به گزارش آنا، انریکه پنا نیتو رئیسجمهوری مکزیک از دونالد ترامپ همتای آمریکایی خود خواسته است که راه حلی برای موضوع مهاجران غیر قانونی جوان ساکن آمریکا (موسوم به دریمرز) پیدا کند.
انریکه پنا نیتو روز پنجشنبه (23 شهریور) در گفتگوی تلفنی با دونالد ترامپ، ضمن درخواست از دولت واشنگتن برای یافتن راه حلی دائمی برای افراد ذینفع برنامه داکا (DACA) - که بیشتر آنها مکزیکی هستند - نگرانی شدیدش را با همتای آمریکایی خود پیرامون سرنوشت و آینده اتباع مکزیک در خاک ایالات متحده، در میان گذاشت.
پس از این گفتگوی تلفنی، دفتر ریاست جمهوری مکزیک در بیانیه ای اعلام کرد که دونالد ترامپ در واکنش به ابراز نگرانی‌های رئیسجمهوری مکزیک، اظهار خوشبینی کرده است که کنگره ایالاتمتحده، راه حلی برای جوانانی که در حال حاضر تحت پوشش این برنامه هستند، پیدا می‌کند اما به این موضوع اشاره‌ای نشد که این راه حل یا راه حل‌ها دقیقا چه هستند.
همچنین در بیانیه یاد شده آمده است که دونالد ترامپ در این مکالمه تلفنی، همدردی و همبستگی خود را با دولت و مردم مکزیک به خاطر خسارت‌های ناشی از زلزله و توفان کاتیا بیان کرد. انریکه پنا نیتو هم همبستگی خود را با دولت و مردم ایالات متحده به خاطر آسیب‌های ناشی از توفان ایرما در ایالت فلوریدا ابراز نمود.
گذشته از این تعارف‌های دیپلماتیک، در عمل رئیسجمهوری، دولتمردان، سیاستمداران و رسانه‌های مکزیکی بارها از سیاست‌های دونالد ترامپ رئیسجمهوری جدید آمریکا در برابر مکزیک انتقاد کرده و آنها را خصمانه خوانده‌اند.
سیاست‌های دونالد ترامپ در برابر همسایه جنوبی هر روز شکل تهاجمی‌تری پیدا می‌کند. لغو قانون داکا یکی از آخرین اقدام های ضد مکزیکی دونالد ترامپ و جمهوری خواهان بوده است.
برنامه داکا که در سال 2012 و در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما به اجرا درآمد، به فرزاندان مهاجران غیر قانونی که در دوره کودکی به آمریکا آمده بودند، اجازه می‌داد در آمریکا کار و تحصیل کنند و از شماری مزایای قانونی دیگر هم برخوردار شوند. اجرای قانون داکا از سوی دولت دموکرات باراک اوباما مانع از اخراج حدود 800 هزار مهاجر غیرقانونی از خاک آمریکا شد.
از آنجایی که بیشتر افراد بهره مند از قانون داکا، فرزندان مهاجران غیرقانونی مکزیکی هستند و برای سال‌ها در خاک آمریکا زندگی کرده‌اند، لغو آن از سوی رئیسجمهوری آمریکا، موجب نگرانی رئیسجمهوری و دولت مکزیک شده است.
دولت مکزیک از راه مجاری دیپلماتیک می‌کوشد از حقوق اتباع خود در کشور آمریکا، حفاظت کند.
دونالد ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی قول داده بود که در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیسجمهوری آمریکا این قانون را لغو کند. ترامپ پس از ماه‌ها کشمکش و رایزنی سرانجام در تاریخ 5 سپتامبر (14 شهریور) آن را لغو کرد. بسیاری از نهادها و فعالان حقوق بشری مخالف اقدام اخیر دونالد ترامپ هستند.
لغو این قانون، زندگی صدها هزار مهاجر غیرقانونی عموما مکزیکی را که در کودکی وارد خاک آمریکا شده و در آنجا تحصیل، کار و زندگی کرده اند، تحت تاثیر قرار می دهد.
اجرایی شدن برنامه داکا در ژوئن 2012، گذشته از اینکه مانع اخراج هزاران مهاجر زیر سن قانونی از خاک آمریکا شد، به این مهاجران اجازه داد در آمریکا کار کنند یا حتی به مدرسه بروند و دیپلم بگیرند. همچنین پیشینه کیفری این افراد کم سن و سال پاک شد. رسانه‌های آمریکایی به این افراد لقب «دریمرز» یا «رویاپردازان» را داده‌اند زیرا آنها را کسانی می‌دانند که با هدف تحقق رویاهای خود و رسیدن به رویای آمریکایی، راهی ایالات متحده شده اند.
بر پایه پژوهش‌های دولتی و آکادمیک انجام شده در آمریکا، لغو قانون داکا، زندگی بیش از 700 هزار شهروند مکزیکی را در آمریکا تحت تاثیر قرار می‌دهد. دونالد ترامپ و همفکرانش بر این باورند که افراد تحت پوشش برنامه داکا، فرزندان کسانی هستند که قانون را زیر پا گذاشته و به طور غیر قانونی از مرزهای ایالات متحده گذشته اند و از این رو نباید با فرزندان این ناقضان قانون هم مدارا کرد.
چرا مکزیک هراسی؟
بیشتر مهاجران مکزیکی که به طور غیرقانونی وارد خاک ایالات متحده شده اند، از مرزهای زمینی مشترک میان دو کشور گذشته‌اند. همین امر موجب شده است دونالد ترامپ و عده‌ای دیگر از دولت مردان آمریکایی به خصوص از حزب جمهوری خواه، خواهان اقدامی جدی برای جلوگیری از عبور اتباع مکزیک از مرزهای جنوبی کشور شوند.
