کد مطلب: 22321
آغاز اصولگرایی مفهومی
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۸۶ ساعت ۱۱:۰۶
سخنان پر واکنش سردار جعفری، فرمانده کل سپاه در دفاع و تایید از حاکمیت جریان اصولگرایی در دو قوه مقننه و مجریه بار دیگر سوءتفاهم-چالش تعریف اصولگرایی به مثابه یک جریان سیاسی با جریان حامی انقلاب و نظام را در معرض نگاه صاحبنظران گذاشت.
واقعیت این است که این اشتراک لفظی-معنایی در مفهوم اصولگرایی می تواند بازهم مناقشه آفرین باشد، مناقشه ای که به نظرمی رسد برای کشور کم هزینه هم نباشد، اما چه دلایلی را می توان برای این مناقشه و حل آن در نظر گرفت؟
1- دلبستگی خاص تر جریان سیاسی اصولگرا به ساختار نظام و انقلاب، نسبت به جریان رقیب (اصلاح طلب) که مشهور به داشتن دیدگاههای معطوف به تغییر ساختار است و وفاداری کمتری به ساختار کلان نظام و نهادهای آن نشان داده است (یا لااقل اینگونه تفسیر شده است) را می توان دلیل اول این مناقشه در نظر گرفت.
2- عملکرد و دیدگاه بخشی از اصولگرایان (به خصوص طیفهای سنتی و قدیمیتر) دلیل دیگر این مناقشه پرهزینه است، این طیف از اصولگرایان همچنان موقعیت خود و نظام را در شرایط بحرانی نخست انقلاب تعریف کرده و نظام را "نوپا" فرض کرده و دارای ثبات و استحکامی نمی بینند که قادر به تعامل و هضم رقابت های جدی سیاسی و پرداخت هزینه نقادیها باشد، به بیان دیگر مشخص نبودن و ابهام معرفتی در خصوص زمین بازی و قواعد بازی سیاسی جناح ها و گروههای سیاسی در کشور را هم باید از دیگر دلایل به وجود آمدن این منازعه دانست، ابهامی که بیش از هرچیز اتهام "نابالغی" جریانات سیاسی را به ذهن متبادر می کند.
3- در آغاز مجلس هفتم و به دلیل شرایط خاص شکل گیری این مجلس ( تحصن و استعفا و قهر اصلاح طلبان از مجلس و حاکمیت) اصولگرایان به عنوان اکثریت قاطع مجلس هفتم، بافت و ترکیبی کم و بیش یکسان و تدافعی داشتند اما به مرور و در جریان تحولات بعدی، اصولگرایان دچار تحول و تکامل سیاسی معناداری شده و چند رویش و انشعاب جدید سیاسی را در درون خود تجربه کردند. به نظرمی رسد حفظ و باروری این جوانه های جدید و تولد تابلوهای جدید سیاسی و دور شدن از صرف عنوان کلی "اصولگرا" یکی از راه حل های رفع "مناقشه لفظی-معنایی مفهوم اصولگرایی" باشد. ضمن اینکه این اقدام به تمایز دیدگاه های کارآمدتر اصولگرایانه تر و تفریق عمکرد و ذهنیت محافظهکارانه از جریانات اصولگرایانه کمک خواهد کرد.
4- تاکید بر "مفهومی بودن" مفهوم اصولگرایی و خروج آن از چارچوب های سیاسی و حزبی و آغاز عملیاتی کردن این نگرش از سوی خود "جریان سیاسی اصولگرا" می تواند نقش موثری در این حل این سوءتفاهم داشته باشد، ضمن آنکه ارائه یک مدل التزام معقول و منطقی از سوی اصلاح طلبان نسبت به کلیت نظام و انقلاب هم می تواند این سوء تفاهمات را تا مقدار زیادی از بین ببرد.
واقعیت این است که این اشتراک لفظی-معنایی در مفهوم اصولگرایی می تواند بازهم مناقشه آفرین باشد، مناقشه ای که به نظرمی رسد برای کشور کم هزینه هم نباشد، اما چه دلایلی را می توان برای این مناقشه و حل آن در نظر گرفت؟
1- دلبستگی خاص تر جریان سیاسی اصولگرا به ساختار نظام و انقلاب، نسبت به جریان رقیب (اصلاح طلب) که مشهور به داشتن دیدگاههای معطوف به تغییر ساختار است و وفاداری کمتری به ساختار کلان نظام و نهادهای آن نشان داده است (یا لااقل اینگونه تفسیر شده است) را می توان دلیل اول این مناقشه در نظر گرفت.
2- عملکرد و دیدگاه بخشی از اصولگرایان (به خصوص طیفهای سنتی و قدیمیتر) دلیل دیگر این مناقشه پرهزینه است، این طیف از اصولگرایان همچنان موقعیت خود و نظام را در شرایط بحرانی نخست انقلاب تعریف کرده و نظام را "نوپا" فرض کرده و دارای ثبات و استحکامی نمی بینند که قادر به تعامل و هضم رقابت های جدی سیاسی و پرداخت هزینه نقادیها باشد، به بیان دیگر مشخص نبودن و ابهام معرفتی در خصوص زمین بازی و قواعد بازی سیاسی جناح ها و گروههای سیاسی در کشور را هم باید از دیگر دلایل به وجود آمدن این منازعه دانست، ابهامی که بیش از هرچیز اتهام "نابالغی" جریانات سیاسی را به ذهن متبادر می کند.
3- در آغاز مجلس هفتم و به دلیل شرایط خاص شکل گیری این مجلس ( تحصن و استعفا و قهر اصلاح طلبان از مجلس و حاکمیت) اصولگرایان به عنوان اکثریت قاطع مجلس هفتم، بافت و ترکیبی کم و بیش یکسان و تدافعی داشتند اما به مرور و در جریان تحولات بعدی، اصولگرایان دچار تحول و تکامل سیاسی معناداری شده و چند رویش و انشعاب جدید سیاسی را در درون خود تجربه کردند. به نظرمی رسد حفظ و باروری این جوانه های جدید و تولد تابلوهای جدید سیاسی و دور شدن از صرف عنوان کلی "اصولگرا" یکی از راه حل های رفع "مناقشه لفظی-معنایی مفهوم اصولگرایی" باشد. ضمن اینکه این اقدام به تمایز دیدگاه های کارآمدتر اصولگرایانه تر و تفریق عمکرد و ذهنیت محافظهکارانه از جریانات اصولگرایانه کمک خواهد کرد.
4- تاکید بر "مفهومی بودن" مفهوم اصولگرایی و خروج آن از چارچوب های سیاسی و حزبی و آغاز عملیاتی کردن این نگرش از سوی خود "جریان سیاسی اصولگرا" می تواند نقش موثری در این حل این سوءتفاهم داشته باشد، ضمن آنکه ارائه یک مدل التزام معقول و منطقی از سوی اصلاح طلبان نسبت به کلیت نظام و انقلاب هم می تواند این سوء تفاهمات را تا مقدار زیادی از بین ببرد.
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
