما این روش نتیجه‌بخش نخواهد بود. لبنانی‌ها، هرچند به اندازه سعودی‌ها ثروتمند نیستند، اما به مراتب از آنها هوشمندتر هستند. تمام گروه‌های سیاسی در این کشور، از جمله حزب‌الله تنها یک درخواست را مطرح کرده‌اند: حریری باید بازگردد.»
فیسک نوشته است حتی کسانی که معتقد بودند که خاندان حاکم در عربستان بالاخره روزی دچار جنگ داخلی می‌شود، تحولات این روزهای این کشور را با «شوک و نگرانی» دنبال می‌کنند.
او در ادامه جزئیات بیشتری در مورد دلیل سفر حریری به عربستان افشا کرده است: «روز جمعه 3 نوامبر، او در بیروت در جلسه کابینه بود که تماسی دریافت کرد که در آن از او خواسته شد به ملاقات پادشاه عربستان سعودی برود. سعد مانند پدر ترورشده‌اش "رفیق" به صورت همزمان تابعیت لبنانی و سعودی دارد. شما هم مانند حریری درخواست یک پادشاه را رد نمی‌کنید، حتی اگر همین چند روز قبل او را ملاقات کرده باشید. به خصوص وقتی که عربستان 9 میلیارد دلار به شرکت "اوگر" متعلق به حریری بدهکار باشد.»
فیسک با بیان اینکه ساعاتی بعد وزرای دولت لبنان با شنیدن بیانیه استعفای حریری شوکه شدند، نوشته است: «حریری هرگز از چنین عباراتی استفاده نمی‌کرد. به عبارت دیگر، این بیانیه را او ننوشته بود. یکی از کسانی که او را به خوبی می‌شناسد، این هفته گفت "این او نبود که صحبت می‌کرد." به عبارت دیگر، سعودی‌ها به نخست‌وزیر لبنان دستور داده بودند که استعفا دهد و این استعفا را از ریاض اعلام کند.»
به گزارش فارس، وی می‌افزاید: «همسر و خانواده حریری اکنون در ریاض هستند تا اگر او به بیروت بازگشت، آنها گروگان بمانند. حالا که یک هفته از این دغل‌کاری سیاسی می‌گذرد، در بیروت این بحث هست که از بهاء برادار بزرگ سعد حریری خواسته شده که جای او را در کابینه بگیرد. اما سعد حریری چه؟ کسانی توانسته‌اند با خانه او در ریاض تماس بگیرند، اما او فقط چند کلمه صحبت کرده است. یکی از افراد مطلع می‌گوید او فقط گفته برمی‌گردم یا حالم خوب است. اگر حریری برگشت چه؟ ایا او ادعا خواهد کرد که استعفایش اجباری بوده؟ آیا سعودی‌ها جرأت چنین ریسکی را دارند؟»
به نوشته فیسک «او انتظار آنچه اتفاق افتاد را نداشت. در واقع حریری برای روز دوشنبه جلساتی با صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی و ملاقات‌هایی در مورد ارتقا کیفیت آب هماهنگ کرده بود. کسی که قرار باشد از نخست‌وزیری کناره‌گیری کند چنین کاری نمی‌کند.»
این تحلیلگر انگلیسی در پایان با اشاره به سفر حریری به امارات هم نوشته که این سفر با این هدف انجام شد که عربستان وانمود کند نخست‌وزیر مستعفی لبنان در بازداشت نیست. به گفته فیسک اکنون چشم‌انداز بروز بحرانی بزرگ در لبنان واقعی به نظر می‌رسد.
احتمال طرح وضعیت سعد الحریری در شورای امنیت
«الکساندر زاسپکین» سفیر روسیه در بیروت گفت: در صورت ادامه ابهام در وضعیت «سعد الحریری» شاید این موضوع را در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح کنیم. این خبر را تارنمای وابسته به حزب «جریان ملی آزاد» به ریاست «جبران باسیل» وزیر خارجه لبنان منتشر کرد.