بخشی از اقشار کم درآمد و طبقه متوسط جامعه آمریکا به ویژه شهروندان سفید پوست، مخالف افزایش مهاجرت به آمریکا به ویژه از مرزهای جنوبی و کشور همسایه یعنی مکزیک هستند. آنها نسبت به اشغال کسب و کارهای خود از سوی اتباع و مهاجران غیرقانونی مکزیکی یا حتی اتباع دیگر کشورهای حوزه آمریکای لاتین، به شدت حساس هستند.
تفاوت‌های فرهنگی و زبانی اتباع مکزیکی با جامعه آمریکا هم میزان حساسیت ها را دو چندان کرده است. حتی گروهی از سیاستمداران و جامعه شناسان آمریکایی، نسبت به افزایش جمعیت لاتین تبارها در آمریکا و به هم خوردن بافت جمعیتی این کشور هشدار داده‌اند. آنها بر این باورند ادامه روند کنونی و انجام نشدن اقدامی موثر در جلوگیری از ورود اتباع مکزیکی و دیگر کشورهای حوزه آمریکای لاتین به خاک آمریکا، در درازمدت امنیت و یکپارچگی کشور را به خطر می اندازد.
با توجه به چنین نگرانی‌هایی، عده ای در آمریکا از جمله خود دونالد ترامپ، بارها به مساله دست داشتن اتباع مکزیک در انواع و اقسام اقدام های تبهکارانه در خاک آمریکا اشاره کرده‌اند و از این راه کوشیده‌اند سیاست‌های ضدمهاجرتی خود را توجیه کنند. البته کاملا پیداست ریشه نگرانی‌های ترامپ و همفکرانش، در مساله بزرگتری ریشه دارد و اشاره به بحث بالا بودن جرم و جنایت در میان اتباع مکزیکی ساکن آمریکا، تنها وسیله‌ای برای رسیدن به یک هدف بزرگتر است.
دونالد ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی با مطرح کردن شعارهای ضد مهاجرتی که بیشتر بازگو کننده خواسته‌های سفید پوستان طبقه کارگر و اقشار کم در آمد و حتی روستانشینان سفید پوست و در حاشیه مانده آمریکا بود، توانست احساسات این افراد را برانگیزد و از آن به نفع خود در راه رسیدن به کاخ سفید استفاده کند.
دامن زدن به احساسات و نگرانی‌های بیگانه‌هراسانه و حتی بیگانه‌ستیزانه بخشی از مردم آمریکا، تاکتیکی بود که در مورد ترامپ موثر واقع شد و به او چه در دوره مبارزات درون حزبی جمهوری خواهان و چه در نبرد نهایی با هیلاری کلینتون نامزد نهایی دموکرات ها، بسیار کمک کرد. کسانی که به ترامپ به خاطر مواضع مهاجرتیاش رای دادند، اکنون از او انتظار دارند وعده هایش را عملی کند.
به نظر می رسد دونالد ترامپ با ادامه سیاست‌های مهاجرستیزانه و تا حدود زیادی مکزیک‌ستیزانه خود در دوره ریاستجمهوری، به دنبال آن است به طرفدارانش نشان بدهد که همچنان مصمم است شعارها، وعده‌ها و قول‌های انتخاباتی خود را به اجرا دربیاورد. او با طی کردن این مسیر، نیم نگاهی هم به انتخابات ریاست جمهوری دوره بعد دارد.
ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی با مطرح کردن ایده کشیدن دیواری بزرگ در مرز مشترک میان ایالاتمتحده و مکزیک، توانست از احساسات ضد مهاجرتی بخشی از جامعه آمریکا حتی نژادپرستان، بهره برداری انتخاباتی کند. او حتی پس از رسیدن به مقام ریاست جمهوری همواره بر ساخت دیواری بزرگ در مرز مشترک میان ایالات متحده و مکزیک تاکیده کرده و از موضع پیشین خود کوتاه نیامده است.
مواضع مهاجرستیزانه دونالد ترامپ، انتقادهای زیادی را چه در دوره کارزارهای انتخاباتی و چه در دوره ریاست جمهوری علیه او به همراه داشته است. عده زیادی هم در آمریکا و هم در مکزیک او را به دفاع از نژاد پرستی و اقدام‌های نژاد پرستانه متهم می کنند. با این‌حال، رئیسجمهوری آمریکا بی‌توجه به اتهام‌های وارده، همزمان چند سیاست مهاجرستیز را پیگیری می‌کند که هیچ کدام به سود مکزیک نیست.
لغو قانون داکا و ایجاد موانع متعدد بر سر راه ورود مهاجران مکزیکی به آمریکا، حمله به پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به نفتا (NAFTA) و تهدید به خروج آمریکا از این پیمان و تاکید بر کشیدن دیواری بزرگ در مرز مشترک میان ایالات متحده و مکزیک، پاره ای از سیاست‌های ضد مکزیکی او هستند.
دونالد ترامپ بارها به پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی حمله کرده است. او در دوره مبارزه انتخاباتی، از این پیمان با عنوان «بدترین توافق تجاری تاریخ» یاد کرده بود. ترامپ بر این باور است که نفتا بیشتر به سود مکزیک بوده و موجب تسلط این کشور بر بازار آمریکا و از میان رفتن بخش زیادی از مشاغل و کسب و کارهای آمریکایی شده است. به گفته ترامپ، پیمان نفتا نقش مهمی در کسری تراز بازرگانی چند ده میلیارد دلاری ایالات متحده در برابر مکزیک داشته است.
*کارشناس مسائل بین‌الملل